VCA - Les 1

• Biologie
• MBO
• Studiejaar 4

VCA - Les 1

Planning van vandaag

• Korte introductie  
• Over het vak VCA (weten & regelen)
• Start instructie 

Introductie 

Joostina Fennema

Docent biologie en VCA

Namen rondje 

Over het vak VCA

• VCA = Veiligheid Certificering Aannemers
• 1 periode van 10 weken 
• Keuze: B-VCA certificaat behalen of gewone toets 
• stage opdracht  

Certificaat of gewone toets

• Waarom certificaat halen?
• Kosten: 112,50 
• Examen op school 

Wil je geen certificaat halen? Dan toets op papier (waarschijnlijk in de oogstweek) 

Het boek

• Basisveiligheid B-VCA
• E-book te bestellen voor 16,50 via https://www.pbna.com/vca/boek/ebook/ 
• Zelf bestellen dus! 

Het boek

• 4 thema's 
• Toets of examen: gehele boek
• Het boek bevat samenvattingen en oefenvragen  

Thema A

Voorbereiden, bespreken en inspecteren van werkzaamheden

1.1: Veiligheid en gezondheid (V&G)

• Arbowet: veiligheid, gezondheid en welzijn op het werk 
• Bijvoorbeeld: goed onderhouden machines en beschikbaar stellen van beschermingsmiddelen  
• werkgever is ook verantwoordelijk voor toezichthouden 

Arbowet is van toepassing op werkgevers, werknemers, stagiaires en uitzendkrachten 

NLA = Nederlandse arbeidsinspectie 

controleert op bedrijven zich aan de Arbowet houden

• maatregelen, proces verbaal of stilleggen werk bij misstanden 
• onderzoek na ongevallen

Ernstige arbeidsongevallen verplicht direct te melden (geldt voor werknemer en werkgever) 

Op de bouwplaats werkt een aannemer met verschillende bedrijven samen. Waar moet de aannemer als werkgever voor zorgen? (meerdere antwoorden goed)

1. Veiligheid op de bouwplaats voor alle aanwezige medewerkers
2. Voorlichting en instructie omwonenden
3. Instructie over veiligheid op het werk voor stagairs
4. Begeleiding van bezoekers op de bouwplaats

1.2 Preventie en deskundige bijstand

• Elke werkgever is verplicht om een preventiemedewerker aan te stellen
• Bij kleine bedrijven zal de werkgever zelf deze functie vervullen
• Deze helpt bij het opstellen van Risico-Inventarisatie en Evaluatie (RI&E)
• Voor sommige branches is er ook al één opgesteld   

Interne ondersteuning bij arbozaken door preventiemedewerker

Externe arbodeskundige (arbodienst en bedrijfsarts) voor:

• ondersteuning bij opstellen RI&E en toetsing
  
• onderzoeken naar geluidsbelasting, klimaat, fysieke belasting en gevaarlijke stoffen
  
• periodiek gezondheidskundig onderzoek
  
• begeleiding van zieke werknemers
  
• medische keuringen (voor sommige functies verplicht)
  

1.3 Arbeidstijdenwet, Milieuwet en CE

Arbeidstijdenwet: regels werk- en rusttijden

Rekening houden met werknemer zijn zorgtaken in gezin

Wet Milieubeheer: regels ter bescherming van mens en milieu

en doelmatige verwijdering van afvalstoffen

Europese richtlijnen: nationale wet- en regelgeving aanpassen

aan Europese richtlijnen

CE-markering, voldoet aan Europese eisen (verplicht voor bijv. werkkleding, bescherming etc.)

1.4 Taken verantwoordelijkheden & bevoegdheden

Verplichtingen werkgever:

• risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E)
• opstellen van plan van aanpak
• voeren van beleid
• onderzoeken, melden en registreren van ongevallen
• geven van voorlichting
• zorgen voor veilige arbeidsmiddelen en werkmethoden

Plichten werknemers:

• geen gevaar veroorzaken
• beveiligingen en persoonlijke beschermingsmiddelen toepassen
• voorlichting en instructie volgen
• gereedschap (en machines) op de juiste manier gebruiken
• melden van gevaar
• meewerken aan ongevalsonderzoek

1.5 werkvergunningen

Werkvergunning is niet verplicht, maar een bedrijfsregel. Wordt voornamelijk gebruikt om risicovolle omgevingen goed te organiseren (ziekenhuizen, industrie, voedingsmiddelen)

Functies van werkvergunning:

• overleg met allen die bij het werk betrokken zijn
• maken van bindende afspraken
• vastleggen voorwaarden waaronder gewerkt wordt
• verlenen van toestemming voor aanvang van de werkzaamheden

Onderdelen werkvergunning:

• omschrijving van de werkzaamheden
  
• maatregelen door verstrekkende afdeling
  
• maatregelen door houder
  
• ondertekening

H2: Veilig werken en overleg

Veilig gedrag is:

Je zodanig gedragen dat je jezelf en anderen niet in gevaar brengt.

Dat bereik je door:

• je aan de veiligheidsvoorschriften te houden
  
• aanwijzingen en instructies op te volgen
  
• onveilige handelingen stoppen
  
• onveilige situaties opheffen
  
• onveilig gedrag: persoon aanspreken of melden aan leidinggevende
  
• orde en netheid op de werkplek
  
• geen alcohol of drugs tijdens werk. Oppassen met bepaalde medicijnen

3.1 Gevaren en risico's

Bronnen van gevaar:

• het soort werk
  
• kennis en ervaring
  
• de werkplek zelf
  
• het welzijn
  
• de mentaliteit
  

Risico’s beperken door voorkomen van:

• onveilige handelingen
•    onveilige situaties 

RISICO = KANS x EFFECT

3.2 Voorkomen van ongevallen

• Good housekeeping: werkplek netjes houden
• Risico-inventarisatie en - evaluatie (RI&E) (hierin staan de risico's op de werkplaats beschreven en hoe deze worden aangepakt)
• Preventief beleid/VGM-beleid (bijv. heeft medewerker de juiste opleiding, zijn de machines veilig?)
• Arbeid hygiënische strategie (toepassen van persoonlijke beschermingsmiddelen) 

3.3 TRA en LMRA

TRA = Taak Risico Analyse --> RI&E op projectniveau bij uitvoering van risicovolle taken of in risicovolle omgeving

LMRA = Laatste minuut risico analyse 

• Uitvoeren oor je echt aan het werk gaat 
• Korte risico controle en zelf check 
• eerst denken dan pas doen