Herhalingsles

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Herhalingsles

Wat gaan wij/jullie vandaag doen? 

• We gaan eerst even de regels en afspraken bespreken. 
• Jullie krijgen een herhalingsles van spelling van de blokken 4 en 5. 
• Jullie gaan de samenvatting leren. 
• Jullie gaan de oefentoets maken en nakijken. 
• Klaar? Dan ga je de extra oefenbladen maken. 

Afspraken en regels 

Je bent op tijd in de les!

Telefoon thuis of in de kluis!

Opgeladen Chromebook

1e keer waarschuwing --> 2e keer strafwerk --> 3e keer nablijven

Geen kauwgom of snoep --> nu kan het nog in de prullenbak

Je mag een slokje water drinken, maar vraag eerst even om toestemming --> flesje water zit in je tas.

Als er iemand aan het woord is, zijn jullie stil!

Wij letten op ons volume 

Spelling - blok 4 

• Persoonsvorm verleden tijd
•  't kofschip 
• Voltooid deelwoord 
• Meervouden van zelfstandige naamwoorden 
• de g-klank 

Persoonsvorm verleden tijd

Je hebt geleerd dat een zin in de tegenwoordige tijd of in de verleden tijd kan staan. Aan de persoonsvorm zie je in welke tijd de zin staat.

klankveranderende werkwoorden--> werkwoorden waarbij de klank verandert als je het werkwoord in een andere tijd zet.

Bijvoorbeeld: mijn cavia slaapt de hele dag --> mijn cavia sliep de hele dag.

klankvaste werkwoorden--> werkwoorden waarbij de klank niet verandert als je de persoonsvorm in een andere tijd zet. Je spelt de persoonsvorm in de verleden tijd als volgt: ik-vorm + de(n) --> struikelen --> ik struikelde (ev) --> wij struikelden (mv) of ik- vorm + te(n) --> poetsen --> ik poetste (ev) --> wij poetsten (mv)

't kofschip 

Als je niet goed kunt horen hoe je de persoonsvorm in de verleden tijd moet schrijven, gebruik je het volgende hulpmiddel: ’t kofschip.

Stap 1: kijk naar de stam van het werkwoord (hele werkwoord - en).

Stap 2: kijk naar de laatste letter van de stam.

Stap 3: staat die letter in 't kofschip? Dan eindigt het op -te(n). Staat die letter niet in 't kofschip? Dan eindigt het op -de(n). 

Bijvoorbeeld: fietsen → stam: fiets (wel 't kofschip) → fietste. 

Wat is de verleden tijd van het werkwoord "zingen"?

1. Zingde
2. Zong
3. Zingte
4. Zing

Is het werkwoord "poetsen" klankvast of klankveranderend?

1. Klankvast
2. Klankveranderend

Wat is de verleden tijd van "vissen"?

1. Visde
2. Vissten
3. Viss
4. Viste

Voltooid deelwoord 

Een voltooid deelwoord is een woord waarmee je aangeeft dat iets al gebeurd is.

Heel veel voltooide deelwoorden beginnen met ge-, be-, ver-, ont- of her-. --> gefietst, bedacht, verveeld, ontdekt, herkend.

Vaak kun je niet horen hoe je het voltooid deelwoord spelt. Het voltooid deelwoord eindigt op een t-klank, maar je schrijft soms een t en soms een d. Ook hiervoor gebruik je het hulpmiddel ’t kofschip.

Stap 1: kijk naar de stam van het werkwoord (hele werkwoord - en).

Stap 2: kijk naar de laatste letter van de stam.

Stap 3: staat die letter in 't kofschip? Dan eindigt het op -t. Staat die letter niet in 't kofschip? Dan eindigt het op -d.

Bijvoorbeeld: verwennen --> stam: verwenn (niet in 't kofschip) --> verwend

missen --> stam: miss (wel in 't kofschip) --> gemist 

Wat is een voltooid deelwoord?

1. Een werkwoord in de tegenwoordige tijd
2. Een werkwoord waarmee je aangeeft dat iets al gebeurd is
3. Een werkwoord dat eindigt op -en
4. Een werkwoord dat begint met 't kofschip?

Welke van deze woorden is een voltooid deelwoord?

1. Lopen
2. Liep
3. Gelachen
4. Lachen

Welk voltooid deelwoord is juist gespeld?

1. Herkent
2. Herkend
3. Herkende
4. Herken

Wat is het voltooid deelwoord van "werken"?

1. Gewerkt
2. Werkd
3. Gewerkd
4. Gewerkt

Wat is de juiste spelling van het voltooid deelwoord van "verwennen"?

1. Verwend
2. Verwent
3. Verwenned
4. Verwende

Wat is de juiste spelling van het voltooid deelwoord van "leren"?

1. Geleert
2. Geleerd
3. Leerden
4. Lering

Meervoud van zelfstandige naamwoorden 

Zelfstandige naamwoorden --> Woorden voor mensen, dieren en dingen noem je zelfstandige naamwoorden.

• Woorden die eindigen op a - i - o - u - y krijgen +'s --> 

opa - opa's

• Woorden die eindigen op ee krijgen +ën --> ree - reeën
• Een woord dat eindigt op een s, krijgt meestal een z  --> huis - huizen
• Een woord dat eindigt op een f, krijgt meestal een v  --> staaf - staven 
• Sommige krijgen +eren --> kind - kinderen

G-klank (g, gg of ch)

Bij woorden met een g-klank hoor je niet altijd hoe je ze moet spellen. Deze klank wordt verschillend geschreven. Kijk maar naar de volgende woorden: liggen, kuchen. 

De spelling van deze woorden moet je uit je hoofd leren.

Spelling - blok 5 

• Voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord
• Korte en lange klanken
• Bezitsvorm 
• Getallen 

Voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord

Je kunt een voltooid deelwoord gebruiken als bijvoeglijk naamwoord.

Bijvoorbeeld: Is mijn spijkerbroek al gewassen? –>De gewassen spijkerbroek.

Als je aan het einde van de klankgroep een korte klank hoort, dan komt er een medeklinker (b, c, d, f, g, h, j, k, l, m, n, p, q, r, s, t, v, w, x, y en z) bij als je het woord schrijft. Dit geldt ook voor het voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord. --> De voorbijganger heeft de man gered. –> De geredde man.

Als je een lange klank aan het einde van een klankgroep hoort, dan laat je een klinker (a, e, i, o en u) weg als je het woord schrijft. Dit geldt ook voor het voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord.

Je hebt het geld goed besteed. – Het goed bestede geld.

Welke zin gebruikt het voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord?

1. Ik heb mijn kamer opgeruimd.
2. Hij had zich vergist.
3. De opgeruimde kamer zag er netjes uit.
4. Ik heb het boek gelezen.

Wat is de juiste spelling in deze zin?
“De man is gered.” → De ______ man keek verbaasd.

1. Gered
2. Gerette
3. Gereede
4. Geredde

Wat is de juiste spelling in deze zin?
“Zij heeft het geld goed besteed.” → Het ______ geld is weg.

1. Besteedde
2. Besteedte
3. Bestede
4. Bestedde

Voltooide deelwoorden -en 

Sommige voltooide deelwoorden eindigen op -en. Het bijvoeglijk naamwoord schrijf je dan precies zo.

Bijvoorbeeld: 

Ik heb een taart gebakken. –> De gebakken taart.

Bezitsvorm

1a) ik leen vaak de kleren van mijn zusje → 1b) ik leen vaak mijn zusjes kleren.

2a) mijn oma vraagt naar het rapport van mijn broer → 2b) mijn oma vraagt naar mijn broers rapport.

In alle zinnen wordt uitgelegd dat iets van iemand is. 

In zin 1a en 2a wordt gezegd: de kleren van mijn zusje en het rapport van mijn broer. Dit kun je ook anders zeggen (zin 1b en 2b): mijn zusjes kleren en mijn broers rapport. Dit noem je de bezitsvorm.

Bezitsvorm (2) 

Hoe spel je de bezitsvorm?

• Zet een s achter het zelfstandig naamwoord.
  
• Spel ’s als het zelfstandig naamwoord eindigt op a, i, y, o of u.
  
• Spel ’s als het zelfstandig naamwoord eindigt op een e die klinkt als ee.
  
• Schrijf alleen ’ als het zelfstandig naamwoord eindigt op een sisklank.

Wat is de bezitsvorm van deze zin?
“De fiets van mijn vader staat in de schuur.”

1. Vader fiets
2. Vader zijn fiets
3. Mijn vader fiets
4. Mijn vaders fiets

Welke van deze zinnen gebruikt de bezitsvorm correct?

1. Mijn vriend zijn jas ligt daar
2. Mijn vriend zijn's jas ligt daar
3. Mijn vriend's jas ligt daar
4. Mijn vriends z'n jas ligt daar

Wanneer schrijf je ’s in plaats van s?

1. Als het woord op een medeklinker eindigt
2. Als het woord eindigt op a, i, y, o of u
3. Als het een meervoudsvorm is
4. Als het woord op een stomme e eindigt

Wat is de juiste bezitsvorm van Thomas?

1. Thomas' jas
2. Thomas's jas
3. Thomass jas
4. Thomas jas

Getallen 

In teksten gebruik je meestal geen cijfers, maar schrijf je getallen voluit.

Bijvoorbeeld: 

1. Op de tweede dag van de vakantie had ik al heimwee.

2. In de jaren tachtig was hiphop sterk in opkomst.

Op deze regel zijn een paar uitzonderingen.

• Bij maten en gewichten zijn cijfers soms overzichtelijker. --> In het recept staat dat we 25 gram suiker moeten toevoegen.
• Grote, ingewikkelde getallen schrijf je meestal in cijfers.
• Voor of na cijfers en getallen kom je soms speciale tekens en afkortingen tegen, zoals €, %, kg of cm. In een tekst schrijf je deze voluit: euro, procent, kilo of centimeter.

Verwerkingsquiz 

joinmyquiz.com 

Aan de slag! 

• Je hebt de opdrachten uit je boek gemaakt. 
• Je gaat de samenvatting leren. 
• Je gaat de oefentoets maken en nakijken. 
• Klaar?  Dan ga je de extra oefenbladen maken. 
• Klaar? Dan ga je aan Numo werken.