1.2 Ruimtelijk beleid en de Randstad

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

1.2 Ruimtelijk beleid 

H1 Stedelijke gebieden

VWO 5

Domein Wereld

Leerdoelen

• Aangeven dat de concurrentie om  met de ruimte op verschillende schaalniveaus een complex vraagstuk is waarbij meerdere actoren betrokken zijn;
• Ruimtelijke vraagstukken in stedelijke gebieden analyseren met de nadruk op samenwerking in omliggende gemeenten;
• Beschrijven hoe het beleid van de overheid zich ontwikkeld heeft ten aanzien van de ruimtelijke vraagstukken in de Randstad en dit kritisch evalueren

Ruimtelijk beleid in NL

Ruimtelijk beleid op verschillende schaalniveaus:

• Bestemmingsplannen (gemeentelijk/lokaal)
• Landschapsbeleid (Provincies/regionaal)
• Structuurvisies (Rijksoverheid/nationaal)

• Zijn er nog andere actoren die invloed hebben op de ruimtelijke ordening van Nederland?

Ruimtelijk beleid Randstad

Doelstellingen:

1. Veiligheid bij klimaatverandering en overstromingen;
2. Sterke internationale concurrentiepositie en bereikbaarheid versterken;
3. Veel verschillende en aantrekkelijk woonomgevingen met voldoende groen en wat om te recreëren;
4. Krachtige, duurzame steden en goede regionale bereikbaarheid. 

• Ruimtelijke problemen: intensief gebruik infrastructuur, verouderde bedrijventerreinen, verloedering woonwijken, versnippering natuur & hoge grondprijzen.

Veranderend overheidsbeleid

Van sectoraal beleid naar integraal beleid.

Sectoraal beleid , nadelen:

• Ruimtelijke conflicten (druk op de m2).
• Trage besluitvorming

• Daarom nu één wet: Omgevingswet. 

Hoofdlijn ruimtelijke ordening

• tot 1960               weinig landelijk beleid
• vanaf 1960         spreidingsbeleid
• vanaf 1990         concentratiebeleid
• ... discussie ...

Ontwikkelingen in het ruimtelijk beleid vanaf 1960

Spreidingsbeleid 

• Verplaatsen overheidsdiensten naar steden buiten de Randstad (doel: bedrijven volgen, werknemers volgen).
• Groeikernen rond de randstad (doel: leegloop grote steden tegengaan, gevolg: lange files door forensisme).

Ontwikkelingen in het ruimtelijk beleid vanaf 1993

Concentratiebeleid

• Meer woningen nodig in de Randstad -> Compacte-stad beleid
• Rand van de grote steden Vinex-locaties aangewezen (doel: toename draagvlak stedelijke voorzieningen & minder mobiliteit)

De toekomst..

nos.nl

Leg uit dat het gevoerde beleid van de overheid de keuze van het individu voor een woonplaats in beide perioden sterk heeft beïnvloed. Je uitleg bij elke periode bestaat uit een oorzaak en een gevolg.

Antwoord

• Van 1970-1990 werd de meeste nieuwbouw in groeikernen gebouwd (oorzaak). Daardoor verhuisden de meeste jonge gezinnen daarnaartoe (gevolg).
  
• Vanaf 1990 was er veel nieuwbouw in de stad zelf en waren er Vinex-locaties (oorzaak), zodat toen de jonge gezinnen daarvoor kozen (gevolg).

Beredeneer in drie stappen waarom er vanaf 1990 bevolkingskrimp optreedt in de nieuwbouwwijken van de groeikernen. Ga uit van de demografische dimensie.

Antwoord

De groeikernen werden gebouwd voor jonge gezinnen in de jaren ’70 (1). 

In de jaren ’90 zijn de kinderen uit huis gegaan (2). 

De ouderen bleven achter, daardoor daalt het geboortecijfer, waardoor vergrijzing en bevolkingskrimp optreedt (3).

Waarom denk je dat er gekozen is voor de locaties Ypenburg, Leidschenveen en Wateringseveld voor de VINEX wijken van Den Haag?

Aan de slag

Maak vraag 2-3-5-6

Welke vooroordelen
kun je bedenken over
VINEX-wijken

Artikel