2.2 Het Romeinse rijk

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen hoe Rome van een klein dorp uitgroeide tot een wereldrijk.
• Je kunt met twee voorbeelden uitleggen hoe de Romeinen in hun grote rijk zo lang de baas konden blijven.
• Je kunt uitleggen wat de gevolgen waren van de Romeinse veroveringen voor de Germanen.

Een wereldrijk

• Rome ontstond ongeveer 750 v.C.
• De Romeinen veroverden gebied op de volken die rond Rome woonden om hun handel en stad te beschermen 
• Rome werd daardoor steeds machtiger en rijker (meer landbouwgrond, grondstoffen en nieuwe handelsroutes).
• In de 3e eeuw v.C. hadden de Romeinen het grootste deel van Italië veroverd. 
• Zij wilden nu ook hun handel op en rond de Middellandse Zee uitbreiden. 

Het Romeinse Rijk op haar hoogtepunt van veroveringen 117 n.C.

Carthago

• 264 v.C. kwam Rome in de strijd om de handel rond de Middellandse Zee in oorlog met Carthago (in huidige Tunesië). 
• Tussen 264 en 146 v.C. vocht Rome drie grote oorlogen met Carthago uit (Punische oorlogen. Punisch  = taal van Carthago).
•  Uiteindelijk wonnen de Romeinen. Daarna veroverden de Romeinen nog veel meer gebieden: in Noord-Afrika, het Midden-Oosten en in West-Europa (zie kaart vorige dia).

Het Romeins leger

• De Romeinen heersten eeuwenlang over een enorm gebied. Hoe konden de Romeinen zo lang de baas blijven in hun grote rijk? twee redenen:
• 1. de Romeinen hadden een beroepsleger met perfect getrainde soldaten met goede wapenuitrusting die zich snel konden verplaatsen over goede wegen
• 2. de Romeinen maakten vijanden meestal tot hun bondgenoot. In ruil voor zelfbestuur leverden deze dan belasting en soldaten

De Germanen

• In de 1e eeuw v.C. veroverden de Romeinen het zuiden van wat nu Nederland is. De Rijn werd de grens van het Romeinse Rijk
•  De Germaanse volken die in dit gebied woonden, werden onderworpen en werden bondgenoten van de Romeinen zoals de Bataven. 
•  De Bataven waren boeren die in kleine dorpen woonden. 
• Ze kenden geen schrift en hadden een natuurgodsdienst
• De Bataven gingen handel drijven met de Romeinen en Romeins geld gebruiken
• Sommige Bataven vochten jarenlang in het Romeinse leger en leerden lezen en schrijven en namen de Romeinse cultuur over (romanisering)
• De soldaten werden beloond met het Romeinse burgerrecht (minder belasting en kans op bestuursfuncties)

Romanisering

• In West-Europa werd het eenvoudige boerenvolk geromaniseerd: ze namen in hoog tempo cultuur van de Romeinen over:
• Ze gingen goden in mensgedaanten vereren in tempels in plaats van bomen en rotsen in de openlucht.
• Romeinse namen, kleding, eetgewoonten, gebouwen etc. werden overgenomen
• Veel Germaanse mannen namen dienst in het Romeins leger en romaniseerden
  

0

Begrippen

• Romeinse Rijk: een groot gebied dat tussen 300 v.C. en ongeveer 500 n.C. werd bestuurd vanuit Rome. 
• beroepsleger: een leger dat bestaat uit soldaten die van vechten hun beroep hebben gemaakt.
• bondgenoot: een volk of land dat samenwerkt met een ander volk of land.
• Germanen: een verzameling volken die in het gebied van Duitsland en Nederland leefden, zoals de Bataven.