ML Dilemma PD 2 les 1

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

H1.2 Kiezen we voor
meer vrijheid of meer gelijkheid?

Lesdoelen §2

1. Je kunt de belangrijkste waarden achter het liberalisme, de sociaaldemocratie en de christendemocratie uitleggen. 
2. Je kunt de drie belangrijkste tegenstellingen tussen links en rechts uitleggen. 
3. Je kunt de standpunten van politieke partijen indelen aan de hand van de drie politieke stromingen en de drie dimensies van links en rechts, en aan de hand van deze standpunten je eigen politieke voorkeur bepalen.

Vandaag

1. Terugblik H1.1
2. Instructie bij H1.2
3. Werktijd §2
4. Afsluiten
   
   

Terugblik H1.1

Bespreken: blz. 14-15

Opdracht 9-10

Opdracht 9a

Maatschappelijk probleem

Lees bron 5 en 6 en maak de opdrachten.

aIs er in bron 5 en 6 sprake van een maatschappelijk probleem? Geef in je antwoord aan welke kenmerken van een maatschappelijk probleem naar voren komen in bron 5 en 6.

Antwoord 

 Ja. Het lerarentekort gaat grote groepen mensen aan, zowel schoolbesturen en leraren als

leerlingen. Er is discussie over hoe het probleem moet worden opgelost (de politiek en de

leraren zijn het niet met elkaar eens). De plannen van het kabinet moeten uitgevoerd gaan

worden door de scholen en de leraren, en mensen uit andere sectoren moeten de stap naar

het leraarschap gaan maken. Er is dus een gemeenschappelijke oplossing nodig. In de

bronnen 5 en 6 wordt niet duidelijk met welke maatschappelijke veranderingen het

lerarentekort samenhangt.

Opdracht 9b

Groepen mensen verschillen vaak van mening over de aanpak van een maatschappelijk probleem omdat zij tegengestelde belangen hebben. Leraren, georganiseerd in de AOb, en de ministers van Onderwijs zijn het niet eens over de aanpak van het lerarenprobleem. Welke tegengestelde belangen hebben zij?

Antwoord 

De minister moet ervoor zorgen dat de kosten van een oplossing niet te hoog zijn. De

minister heeft een onderwijsbudget waaruit ook andere belangrijke dingen betaald moeten

worden.

De leraren vinden dat ze te weinig verdienen en willen een hoger salaris. Ze denken dat

mensen geen leraar willen worden omdat ze te weinig betaald krijgen.

Opdracht 9c

De leraren en de overheid hebben ook gedeelde belangen. Welk algemeen belang staat er op het spel bij dit maatschappelijke probleem?

Antwoord 

De hele samenleving heeft belang bij goed onderwijs. Een lerarentekort brengt het onderwijs

in Nederland in gevaar.

Opdracht 9d

De leraren in bron 5 en 6 proberen hun macht te laten gelden tegen de politiek. Geef hiervan twee voorbeelden uit de bronnen.

Antwoord 

In bron 5 proberen de leraren met een informatiecampagne zo veel mogelijk mensen te

overtuigen van hun belangen. Hiermee hopen ze druk op de gemeente te leggen om iets te

gaan doen.

In bron 6 gaan de leraren zelfs staken, ze leggen hun werk neer om de druk op de minister

op te voeren. Ze hopen zo dat de minister meer naar hun eisen gaat luisteren.

Opdracht 10a

Lerarentekort

Lees bron 5 en 6 nog een keer en maak de opdrachten.

a In welke fase van het proces van politieke besluitvorming bevindt het maatschappelijke probleem van het lerarentekort zich in bron 5? Leg uit.

Antwoord 

Twee antwoordmogelijkheden: er is sprake van invoer. 

De leraren willen de politiek duidelijk

maken dat hun maatschappelijke probleem een politieke oplossing nodig heeft. 

Of je kunt zeggen dat er sprake is van feedback: de leraren geven aan dat de plannen die tot nu toe

zijn genomen niet voldoende zijn en eisen dus weer nieuwe maatregelen.

Opdracht 10b

In welke fase van het proces van politieke besluitvorming bevindt het maatschappelijke probleem van het lerarentekort zich in bron 6? Leg uit.

Antwoord 

In de omzetfase: 

het kabinet is plannen aan het maken en is bezig met het opstellen van nieuwe wetsvoorstellen. De leraren proberen invloed uit te oefenen op dit proces door

aandacht te vragen voor hun eisen en door kritiek te leveren op de plannen.

Opdracht 10c

Media, zoals bijvoorbeeld de krant Het Parool (bron 5) en de NOS (bron 6) worden gezien als belangrijke poortwachters. Leg uit hoe media ervoor kunnen zorgen dat maatschappelijke problemen op de politieke agenda terechtkomen.

Antwoord 

Doordat de acties van de leraren in de krant of op tv komen, is ten eerste de kans groter dat

politici horen over het probleem. Ten tweede kan het ervoor zorgen dat er veel ophef

ontstaat onder de inwoners van Amsterdam (bron 5) of Nederland (bron 6). Dit zorgt ervoor

dat er meer druk komt te liggen op de wethouder (bron 5) of de minister (bron 6) om

effectieve oplossingen te bedenken en uit te voeren. Zij willen niet dat mensen het beeld

krijgen dat ze hun werk niet goed doen, en ze willen niet dat kiezers bij hen weglopen.

Instructie

Kiezen we voor meer vrijheid of meer

gelijkheid?

Bij ingewikkelde maatschappelijke problemen kijken burgers al snel naar de overheid. Maar de meningen zijn sterk verdeeld over wat de overheid wel en niet moet doen.

Wat kies jij? Meer vrijheid?
Of meer gelijkheid?

1. vrijheid
2. gelijkheid

Het is goed dat de overheid roken actief ontmoedigt.

1. eens
2. oneens

Er mogen religieuze middelbare scholen zijn.

1. eens
2. oneens

Als je geen werk hebt, moet je een uitkering krijgen zonder dat je daar iets voor terug hoeft te doen.

1. eens
2. oneens

Politieke stromingen

Indeling van politieke partijen volgens een waarde: vrijheid, gelijkheid of geloof

Sociaal-democratie

• Mensen zijn gelijkwaardig
  

• Actieve rol van de overheid: mensen helpen die niet voor zichzelf kunnen zorgen
  

• Meer gelijkheid tussen mensen (ook in lonen)
  

Christen-democratie

• Katholiek/protestant
  

• Bijbelse waarden
  

• De aarde ook voor onze kinderen
  

• Naastenliefde

Liberalisme

• Persoonlijke vrijheid
  

• Passieve rol van de overheid: zo min mogelijk bemoeien met de mensen
  

• Weinig regels voor de economie
  

Politieke stromingen

ideologie	Socialisme	Confessionalisme	Liberalisme
waarden	gelijkheid solidariteit	geloof naastenliefde	vrijheid eigen verantwoor-delijkheid
stroming	sociaaldemocratie	christendemocratie	klassiek liberalisme sociaal liberalisme
partijen

Vragen tot zo ver?

Dilemma max

Werken in je boek en online

Inloggen via som. Code 858878

zelfstandig werken 

Lees tekst paragraaf 2

Maken introductievragen en kennis en begripsvragen 1 t/m 4

Evaluatie

Huiswerk: introductievragen en kennis en begrip 1 t/m 4