Les 4: De Nederlandse Opstand

Renaissance en Opstand
Les 4: De Nederlandse Opstand
(80-jarige oorlog)
1 / 25
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 2

In deze les zitten 25 slides, met interactieve quiz, tekstslides en 5 videos.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

Renaissance en Opstand
Les 4: De Nederlandse Opstand
(80-jarige oorlog)

Slide 1 - Tekstslide

Slide 2 - Tekstslide

De leerdoelen
1. Je kunt beschrijven hoe Nederlanders ontevreden werden over de politiek van hun vorsten.
2. Je kunt beschrijven hoe Nederlanders in opstand kwamen tegen hun vorst.
3. Je kunt beschrijven waardoor de Nederlanden verdeeld raakten.
4. Je kunt beschrijven hoe een onafhankelijke Nederlandse staat ontstond.

Slide 3 - Tekstslide



We gaan terug naar de 80 jarige oorlog ....

Slide 4 - Tekstslide

Wat weet je al van de
80-jarige oorlog?

Slide 5 - Woordweb

De Nederlanden
In de 16e eeuw bestond Nederland als
land nog niet. De Nederlanden waren
17 verschillende staatjes (gewesten) 
met elk hun eigen regels, wetten en
bestuur (de Staten). Tussen 1515 en 
1543 kwamen al deze staatjes onder 
heerschappij van keizer Karel V.

Slide 6 - Tekstslide

Landvoogd en stadhouders
Karel V bestuurde de Nederlanden vanuit Brussel. Als keizer van Duitsland en koning van Spanje was hij vaak onderweg. De landvoogd was zijn vervanger, ondersteund door stadhouders.

Slide 7 - Tekstslide

Centralisatie en belastingen
Karel V wilde overal dezelfde wetten en hogere belastingen om bv. oorlogen te betalen. Vanaf 1555 ging Filips II hiermee door. Ook de wrede vervolging van protestanten zorgde voor onvrede!

Slide 8 - Tekstslide

Willem van Oranje
In 1559 verliet Filips II voorgoed 
de Nederlanden. Hierna namen 
de protesten tegen zijn bewind toe.
Stadhouder Willem van Oranje viel 
hem af en wilde het protestantisme
(godsdienstvrijheid) toestaan.

Slide 9 - Tekstslide

De Beeldenstorm
In 1566 vroegen lage edelen aan Margaretha 
van Parma de vervolgingen te stoppen. Dit
gebeurde ook. Na een protestantse hagenpreek
werden katholieke heiligenbeelden vernield.

Slide 10 - Tekstslide

Hertog van Alva
De Spaanse koning Filips II was woest en liet Margaretha vervangen door de hertog van Alva. Alva was meedogenloos en liet honderden ter dood veroordelen onder zijn schrikbewind.
               -->
              De Raad 
               van Beroerten
               (Bloedraad)

Slide 11 - Tekstslide

Begin Tachtigjarige-oorlog
Vele protestanten (ook Willem van Oranje
vluchtten voor het geweld van de 
Spanjaarden naar andere landen, zoals 
Duitsland. Vandaaruit viel hij in 1568 de 
Nederlanden binnen en begon de
tachtigjarige oorlog. In eerste instantie
bleken de Spanjaarden veel sterker.

Slide 12 - Tekstslide

Geuzen
De opstandelingen gebruikten geus (bedelaar) als erenaam. De watergeuzen veroverden op 1 april 1572 Den Briel en kregen de steun van stadsbesturen. Willem van Oranje kwam naar Delft.

Slide 13 - Tekstslide

Slide 14 - Video

Belegeringen van steden
De legers van Alva trokken vanuit het zuiden en oosten op en gingen vreselijk tekeer. In Naarden werd bv. iedereen afgeslacht.  Dit leidde ertoe dat steden zich niet overgaven!

         1573
            Beleg van Alkmaar: 
          de Victorie!

Slide 15 - Tekstslide

Slide 16 - Video

Unie van Atrecht
De opstandelingen kregen steeds meer 
grip op de noordelijke gewesten. Drie 
zuidelijke gewesten namen in 1579 
echter afstand van de Nederlandse 
Opstand en sloten een verbond 
met de nieuwe landvoogd van Spanje.

Slide 17 - Tekstslide

Unie van Utrecht
Dit verbond was voor de noordelijke
gewesten de reden om ook in 1579 een
verbond te sluiten om zich samen te 
verdedigen tegen de Spanjaarden en 
eventuele bondgenoten van Spanje. Dit 
leidde jaren later tot de Republiek der 
Zeven Verenigde Nederlanden.

Slide 18 - Tekstslide

Acte van Verlatinghe
In 1580 werd Willem van Oranje vogelvrij verklaard door Filips II. Door hem te vermoorden zou je een hoge beloning krijgen. In reactie hierop verklaarden de Nederlanden zich onafhankelijk.

Slide 19 - Tekstslide

Balthasar Gerards
In de jaren na de Acte van Verlatinghe werden toch weer veel zuidelijke gebieden door de Spanjaarden heroverd. Op 10 juli 1584 werd Willem van Oranje doodgeschoten in Delft.

Slide 20 - Tekstslide

Slide 21 - Video

Slide 22 - Video

De Republiek
De noordelijke gewesten hielden stand tegen de Spanjaarden. In 1588 werd door hen de Republiek der zeven Verenigde Nederlanden gesticht met Maurits van Oranje als stadhouder.

Slide 23 - Tekstslide

1568-1648
De stadhouder was voortaan geen plaatsvervanger meer van de Spaanse koning in de Nederlanden, maar militair leider van de Republiek. De Tachtigjarige Oorlog zou nog tot 1648 duren...

-->
Vrede van Münster
(1648)

Slide 24 - Tekstslide

Slide 25 - Video