Mensen met koffers: oorlog in Oekraïne

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1-3

Mensen met koffers: Oekraïne

Lesdoelen

Aan het einde van de les weet je:

• in het kort de geschiedenis van Rusland en Oekraïne.
  
• wat de NAVO en het Warschaupact betekenen.
  
• hoe het zit met de persvrijheid in Rusland.
• welke gevolgen de oorlog heeft
• hoeveel Oekraïense vluchtelingen er in Nederland zijn
• welke regels er zijn voor Oekraïners is Nederland

De geschiedenis

Europa wordt na WOII verdeeld

Westblok: Landen die gesteund worden door de VS 

Oostblok: Landen die gesteund/bestuurd worden door de SU

En daartussen: 

Het IJzeren Gordijn

Verenigde Staten (westen)

• Democratisch -> Het volk mag kiezen
• Kapitalisme -> Winst willen maken

• Vrijheid -> Je mag zeggen wat je wilt

Sovjet-Unie (oosten)

• Dictatuur -> Eén iemand is de baas

• Communisme -> Alles is van de staat
• Gelijkheid -> Iedereen krijgt evenveel

 Rusland is het grootste land van de Sovjet-Unie

De hamer en de sikkel:

Het symbool van arbeiders en boeren

1945- 1991 

Koude oorlog

•  Europa is verdeeld in twee machtsblokken
•  Oekraïne is dan nog deel van de Sovjet-Unie.
• West-Europa, de VS en Canada werken militair samen in een bondgenootschap --> NAVO 
•  Artikel 5 > Een aanval op 1 is een aanval op allen. 

Westen- NAVO 

Oosten- Warschau pact

1989 - 1991

Koude oorlog eindigt met de val van het ijzeren gordijn en de Berlijnse muur

Sovjet-Unie valt uit elkaar. > door nationalisme verklaren diverse gebieden zich onafhankelijk, zij willen een eigen staat. 

Rusland

• De NAVO is toch niet meer nodig?
  
• Oekraïne is eigenlijk geen land. Het is een deel van het oude Russische rijk. 
  
• Poetin wil geen NAVO en EU aan zijn grens.
  

Oekraïne

• Meerderheid van het volk wil meer samenwerken met de EU terwijl Poetin  eigenlijk de oude Sovjet-Unie grenzen zoveel mogelijk wil herstellen.
• Zelensky: Maak ons lid van de NAVO en EU

Rusland viel Oekraïne aan

• 24 februari 2022: begin oorlog
• "speciale militaire operatie"
• demilitariseren Oekraïne
• vervangen regering

Wat wilde Poetin?

-Geen leger meer voor Oekraïne.

-Geen "nazi's" meer in Oekraïne.

-Een regering in Oekraïne die vóór Rusland is.

-Gebieden als de Krim en Donbas

-Geen Oekraïens lidmaatschap van de NAVO en/ of de EU

-De macht in Rusland behouden, hij mag tot 2036 (!) president blijven. 

Door de oorlog in Oekraïne is Finland lid geworden en wil Zweden ook lid worden. 

Gevolgen van de oorlog

• Oekraïners vluchten
  
• Mannen van 18 - 60 mogen het land niet meer uit
•  Wereldwijde protesten
• Regeringen straffen Rusland financieel. 
•  Gas- en olieprijzen namen toe, zijn overigens nu weer op het oude niveau. 
• Tekort aan Oekraïense goederen, bv graan
• Zelensky probeert zoveel mogelijk steun en wapens te krijgen

Aantallen vluchtelingen. Bron: UNHCR, de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties. 

- naar schatting zijn ca 6.231.000 Oekraïners hun land ontvlucht sinds de invasie van Rusland, 5.872.700 daarvan worden in Europa opgevangen

- het gaat vooral om vrouwen en kinderen, omdat mannen tussen de 18 en 60 jaar het land niet uit mogen  --> land verdedigen. 

In Rusland

• In Rusland wordt veel nepnieuws verspreid.
  
• In Rusland heb je geen vrije of onafhankelijke pers.
  
• Demonstreren mag niet.
• Op verspreiden van nepnieuws/ desinformatie staat 15 jaar

Voelt
Oekraïne dichtbij of ver weg?

Dichtbij

Verweg

20 uur rijden.

Als je in Nederland in de auto stapt, kom je na een dikke 20 uur rijden in Kiev aan. Ter vergelijking: Lissabon ligt even ver van ons vandaan.

Toch kan Oekraïne verder weg voelen. Het land is geen lid van de Europese Unie of van de NAVO. Maar het ligt wel op het Europese continent. Bovendien grenst het land aan landen die wél deel uitmaken van de Europese Unie: Polen, Slowakije, Hongarije en Roemenië. Die landen voelen zich bedreigd.

De Europese Unie heeft daarom sancties opgelegd aan Rusland. Dit zorgt er wel voor dat inwoners van Europese landen, inclusief Nederland, de gevolgen van die sancties ook zullen voelen. Zo zijn de gas- en benzineprijzen de afgelopen dagen  flink gestegen.

Hoe kan deze oorlog gestopt worden volgens jou?

Oekraïne moet neutraal blijven, ontwapenen en denazificeren. 

Poetin wil de Donbas-regio in het oosten en de Krim, het schiereiland dat in 2014 door de Russen werd geannexeerd. Rusland wil dat Oekraïne die gebieden in het oosten opgeeft en dat het formeel erkent dat de Krim Russisch grondgebied is. 

Poetin heeft onlangs toegezegd dat er veel meer geld (45% van de Russische begroting) naar defensie gaat, en dat hij niet op zal geven. 

Gevolgen

• Oekraïners vluchten
  
• Generale mobilisatie Oekraïne
• Veel Europese landen leveren wapens
• Financiële sancties: SWIFT: banken kunnen geen geld meer overmaken of ontvangen
• Gas- en olieprijzen stijgen
• Zweden en Finland NAVO-lid

Andere regels voor de 102.000 vluchtelingen uit Oekraïne:

Vluchtelingen uit Oekraïne mogen 90 dagen in Nederland verblijven. Die periode wordt verlengd als dat nodig is. In de EU geldt voor vluchtelingen uit Oekraïne de Richtlijn Tijdelijke Bescherming. In Nederland hebben ze recht op opvang, medische zorg en onderwijs voor minderjarige kinderen. Het geeft hen ook de mogelijkheid om te werken. Wie  onder deze richtlijn valt, mag tot 4 maart 2024 in Nederland blijven. 

www.google.com

filmpje over opvang Oekraïners

nos.nl

Lesdoelen

Aan het einde van de les weet je:

• in het kort de geschiedenis van Rusland en Oekraïne.
  
• wat de NAVO en het Warschaupact betekenen.
  
• hoe het zit met de persvrijheid in Rusland.
• welke gevolgen de oorlog heeft
• hoeveel Oekraïense vluchtelingen er in Nederland zijn
• welke regels er zijn voor Oekraïners is Nederland

Oekraïne was eerst onderdeel van...

1. Sovjet-Unie
2. Polen
3. Duitsland
4. West-Europa

Oekraïne is belangrijk voor Europa door de export van

1. Graan
2. Gas
3. Legers
4. Machines

Wat is de hoofdstad van Oekraïne?

1. Lviv
2. Charkov
3. Kyiv
4. Cherson

Hoe heet de president van Oekraïne?

1. Ikanieski
2. Zelensky
3. Poetin
4. Waszowski

Hoort Oekraïne bij de NAVO?

1. Oekraïne hoort WEL bij de NAVO
2. Oekraïne hoort NIET bij de NAVO en wil dat ook niet
3. Oekraïne hoort NIET bij de NAVO maar wil dat wel

Over fake nieuws en desinformatie: oorlogspropaganda