12. veilig seks

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 2

6. Veilige seks

Startopdracht:

• Ga rustig volgens de plattegrond.
  
• Zit start klaar met je boek, schrift en pen.
  

• Lees blz. 62

Planning:

• Verder met voortplanting (vandaag basisstof 6)
• Wat is veilige seksualiteit?
• Kan je ziek worden van seksualiteit? 

Lesdoel vorige les:

• Je kunt benoemen hoe gender en geaardheid kunnen verschillen.
  

• Je kunt omschrijven wat onder seksualiteit wordt verstaan.

Lesdoel vandaag:

• Aan het einde van de les weet ik wat veilige seksualiteit is

• Aan het einde van de les weet ik wat SOA betekent

WENSEN EN GRENZEN

• In een seksuele relatie zijn er dingen die je graag wilt. Dat zijn je wensen.
• Er zijn ook dingen die je niet fijn vindt. Dat zijn je grenzen.
• Ook de ander heeft wensen en grenzen. Jullie moeten iets beiden willen voordat het gebeurt.
• En het is ook niet raar als je iets wél wilt.
• Doe niets wat je zelf niet wilt of wat de ander niet wil. 
• Als je verdergaat dan je eigenlijk wilt, heb je daar later spijt van.

WENSEN EN GRENZEN

• In een seksuele relatie is ‘toestemming’ nodig. Dit noem je consent.
• Je geeft elkaar bijvoorbeeld toestemming om te zoenen.
• Wanneer je niet zeker weet of de ander iets wel wil, vraag je consent.
• Je checkt hiermee of je niet (per ongeluk) een grens overgaat.

SEKSUEEL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG

VICTIM BLAMING

SOA

SOA VOORKOMEN

ANTICONCEPTIE

MORNING-AFTERPIL EN ABORTUS

Vraag 1. 

Vraag 1. 

Vraag 2 A + B

Vraag 2 A + B

Vraag 3 A.

Vraag 3 A.

Vraag 3 B. 

Vraag 3 B.

Vraag 4. A.

Vraag 4. A

Vraag 4. B.

Vraag 4. B

Vraag 4. C.

Vraag 4. C

Vraag 5. A + B + C

Vraag 5. A + B + C

Vraag 6. A

Vraag 6. A

Vraag 6. B

Vraag 6. B

OM TE ONTHOUDEN:

14 Je kunt benoemen hoe je wensen en grenzen kunt bewaken en respecteren in een seksuele relatie.

• Wensen: dingen die je fijn vindt, die je graag zou willen op het gebied van seks.

• Grenzen: dingen die je niet wilt (doen) op het gebied van seks.

• Wensen en grenzen bewaken en respecteren:

– Praat met elkaar over wat je wel en niet wilt.

– Laat zonder woorden merken wat je wel of niet wilt.

– Zeg het duidelijk als je iets niet wilt. Zeg dat de ander moet stoppen.

– Doe niets tegen je zin, en doe ook niets wat de ander niet wil.

• Een gezonde seksuele relatie:

– Jullie willen het allebei.

– Niemand is de baas.

– Jullie hebben respect voor elkaar.

– Jullie vertrouwen elkaar.

– Jullie zeggen het eerlijk als je iets niet wilt of juist wel.

OM TE ONTHOUDEN:

Seksueel grensoverschrijdend gedrag: iemand maakt seksuele opmerkingen of verricht seksuele handelingen, terwijl je dat niet wilt.

– Ongewenste intimiteiten: iemand raakt je aan terwijl je dat niet wilt.

• Seksueel geweld: iemand dwingt je tot seksueel contact.

– Aanranding: iemand wordt gedwongen seksuele handelingen te verrichten.

– Verkrachting: ongewenst binnendringen van het lichaam (bijv. ongewenste geslachtsgemeenschap).

– Incest: aanranding of verkrachting door een familielid.

• Seksueel geweld kan ook plaatsvinden online.

– Grooming: online kinderen lokken: als een volwassene online seksueel contact

probeert te krijgen met kinderen en jongeren.

• Victim blaming: slachtoffer krijgt de schuld van seksueel geweld.

– Victim blaming maakt verwerken van seksueel geweld onterecht moeilijker voor

het slachtoffer.

OM TE ONTHOUDEN:

15 Je kunt enkele soa’s noemen en uitleggen hoe je die kunt oplopen.

• Soa’s: seksueel overdraagbare aandoeningen of geslachtsziekten.

– Ziekten die je alleen kunt krijgen via intiem lichamelijk contact met een besmet persoon.

• Met een soa-test kun je erachter komen of je een soa hebt.

– Onderzoek van urine of bloed of een uitstrijkje van vagina, anus of keel.

– Een soa-test is onder de 22 jaar gratis bij de GGD.

• Chlamydia: de meest voorkomende soa in Nederland.

– Ziekteverschijnselen: soms een (waterige) afscheiding uit de urinebuis of vagina, pijn bij het plassen, pijn tijdens seks of pijn in de onderbuik.

– Onbehandelde chlamydia kan bij vrouwen leiden tot onvruchtbaarheid.

• HPV: dit virus kan genitale wratten en verschillende soorten kanker (o.a.

baarmoederhalskanker) veroorzaken.

– HPV komt veel voor en geeft meestal geen klachten

– Tegen de meest gevaarlijke typen HPV bestaat een vaccinatie; dit is onderdeel

van het Rijksvaccinatieprogramma.

• Een soa kun je voorkomen door het gebruik van een (vrouwen)condoom of een

beflapje.

OM TE ONTHOUDEN:

Je kunt enkele methoden voor geboorteregeling noemen en hun werking uitleggen.

• Geboorteregeling: een man en vrouw bepalen samen of ze een kind willen of niet.

• Anticonceptiemiddelen (voorbehoedsmiddelen) voorkomen een zwangerschap.

• Condoom: sperma wordt opgevangen in het condoom, het sperma komt niet in de

vagina.

– Het mannencondoom is een rubberen hoesje dat je om de penis doet als er een

erectie is.

– Het vrouwencondoom wordt in de vagina ingebracht.

• De pil: een pil die de vrouw elke dag op dezelfde tijd inneemt.

– De pil bevat hormonen waardoor geen ovulatie plaatsvindt.

– De pil beschermt niet tegen soa’s.

OM TE ONTHOUDEN:

Onbetrouwbare manieren:

– periodieke onthouding (geen geslachtsgemeenschap hebben in de vruchtbare

periode rond de ovulatie)

– onderbroken geslachtsgemeenschap (de man trekt zijn penis vlak voor de

zaadlozing terug uit de vagina)

• Maatregelen die je kunt nemen na geslachtsgemeenschap om (ongewenste)

zwangerschap te voorkomen:

– morning-afterpil: mogelijk tot drie dagen na de geslachtsgemeenschap;

voorkomt eisprong en innesteling

– abortus: afbreken van een zwangerschap