H8.5 en H8.6

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 3

H5 Als het tegenzit

Wat leer je in H5?

Je kan de verschillende vormen van discriminatie op de werkvloer benoemen.

Je weet wat je kan doen als je oneerlijk behandeld wordt op de werkvloer

Je kan het belang van een vakbond uitleggen.

Je kan het verschil tussen ontslag en ontslag op staande voet uitleggen.

Je weet wat positieve discriminatie is en hoe regering hier aan mee doet.

0

Discriminatie

Als je ergens solliciteert of werkt kun je te maken krijgen met vooroordelen. We benoemen de discriminatie t.o.v. 4 groepen: 

1. Tegen vrouwen (zwanger kunnen worden, parttime willen werken)
2. Migratie-achtergrond (lui, spreekt de taal niet, anders)
3. Leeftijdsdiscriminatie: (je bent te oud, vaker ziek, niet flexibel)
4. Handicap of ziekte (duur zo'n zieke).

Je kan de verschillende vormen van discriminatie op de werkvloer benoemen.

Ontslag

• Als er onvoldoende werk voor je is, of wanneer je onvoldoende presteert, kun je ontslagen worden. Je hebt dan recht op een werkloosheidsuitkering.
  
• Ook kun je zelf ontslag nemen. Zowel werknemers als werkgevers moeten zich houden aan een opzegtermijn.
  

 

Je kan het belang van een vakbond uitleggen

Ruzie met je baas

• Wanneer je het niet eens bent met de keuzes van je werkgever  kán je dit eventueel  oplossen met hulp van de vakbond (organisatie die opkomt voor belangen van werknemers).
• Een vakbond kan advies geven en in het uiterste gevak een staking organiseren. 
• Ben je lid van de vakbond? Dan word je bij een staking doorbetaald.

Ontslag

• Wanneer je gestolen hebt,  fraude hebt gepleegd,   geweldadig bent,  je onterecht ziek meldt of weigert te werken, kun je op staande voet ontslagen worden.

Ontslag op staande voet => Je moet dan onmiddelijk het bedrijf verlaten en je hebt geen recht op een uitkering.

Je kan het verschil tussen ontslag en ontslag op staande voet uitleggen

Ontslag

• Oneens met je ontslag? Dan kun je bezwaar maken bij het UWV of naar de rechter stappen. 
• Als je twijfelt of je ontslag terecht is is het altijd verstandig bezwaar te maken tegen het ontslag. 

Je kan het verschil tussen ontslag en ontslag op staande voet uitleggen

Positieve discriminatie?

Om discriminatie tegen te gaan kiezen sommige bedrijven voor positieve discriminatie bij de sollicitatie. 

Dit houdt in dat ze bij gelijke capaciteiten kiezen voor bijvoorbeeld een vrouw, allochtoon of oudere kandidaat.

Positieve disciminatie => Werkgevers mogen bij het aannemen van nieuw personeel voorrang geven aan vrouwen, allochtonen of ouderen

Je weet wat positieve discriminatie is en hoe regering hier aan mee doet.

Vrouwen aan het werk

Om meer vrouwen te stimuleren om te gaan werken, heeft de overheid twee belangrijke maatregelen ingevoerd.

Kinderopvangtoeslag: ouders krijgen een deel van de kosten voor kinderopvang vergoed.

Ouderschapsverlof: ouders mogen een dag in de week vrij nemen om voor hun kleine kinderen te zorgen.

Je weet wat positieve discriminatie is en hoe regering hier aan mee doet.

0

H6 De verzorgingsstaat

• Je weet wat de verzorgingsstaat is.
  
• Je kent de verschillen tussen uitkeringen die iedereen kan krijgen en uitkeringen die alleen voor (ex-)werknemers zijn.
  
• Je weet welke maatregelen de regering heeft genomen om de verzorgingsstaat betaalbaar te houden
  
• Je weet hoe verschillende politieke stromingen denken over de verzorgingsstaat.
  
• Je kunt zelf voorbeelden aandragen van oplossingen om verzorgingsstaat betaalbaar te houden.

De overheid helpt een handje

Verzorgingsstaat => Een land waar de overheid sterk veranwoordelijk is voor de burgers  

Als je in Nederland niet of onvoldoende in je onderhoud kunt voorzien, dan kun je een uitkering krijgen. Er zijn twee soorten uitkeringen:

• Uitkering voor werknemers.
  
• Uitkeringen voor iedereen.
  

Je weet wat de verzorgingsstaat is.

Uitkeringen voor werknemers

• Je wordt werkloos. Als je ten minste acht maanden hebt gewerkt, krijg je werkloosheidsuitkering (WW).
  
• Je wordt ziek. Als je ziek wordt, betaalt je werkgever maximaal twee jaar 70% van je loon door.
  
• Je wordt arbeidsongeschikt. Door een ongeluk kun je bijvoorbeeld langdurig niet meer werken. Je krijgt dan maximaal 75% van je vroegere loon.
  

Je kent de verschillen tussen uitkeringen die iedereen kan krijgen en uitkeringen die alleen voor ex-werknemers zijn.

Uitkeringen voor iedereen

• Ouderenpensioen (AOW). Vanaf de pensioenleeftijd krijgt iedereen een vaste uitkering.
  
• Kinderbijslag. Ouders krijgen kinderbijslag tot hun kinderen 18 zijn.
  
• Bijstand. Als je geen recht hebt op een andere uitkering, dan kun je een bijstandsuitkering aanvragen.
  

Je kent de verschillen tussen uitkeringen die iedereen kan krijgen en uitkeringen die alleen voor ex-werknemers zijn.

Maatregelen om verzorgingsstaat te betalen

Door vergrijzing is verzorgingsstaat niet voor altijd te betalen. Mogelijke maatregeling:

1. Bezuinigen: uitkeringen zijn verlaagd en er zijn strengere eisen
2. Eigen bijdrage in de zorg
3. Pensioenleeftijd is verhoogd (van 65 naar 67)
4. De overheid stimuleert banengroei
5. Meer belasting betalen

Maatregelen om de verzorgingsstaat te betalen

Je weet welke maatregelen de regering heeft genomen om de verzorgingsstaat betaalbaar te houden

Politiek en de verzorgingsstaat

*Liberalen: eigen verantwoordelijkheid, lage uitkeringen, dan gaan mensen hun best doen om werk te vinden (VVD D66).
* Christendemocraten: Verantwoordelijkheid van de samenleving. Je moet voor elkaar zorgen (CU/CDA)  
*Socialisten: overheid moet zorgen voor de zwakkeren in de samenleving. Niemand is vrijwillig arm (SP PvdA).

Hoe denken politieke partijen over de verzoringsstaat?

Je weet hoe verschillende politieke stromingen denken over de verzorgingsstaat

Deeltaak 3   PO Werk 

-Maken invulsamenvatting 8.5 en 8.6 op blz 164. Oefen 8.5 en 8.6 met de oefentoetsapp VMBO-KGT en zorg dat je minimaal 80% haalt

-Verder werken aan het PO. Denk aan de steropdracht! 

1. Waarom werken we? -->  Piramide van Maslow invullen

2. Een baan die bij je past --> Mindmap over werk + jouw droomtoekomst

3. Hoe kom je aan werk? --> Opdracht arbeidscontract

4. Met werk kom je verder --> Maatschappelijke ladder invullen

5. Als het tegenzit   en 6. de verzorgingsstaat: Uitkering aanvragen

Kies en maak ook 1 steropdracht! 

Je moet deze PO inleveren om Ma1 af te kunnen ronden. Maak er iets moois van.