Samenvatting Hoofdstuk 2 voor Proefwerk

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Het oude Egypte

Samenvatting Hoofdstuk 2 voor Proefwerk

Kunst

Griekenland

• Eilanden
• zelfstandige stadstaten
• droog klimaat

Stadstaten (polis)

Kleine koninkrijkjes

 Tiran

• Alleenheerschappij
• Leider wordt tiran genoemd
• Goede vs slechte tirannen

Tegenwoordig betekend het: gewelddadige leider

Atheense democratie = directe democratie

- Alleen mannen
mochten stemmen
- Vrouwen niet
- Slaven ook niet 

Mythologie

• Mythologie: verhalen over goden. Mythen hadden altijd een boodschap. 
  
  
• Griekse mythologie: alle godenverhalen bij elkaar.
  
  
• Verhalen werden generatie op generatie doorverteld.

Griekse filosofie

Filosofie: denken over grote levensvragen

Filosofie = vragen stellen

Socrates
Plato

 

Wetenschap in Griekenland

Geneeskunde  (Hippocrates, ede)

Wiskunde (Pythagoras)

Sterrenkunde (Aristoteles)
Natuurkunde (Archimedes)

Historie (Herodotos)

Wetenschap = antwoorden zoeken en geven op vragen. 

Romulus en Remus en het ontstaan van de stad Rome

Romeinse koninkrijk

• Periode tussen 750 v.chr  en 500 was Rome een koninkrijk (Monarchie)

• Ideale ligging bij zee (handel).

• De laatste Romeinse koning: Tarquinius Superbus was een wrede tiran.

• Het volk kwam in opstand en zette de koning af. "nooit meer een koning'
  

De romeinse republiek

- Democratie?

Meer een aristocratie (kleine groep, rijk en machtig)

- Senaat

- 2 Consuls
(Soort koningen)

Romeinse veroveringen

Met hun sterke leger verovert Rome andere stadstaten

De veroveringen leveren ook veel geld op.

Verslagen vijanden moeten twee dingen doen:

Belasting betalen

Door de belasting kan het Romeinse Rijk oorlog en het bestuur van het rijk betalen

Soldaten leveren

Met nog meer soldaten kan meer oorlog gevoerd worden. Hiermee veroveren de Romeinen nog meer gebieden

Augustus

Na de dood van Julius Caesar brak er een burgeroorlog uit, deze werd gewonnen door Caesars geadopteerde zoon Octavianus. 

Hij werd de eerste keizer van het Romeinse rijk, Keizer Augustus.

Kaart: Romeinse Rijk

Romeins imperialisme

Imperialisme: uitbreiden van je rijk, gebied veroveren.

- Gebieden veroveren = moeilijk -> Romeinen goed georganiseerd.

- Veroverd gebied neemt Romeinse cultuur over: romanisering.

- Noordgrens Romeinse Rijk (Rijn) = Limes.

- Wegennetwerken voor leger en handel, door handel ook weer gebruik van geld.

Koninkrijk?

De stadstaat Rome is ooit een koninkrijk geweest,

hoewel daar erg weinig over bekend is.

En of het verhaal van Romulus en Remus waar is....?

In 117 na Christus was het Romeinse Rijk op zijn grootst. 

In 63 v. Chr. veroverden de Romeinen de streek Palestina. Hier woonden vooral joden. Zij geloven in één god. Dit heet: monotheïsme (mono=enkel, theos=god). Hun geloof heet het Jodendom.

Romeinen geloven in meerdere goden. Dit heet: polytheïsme (poly=meer, theos=god). Overwonnen volken mogen hun eigen goden houden, zolang ze de belangrijkste Romeinse goden ook vereren. 

Christenen

• De volgelingen van Jezus noemen zichzelf christenen.
• Dit komt van Christus, dat 'gezalfde' betekent.  
• Zij geloven in de woorden die Jezus (via zijn leerlingen) aan hen heeft gegeven: 'Iedereen is gelijk voor God en voor ieder goed mens is er een plek in de hemel'.

Christenvervolging

• Maar christen zijn in het Romeinse Rijk is levensgevaarlijk! 
• Net als het Jodendom geloven de christenen maar in één god, en dat is niet de Romeinse keizer!

• De Romeinse keizers laten daarom de christenen vervolgen en doden...
  

Onder sommige Romeinse steden bevonden zich catacomben waarin christenen (maar ook Joden) hun doden begroeven.

Veel van deze catacomben zijn mooi versierd met christelijke muurschilderingen.

De catacomben werden soms ook gebruikt voor kerkdiensten, omdat het boven de grond te gevaarlijk was om openlijk voor je geloof uit te komen.

Romanisering

Het West-Romeinse Rijk valt

476

• Volken vallen het Rijk binnen en plunderen de rijkdommen. 
• Romeinse keizers hebben steeds minder te zeggen, en in 476 wordt zelfs een niet-Romein, keizer.
• We zien dit als het einde van het West-Romeinse Rijk.
  

Wat is er gebleven?

• In de duizend jaar dat het West-Romeinse Rijk heeft bestaan, heeft het veel achtergelaten.
  
  
• Bijvoorbeeld: de taal (Latijn), de godsdienst (christendom), techniek, de kalender en wetgeving.

De Amerikaanse schilder Thomas Cole maakte tussen 1833-1836 een serie schilderijen over een niet-bestaand rijk, dat erg lijkt op het Romeinse Rijk (maar het niet is!).

Dit is het vijfde schilderij uit de serie en heet Desolation (verlatenheid, eenzaamheid), en toont een rijk nadat het is ingestort.

Ook hier lijkt het weer een beetje op Rome, na de val van het West-Romeinse Rijk: de ruïnes zijn overgebleven...