3.1 Het ordenen van organismen

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Thema 3

Ordening

Spullen op tafel

      Boek, schrift en etui

Regel dit binnen 3 minuten !!

3.1 Steeds kleinere groepen

Wat gaan we vandaag doen?

• Uitleg BS 3.1: Steeds kleinere groepen 
• Zelfstandig werken aan de opdrachten van BS 3.1
• Afsluiten

Leerdoel:

Je kunt organismen indelen in hoofdgroepen en rijken

Je kunt de celkenmerken noemen van dieren, planten, schimmels en bacteriën.

Je kunt de groepen noemen die ontstaan bij de verdere indeling van een rijk

Hoofdgroep en rijken

Biologen gebruiken de kenmerken van cellen om organismen te ordenen. Ook kijken ze naar de kenmerken van het DNA.

Organismen worden eerst in twee hoofdgroepen ingedeeld:

Prokaryoten en Eukaryoten

Hoofdgroepen:
Prokaryoten & Eukaryoten

prokaryoten

eukaryoten

Kenmerken

Prokaryoten (Bacteriën & Archaea)  

- hebben geen celkern én 

- zijn altijd eencellig

Eukaryoten (dieren, schimmels, planten & eencelligen)

- hebben altijd een celkern én 

- kunnen ééncellig of meercellig zijn

- kan je ook indelen aan de hand van celwanden en bladgroenkorrels

prokaryoten

eukaryoten

Celkenmerken

• Celkern: prokaryoten hebben geen celkern, eukaryoten wel.
• Celwand: dieren hebben het niet.
• Bladgroenkorrels: alleen planten.

Celkenmerken

	Celkern	Celwand	Celmem- braan	bladgroen-korrels	Meercellig
Archea
Bacteriën
Planten
Dieren
Schimmels

Neem over in je schrift en vul aan met ja nee. Vertel ook wat rood en groen betekent in deze tabel

Celkenmerken

	Celkern	Celwand	Celmembraan	bladgroenkorrels	Meercellig
Archea	Nee	Ja	Ja	Nee	Nee
Bacteriën	Nee	Ja	Ja	Nee	Nee
Planten	Ja	Ja	Ja	Ja	Ja
Dieren	Ja	Nee	Ja	Nee	Ja
Schimmels	Ja	Ja	Ja	Nee	Ja

Prokaryoot

Eukaryoot

Kenmerken: 

• Bacteriën en archea-> eencellig, geen celkern!, celmembraan, celwand
  

                                                               

• Schimmels -> celkern, celmembraan, celwand, geen bladgroenkorrels! 
  

• Planten -> celkern, celmembraan, celwand, vacuole, bladgroenkorrels! 

• Dieren -> celkern, celmembraan, geen celwand!
  

 

Steeds kleinere groepen

Elk rijk kun je indelen in steeds kleinere groepen.

Indelen in 

steeds kleinere 

groepen

vertakkingsschema

Volg in afb. 4 

de luipaard. 

Latijnse naam (Geslacht soort): Panthera pardus

wat	Basisstof 1 maken: opdr. 4 t/m 8
Hoe	lees de tekst van basisstof 1 door
Hulp	1) boek 2) klasgenoot 3) docent
Tijd	eerst 10 min in stilte, daarna zacht overleggen
Klaar	Opdrachten af? Controleer of je de opdrachten juist gemaakt hebt!

HAVO

wat	Basisstof 1 maken: opdr. 5 t/m 9
Hoe	lees de tekst van basisstof 1 door
Hulp	1) boek 2) klasgenoot 3) docent
Tijd	eerst 10 min in stilte, daarna zacht overleggen
Klaar	Opdrachten af? Controleer of je de opdrachten juist gemaakt hebt!

VWO

Check leerdoelen

b

 

 

Haal een wisbordje, stift en doekje bij mij per tweetal

Leerdoel:

Je kunt organismen indelen in hoofdgroepen en rijken

Je kunt de celkenmerken noemen van dieren, planten, schimmels en bacteriën.

Je kunt de groepen noemen die ontstaan bij de verdere indeling van een rijk

In welk Rijk hoort de mens?

1. Schimmels
2. Planten
3. Dieren
4. Bacteriën

Prokaryoten hebben een celkern

1. Waar
2. Niet waar

Alle cellen van de mens hebben een celwand

1. Waar
2. Niet waar

Noem de drie rijken binnen de hoofdgroep van de Eukaryoten

Welke drie kenmerken worden gebruikt bij indeling van Eukaryoten?

1. Celkern, celwand & vacuole
2. Celkern, celwand & bladgroenkorrels
3. Celkern, vacuole & celmembraan
4. Celwand, celmembraan & bladgroenkorrels

Welk rijk heeft geen celwand?

1. Schimmels
2. Bacteriën
3. Planten
4. Dieren

Welk rijk heeft als enige bladgroenkorrels?

1. Schimmels
2. Bacteriën
3. Planten
4. Dieren

Welk rijk heeft geen celkern?

1. Bacteriën
2. Schimmels
3. Planten
4. Dieren