Nectar leerjaar 3 paragraaf 4.1 t/m 4.3

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Nectar leerjaar 3 paragraaf 4.1 t/m 4.3

Thema 4: Zintuigen

Zintuigen

Zintuig = een orgaan dat reageert op prikkels uit je omgeving

Alle zintuigen samen noem je het zintuigenstelsel.

Gehoorzinguigen

Evenwichtzintuigen

Reukzintuigen

Smaakzintuigen

Gezichtszintuigen

Zintuigen waarmee je kunt voelen

Adequate prikkel

Elk type zintuigcel is speciaal gevoelig voor één bepaalde prikkel 

= de adequate prikkel.

Bijvoorbeeld: Geluid is een adequate prikkel voor de zintuigcellen in je oor.

Noteer de adequate prikkel voor:
- het oor
- het oog
- de neus
- de tong
- de huid

Prikkel: invloed van buitenaf wat een zintuig in gaat

Prikkels en impulsen

Wat gebeurt er met een prikkel?

Elk zintuig heeft zintuigcellen

In zintuigcellen ontstaan impulsen

De impulsen  ('seintjes') gaan naar de hersenen

Wanneer wordt je je bewust van een prikkel?

Hoe worden prikkels waargenomen?

Drempelwaarde

In een zintuigcel ontstaat een impuls als de prikkel sterker is dan de drempelwaarde = prikkeldrempel

-> de prikkel moet boven de drempelwaarde zijn

Verhoogt de drempelwaarde

Verlaagt de drempelwaarde

Motivatie

Gewenning

Hoe noemen we een elektrisch signaaltje dat van een zintuig af komt?

Hoe worden je ogen beschermd?

Via welk onderdeel van je oog komt het licht in je oog?

1. Iris
2. Pupil
3. Oogwit

Welk onderdeel van het oog zorgt voor de hoeveelheid lichtinval in het oog?

1. Netvlies
2. Pupil
3. Hoornvlies
4. Lens

Welk onderdeel van je oog zorgt ervoor dat je scherp kunt zien?

22. De gele vlek in je oog is de plaats in het netvlies waar je oogzenuw het oog verlaat

1. waar
2. niet waar

Welk onderdeel van je oog "maakt" tranen als je huilt?

1. Traanbuis
2. Traanpees
3. Levertraan
4. Traanklier

Om goed te kunnen zien, moet er voldoende licht het oog binnenvallen. In de iris bevinden zich spieren die de pupil groter maken als er weinig licht is.
De verandering van de grootte van de pupil is onbewust.
Hoe wordt zo'n snelle, onbewuste reactie genoemd?

Hoe stellen je ogen scherp?

• Accommoderen
• Het platter en boller maken van de ooglens
• Dit gebeurt door een kringspier

Welke spier maakt de pupil kleiner door zich aan te spannen?

1. Lengtespier
2. Kringspier

Welke spier maakt de pupil groter door zich aan te spannen?

1. Lengtespier
2. Kringspier

Smaak proeven

• Verspreid op je tong liggen een groot   

       aantal kleine smaakzintuigcellen.

       Ze liggen in groepjes bij elkaar in 

       smaakknopjes

• De smaakknopjes liggen aan de zijkant van 

       de groeven die over de tong lopen

• als je iets eet of drinkt komen er smaak-

       stoffen op je tong. 

• De smaakstoffen prikkelen de 
  

       smaakzintuigen. De smaakknopjes sturen 

       een impuls naar je hersenen

Welke zintuigen gebruik je bij het proeven van voedsel?

1. smaakzintuig
2. smaakzintuig, geurzintuig
3. smaakzintuigen, geurzintuig, lichtzintuig,
4. Smaakzintuig, geurzintuig, lichtzintuig, warmtezintuig, koudezintuig, tastzintuig.

De zintuigen in je huid

Waar zitten de meeste tastzintuigen denk je?

1. armen
2. vingertoppen
3. voetzolen
4. hoofd