Les 9 - Verdiepingsles Informatie lezen en begrijpen

• Mentorles
• LOB
• +1
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4-6

Onderzoeken

Verdiepingsles

Dit weet je al

Dit leer je nu

Doen

Terugkijken

Reflecteren

Onderzoeken

Communiceren

Hoe werkt het?

Klikken

Slepen

Typen

Tijdens de les worden verschillende iconen gebruikt. Aan de hand van de vier iconen links, zoals te zien op deze slide, kun je makkelijk zien wat het leerdoel is van dat onderdeel. 

Zo betekenen de hersenen dat voorkennis geactiveerd wordt (dingen die je al weet), het boek betekent dat je nieuwe lesstof leert d.m.v. theorie, het papier met de pen betekent dat je actief bezig bent met het combineren van voorkennis en nieuwe kennis, dus dat je iets oefent. En het oog betekent dat je reflecteert en terugkijkt op wat je leert. 

     Sociale vaardigheden

     Denkvaardigheden

Vaardigheden

Onderzoeken

• Informatie zoeken
  & evalueren
• Informatie lezen
  & begrijpen   

Communiceren

• Informatie schriftelijk communiceren

Persoonlijke vaardigheden

 Reflecteren

• Het zelfdiagram
   
• Het beeld van jezelf 
  

Aan het einde van de les kun je:

Twee type teksten die in de context van wetenschaps-communicatie worden geschreven herkennen;
  

Gebruikmaken van de aanwijzingen in de structuur van een wetenschappelijke tekst om de tekst beter en sneller te begrijpen.

  

In les 5 en 6 heb je geleerd hoe je een korte en een lange tekst kunt previewen.  Je weet inmiddels ook hoe je informatie uit bronnen haalt. In deze verdiepingles gaan we oefenen hoe dit werkt voor een wetenschappelijke tekst die je in je studie na de middelbare school vaak zal tegenkomen.

Twee type teksten in de wetenschapscommunicatie

In de wetenschappelijke wereld wordt er voornamelijk gebruik gemaakt van twee communicatieformats: het wetenschappelijk artikel en de literatuurstudie. Beide hebben een duidelijke structuur die het zowel voor de schrijver als de lezer makkelijk maakt om hoofdzaken en bijzaken te plaatsen en te herkennen. 

Het doel van het wetenschappelijke artikel is resultaten van onderzoek presenteren, over de betekenis daarvan te discussiëren en hypothesen en theorieën op te stellen. De informatie hieruit moet controleerbaar zijn. 

 

1. Een wetenschappelijk artikel

Structuur van een wetenschappelijk artikel

Zo'n wetecshappelijk artikel lijkt ingewikkeld. De structuur helpt echter om het lezen ervan gemakkelijker te maken. Hier zie je waarom het wetenschappelijke artikel ook wel het zandlopermodel wordt genoemd. 

De auteur gaat van brede achtergrond-informatie naar specifieke nieuwe inzichten, voordat de nieuwe inzichten weer worden

geplaatst in een brede context.

inleiding

middendeel

discussie

Een wetenschappelijk artikel is vaak in een bepaalde volgorde geschreven. Sleep de onderdelen in de juiste volgorde.

1

2

3

4

5

6

7

Conclusie

Discussie

Titel

Resultaten

Inleiding

Referenties

Literatuur

Bronnen

Methode en materialen

De onderdelen in een wetenschappelijk artikel hebben sub-onderdelen. Sleep de subonderdelen naar het juiste onderdeel.

 methoden

 resultaten

 discussie

 conclusie

 introductie

Algemene context

Belangrijkste doelstellingen

Belangrijkste doelstellingen

Onderzoeksstrategie

Onderzoeksopzet

Belang (maatschappelijke relevantie)

Aansluiting bij het conceptuele kader en relevantie

Eindconclusie

Evaluatie en toelichting

Bronnen

Eerdere bevindingen: conceptueel kader

Beperkingen en suggesties voor toekomstig onderzoek

Analyse van de gegevens

Onderzoeksaanpak & voorspellingen

Samenvatting van de belangrijkste bevindingen

Wetenschappelijke relevantie

Bevindingen

Gevisualiseerde onderzoeksstrategie

Onderzoeksdoel (vraag & hypothese)

Deelconclusie(s)

Literatuuronderzoek (of een literatuurstudie) is een methode om bestaande kennis over een onderwerp of onderzoeksvraag te verzamelen. Deze kennis vind je in verschillende bronnen, zoals wetenschappelijke tijdschriftartikelen, boeken, papers en scripties die je met elkaar vergelijkt. Op die manier verzamel je informatie over jouw onderwerp en kom je erachter hoe er in de wetenschappelijke wereld over geschreven wordt. 

2. Een literatuurstudie

In een literatuurstudie geeft de auteur een overzicht van beschikbare informatie over een onderwerp, is er een kritische evaluatie en worden er nieuwe verbanden gelegd om conclusies te trekken. Ook moeten er bij een literatuurstudie nieuwe inzichten naar voren komen.

Structuur van een literatuurstudie

Een literatuurstudie is vaak in een bepaalde volgorde geschreven. Sleep de onderdelen in de juiste volgorde.

1

2

3

4

5

6

Voorstel voor toekomstig onderzoek, praktijk of wetgeving

Titel

Conclusies

Referenties/literatuur/bronnen

Inleiding

Informatie uit de literatuur georganiseerd en bediscuteerd in

hoofdstukken

 hoofdgedeelte

 conclusie

 toekomstige
 ideeën

 introductie

De onderdelen in een literatuurstudie hebben subonderdelen. 

Sleep de subonderdelen naar het juiste onderdeel.

Relevantie

Onderzoeksdoel

Achtergrond

Structuur en organisatie van het hoofdgedeelte

Sterke punten

Beperkingen

Wetgeving

Nieuw onderzoek

Praktijk

Belangrijkste bevindingen

(Link naar) toekomstperspectieven

Hoofdstukken over subonderwerpen

Om goede literatuur te vinden kan je de universiteitsbibliotheek of mediatheek raadplegen, maar ook online op zoek gaan. Het is nuttig om oudere literatuur met recente literatuur te combineren. Op die manier krijg je een compleet beeld van wat er over jouw onderwerp onderzocht is. De vraag is dan: hoe vind je goede literatuur? 

Hoe vind je goede literatuur?

Formuleer een lijst kernwoorden met synoniemen ervan die te maken hebben met jouw onderzoek voordat je gaat zoeken.

1

Maak gebruik van literatuurreferenties die in de lijst zijn opgenomen onderaan jouw bron. Als je een bron hebt gebruikt waar je veel aan had, kan je in die literatuurlijst kijken. Daar staan vast nog meer bronnen die over hetzelfde onderwerp gaan die je kunt gebruiken voor jouw onderzoek.

2

Maak gebruik van 'boolean operators'. Zoekmachines maken vaak gebruik van boolean operators. Als jij de juiste termen hiervoor kent krijg je vaak betere resultaten. Er zijn 3 manieren waarop je de boolean operators kunt inzetten. De volgende slide legt uit hoe het werkt.

3

AND

OR

NOT

Door OR tussen twee woorden te zetten krijg je resultaten die het ene of het andere zoekwoord bevatten. Ze zullen er dus nooit allebei in zitten. Op deze manier kan je op twee keywords tegelijk zoeken. Als je bijvoorbeeld onderzoek doet naar de verschillen tussen twee natuurgebieden , zoek je op ‘bos OR heide’. Een voordeel: het levert heel veel zoekresultaten op. Een nadeel: minder resultaten zullen relevant zijn.

Door AND tussen twee woorden te zetten krijg je alleen resultaten waar deze twee zoekwoorden in te vinden zijn. Als je bijvoorbeeld onderzoek doet naar veranderingen in het klimaat, kun je zoeken op ‘veranderingen AND klimaat’. Je zal dan geen literatuur tegenkomen die alleen over veranderingen of alleen over het klimaat gaat. Een voordeel: je zoekopdracht wordt hiermee specifieker. Een nadeel: je zal niet alle relevante zoekresultaten vinden.

Door NOT tussen twee woorden te zetten zoek je naar informatie die de eerste maar niet de tweede zoekterm bevat. Als je bijvoorbeeld onderzoek doet naar een Search Engine en veel resultaten krijgt over werking van Google, dan zoek je op ‘Search Engine NOT Google.’. Een voordeel hiervan is dat je de literatuur elimineert die niet over jouw onderwerp gaat.

Tip

Verwar deze woorden niet met onze spreektaal. Als je zegt 'Ik wil alles weten over katten en honden', dan zoek je naar informatie die over katten of over honden of over beide dieren gaat. Waar je 'EN' in spreektaal gebruikt, gebruik je de Booleaanse OR-operator.

Instructie: Gebruik de webpagina om de juiste antwoorden op te zoeken. Hoe heb jij het gedaan? Vul je score in de tabel in de volgende slide. Per goed antwoord krijg je 2 punten. webpagina 'how search works'

Welke zoektermen én boolean operators zou je gebruiken 

om dit schilderij in een zoekmachine te vinden?

Instructie: Gebruik de webpagina om de juiste antwoorden op te zoeken. Hoe heb jij het gedaan? Vul je score in de tabel in de volgende slide. Per goed antwoord krijg je 2 punten. webpagina 'how search works'

Welke zoektermen én boolean operators zou je gebruiken 

om informatie over twee menselijke virussen te vinden?

Instructie: Gebruik de webpagina om de juiste antwoorden op te zoeken. Hoe heb jij het gedaan? Vul je score in de tabel in de volgende slide. Per goed antwoord krijg je 2 punten. webpagina 'how search works'

Wat is het verschil tussen de volgorde waarin een 

wetenschappelijk artikel geschreven is en een literatuurstudie?

Instructie: Gebruik de webpagina om de juiste antwoorden op te zoeken. Hoe heb jij het gedaan? Vul je score in de tabel in de volgende slide. Per goed antwoord krijg je 2 punten. webpagina 'how search works'

Is de tekst in de hotspot een wetenschappelijk artikel of een

literatuurstudie? Waaraan kan je dat zien? Antwoord in minimaal 

1 of 2 zinnen.

Ga naar de tekst

In les 3 heb je geleerd hoe je door previewen informatie uit een tekst kunt halen. Deze methode kan je toepassen als je moet bepalen of een artikel nuttig of relevant is voor jouw profielwerkstuk. Lees eerst alleen de titel en de kopjes. Als je meteen merkt dat het artikel niet relevant is voor jouw onderwerp, dan zoek je naar een ander artikel. Bekijk of je deze tekst kunt previewen door vanuit de structuur van de tekst te kijken waar de tekst over gaat. 

Previewen van een wetenschappelijk artikel

Ga naar de tekst

Stap 1: lees de inleiding

1

Stap 2: achterhaal de onderzoeksvraag

2

Stap 3: lees de methode

3

Stap 4: lees de resultaten

4

Stap 5: lees de discussie en de conclusie

5

In deze verdiepingsles heb je geleerd waaraan je 

twee type teksten uit de wetenschapscommunicatie 

kunt herkennen. Deze kennis kan jou goed van pas komen tijdens je schoolcarrière of daarna als je 

studeert. Kijk eens naar de andere verdiepingsles. Die kan jou helpen bij het vergroten van jouw vaardigheden.