h2: paragraaf 3: Belgie getroffen en nederland neutraal

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

De Eerste Wereldoorlog

paragraaf 3: België getroffen en Nederland neutraal

Samenvattingsvragen

1. Hoe verliep de eerste wereldoorlog in België?

2. Wat merkte Nederland van de oorlog?

3. Hoe werden Belgische vluchtelingen in Nederland opgevangen?

Eerste slag bij de Marne

• Opmars loopt minder voorspoedig (weerstand in Belgie, aanvoerroutes te lang)
• Franse (her)mobilseren zich
• Duitsers onderschatten de Fransen
• Opmars Duitsers gestuit -> loopgravenoorlog gestart

De Eerste Slag bij de Marne

De Eerste Slag bij de Marne was een slag in de Eerste Wereldoorlog die werd uitgevochten tussen het Franse en het Duitse leger van 5 september tot 12 september 1914. Later in de oorlog werd er ook nog een Tweede Slag bij de Marne uitgevochten van 15 juli tot 6 augustus 1918.

https://nl.wikipedia.org/wiki/Eerste_Slag_bij_de_Marne

3.1Belgie Eerste Wereldoorlog

- Duitsland trok door België naar Frankrijk (laatste moment NL niet)

- Hevig Belgisch verzet, Duitsers sloegen hard terug naar de burgerbevolking

- Loopgraven lagen deels in België

- Grote schade aan steden en industrie

- Duitsers namen alles in beslag dus enorm gebrek aan voedsel, kleding, vervoersmiddelen, machines

- Grote vluchtelingenstroom naar Nederland

Nederland Neutraal

• Neutraal betekent dat je geen partij kiest

• Voor een handelsland als Nederland is dat lastig: je handelt immers met beide partijen. Nederland verdiende veel geld met de oorlog. 

• Er was in Nederland weinig schade en de oorlog koste weinig mensenlevens

Mobilisatie

1914

• Hoewel Nederland neutraal was, mobiliseerde het leger toch: 
• In het begin 200.000 soldaten, later 500.000 soldaten aan de grens.
• België had zich  neutraal verklaard, maar was toch aangevallen!

Economie

• aan het begin: economie bloeide, geen concurrentie meer, en schaarste in oorlogslanden
  
• na verloop van tijd problemen: handelsbelemmeringen.

1. onbeperkte duikbotenoorlog.
2. zeemijnen

• gevolg: handel daalde, steeds groter gebrek aan grondstoffen.
• enorme smokkelhandel
  

Gevolgen van 

de Eerste Wereldoorlog 

voor Nederland

wat deed nederlandse regering?

• Veel producten alleen nog “op de bon” verkrijgbaar (distributiesysteem d.m.v. bonkaarten)
  
•  boeren moesten verplicht graan/ peulvruchten verbouwen en deze verkopen tegen vaste prijs.
  

video

3.3 Belgische vluchtelingen

• Nederland nam rond de 1 miljoen vluchtelingen uit België op.
• opgevangen zoveel mogelijk in kampen aan de grens.
  

• Deze Belgen waren op de vlucht voor de oorlog, maar ook duitse deserteurs.
  

• Belgische soldaten werden, net als soldaten uit andere landen, ontwapend en gevangen gezet