les 4: Gesteente wordt verplaatst (1.3)
1 / 34
Lesduur is: 50 minOnderdelen in deze les
Slide 1 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 2 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 3 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Het gesteente valt uit elkaar, terwijl dit gebeurt, verandert de samenstelling van het gesteente.
A
Chemische verwering
B
Mechanische verwering
Slide 4 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Vorstverwering is een vorm van...
A
Chemische verwering
B
Mechanische verwering
Slide 5 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Waar vindt chemische verwering plaats?
A
Plantenwortels breken het gesteente
B
Bij grote dag/nacht temperatuurverschillen
C
Steen lost op in zurig water
D
Vorstverwering
Slide 6 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Het gesteente valt uiteen in kleinere stukjes. De samenstelling blijft precies hetzelfde.
A
Chemische verwering
B
Mechanische verwering
Slide 7 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Welke klimaatkenmerken zorgen voor veel chemische verwering?
A
Warm en vochtig
B
Koud en vochtig
C
Warm en droog
D
Koud en droog
Slide 8 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 9 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 10 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 11 - Tekstslide
Massabewegingen= het naar beneden rollen, vallen of schuiven van verweerd materiaal.
Verweerd gesteente is door de loop van de tijd zwakker geworden. Je ziet op de foto goed dat al dat verweerde materiaal naar beneden is geschoven.
Welke kracht is verantwoordelijk voor het creëren van massabewegingen?
Slide 12 - Tekstslide
Al dat verweerde gesteente en puin wat van een berg naar beneden komt, stapelt zich in de loop van de tijd op en vormt een puinhelling.
[wijs puinhelling aan]
Een puinhelling is dus een helling die bestaat uit brokken steen, die van de berg zijn afgebrokkeld.
Je ziet op de foto een duidelijke grens waar de begroeiing ophoudt.
Bomen of stuiken die op de helling willen groeien worden bedolven onder de stukken steen.
Slide 13 - Tekstslide
Puinhelling kan flauw of stijl zijn.
Bij welke puinhelling zou het verweerde gesteente langzaam naar beneden schuiven?
Bij een steile helling kan het verweerde materiaal eerst vallen. Daarna gaat het rollen of schuiven als er al veel gesteente en puin op de helling ligt. De helling wordt dus flauwer.
Slide 14 - Tekstslide
Erosie is het afslijten van gesteente.
Gesteente wordt getransporteerd/ meegenomen waardoor het afslijt.
Dit kan door water, wind of ijs gebeuren.
Slide 15 - Tekstslide
Hoe slijt het verweerde gesteente af?
Als het van de berg komt heeft het gesteente rechthoekige vormen en scherpe punten.
Die stukken steen komen in de bovenloop van rivieren terecht. In het snelstromende water botst het tegen andere stenen aan en breekt het in kleinere stukjes.
Gaandeweg worden de scherpe hoeken en punten door het snelstromende water afgerond.
Het steen is nu grind geworden.
Water stroomt hier snel.
Hier vindt erosie plaats, er ontstaat een V-vorming dal
Grote stukken steen botsen met elkaar en breken. Er ontstaat grind.
De helling is hier iets minder steil waardoor het water wat langzamer is gaan stromen.
Grind is in nog kleinere stukjes gebroken, het is zand geworden.
Slide 16 - Sleepvraag
Rivier snijdt zich in op het diepste punt.
De oevers storten op een gegeven moment in en er ontstaat naar miljoenen jaren een V-vormig rivierdal.
In de midden- en benedenloop stroomt het water niet hard genoeg en is het sediment niet grof genoeg om in te snijden.
Slide 17 - Tekstslide
In de middenloop stroomt het water minder snel dan in de bovenloop, omdat er minder reliëf is.
Side note: Reliëf is verschil tussen toppen en dalen (par 1.2)
Het grind breekt in de middenloop in stukjes en wordt op den duur zand. Het zand wordt verder meegevoerd door de rivier.
In de benedenloop van de rivier stroomt het water traag. Er is weinig reliëf. Het water kan alleen nog fijn zand transporteren. Als dat fijne zand nog verder afschuurt, ontstaat er klei.
Klei korreltjes kun je niet meer zien met het blote oog.
Als je wilt weten of het klei of zand is, kun je dit trucje toepassen: stop een beetje in je mond. Als het tussen je tanden knarst, is het zand.
Slide 18 - Video
We weten nu dat erosie veel invloed heeft op het gesteente.
Nu gaan we kijken hoe gletsjers het landschap vormen.
Kijkvraag: waardoor gaat een gletsjer schuiven? En wat zijn de gevolgen daarvan?
Slide 19 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 20 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 21 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 22 - Video
Naast gletsjers kunnen rivieren ook het landschap vormen.
Kijkvraag: wat gebeurt er met de wanden van de rivieroever?
Slide 23 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 24 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 25 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 26 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 27 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 28 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Wat betekent het begrip 'massabeweging'?
Slide 29 - Open vraag
Deze slide heeft geen instructies
Wat is het verschil tussen erosie en verwering?
Slide 30 - Open vraag
Deze slide heeft geen instructies
Wat is het?
En hoe is het ontstaan?
En hoe is het ontstaan?
A
U-dal door erosie van gletsjer
B
U-dal door erosie van rivier
C
V-dal door erosie gletsjer
D
V-dal door erosie van rivier
Slide 31 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Wat is het?
En hoe is het ontstaan?
En hoe is het ontstaan?
A
U-dal door erosie van gletsjer
B
U-dal door erosie van rivier
C
V-dal door erosie gletsjer
D
V-dal door erosie van rivier
Slide 32 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 33 - Tekstslide
Hebben we de leerdoelen behaald?
We gaan het checken met een paar LessonUp oefenvragen.
Slide 34 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
