Les 03 - Literaire begrippen en Reinaert

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Literaire begrippen 

en Van den vos Reynaerde

Lesdoelen

Als het goed is, heb je aan het eind van deze les: 

- een inzicht in de literaire vormen in de middeleeuwen; 

- de lijst met literaire begrippen besproken; 

- een beeld van wat een dierenepos inhoudt.

Literaire vormen in de middeleeuwen

Liederen (ballade en elegie) 

Toneel (geestelijk en wereldlijk) 

Exempelen

Ridderromans (hoofs en voorhoofs) 

Dierenepos (Van den vos Reynaerde) 

Literaire begrippenlijst

Als het goed is, hebben jullie de lijst met literaire begrippen zelfstandig ingevuld met behulp van de theorie in de reader. Jullie krijgen een minuut of tien de tijd om de antwoorden in groepjes te bespreken. 

Vragen?

Het dierenepos

Het dierenepos (heldendicht met dieren in de hoofdrol) heeft veel overeenkomsten met de fabel. 

De dieren stellen eigenlijk mensen voor en zowel goede als slechte eigenschappen worden karikaturaal uitvergroot. 

Vaak wordt de spot gedreven met personen of de maatschappelijke omstandigheden. 

Van den vos Reynaerde

Van den vos Reynaerde (of Reinaert de Vos) is een lang, verhalend gedicht dat veel verwijzingen naar de mensenmaatschappij bevat. 

De proloog bevat verschillende topoi; zo wordt zelfs de schrijver bekend. 

Het is een parodie op de ridderroman, waarin het feodale stelsel centraal staat. 

Het is één van de bekendste overgebleven werken uit de middeleeuwen. 

Topoi

Een topos is een vast motief dat in de literatuur regelmatig terugkeert. 

In de proloog van Van den vos Reynaerde vinden we topoi terug:

- De naam van de schrijver wordt vermeld; 

- Verwijzing(en) naar zijn eerdere werk; 

- De reden om het verhaal te schrijven; 

- De moeite waarmee het schrijven gepaard ging; 

- De bronnen die zijn geraadpleegd;

-  De opdrachtgever die het schrijven financieel heeft mogelijk gemaakt. 

Karakter of type?
De baron uit Bassie en Adriaan

1. Karakter
2. Type

Karakter of type?
Ferry Bouman uit Undercover

1. Karakter
2. Type

Karakter of type?
De boze stiefmoeder uit Assepoester

1. Karakter
2. Type

Zijn er dingen waarvan je wilt dat we er in de volgende les extra aandacht aan besteden?

Huiswerk

Maak voor aanstaande maandag de opdrachten bij 'De wijze van vertellen' op pagina 7 tot en met 9 van de reader verhaalanalyse. 

Lees voor donderdag de proloog en deel 1 en 2 van Van den vos Reynaerde op pagina 8 tot en met 27. Het bestand staat in Teams.