2.2 Europese wereldrijken

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 2

H2.2

Deze les..........

• Markeren tekstdelen
• uitleg video (over Europese wereldrijken)
• Nakijken gemaakte opdrachten
• opschrijven huiswerk

PW bespreken we op 28 oktober

blz. 83

blz. 85 

blz. 85 

blz. 87 

Opdracht-2

a.

In welk werelddeel veroverden Europeanen al vóór 1800 grote gebieden?

• In Amerika.
  

b.

Wat was vóór 1800 de belangrijkste reden dat Europeanen overal in de wereld

gebieden veroverden en forten bouwden?

A Ze wilden er de baas zijn, zodat mensen trots op hun land konden zijn.

B Ze wilden er onderwijs geven en hun cultuur verspreiden onder de bevolking.

C Ze wilden er producten en grondstoffen verkrijgen om in Europa te verkopen.

• C

Opdracht-2

a.

In welk werelddeel veroverden Europeanen al vóór 1800 grote gebieden?

• In Amerika.
  

b.

Wat was vóór 1800 de belangrijkste reden dat Europeanen overal in de wereld

gebieden veroverden en forten bouwden?

A Ze wilden er de baas zijn, zodat mensen trots op hun land konden zijn.

B Ze wilden er onderwijs geven en hun cultuur verspreiden onder de bevolking.

C Ze wilden er producten en grondstoffen verkrijgen om in Europa te verkopen.

• C

Opdracht-4a

Maak de zin kloppend.

De Europese landen zijn veel groter / kleiner dan de gebieden die ze veroverden.

• De Europese landen zijn veel kleiner dan de gebieden die ze veroverden.

Opdracht-4b

Door welk land werd de kolonie bestuurd? Gebruik zo nodig een atlas.

– India:  Frankrijk / Groot-Brittannië / Nederland

– Indonesië: Frankrijk / Groot-Brittannië / Nederland

– Marokko: Frankrijk / Groot-Brittannië / Nederland

– Vietnam: Frankrijk / Groot-Brittannië / Nederland

– Zuid-Afrika: Frankrijk / Groot-Brittannië / Nederland

Opdracht-4b

Door welk land werd de kolonie bestuurd? Gebruik zo nodig een atlas.

– India:  Groot-Brittannië  

– Indonesië: Nederland

– Marokko: Frankrijk  

– Vietnam: Frankrijk  

– Zuid-Afrika: Groot-Brittannië / Nederland (tot 1772)

Opdracht-5a

Waar ligt die kolonie? Zet een kruisje op de kaart van bron 2 in de oriëntatie.

• Burundi, Rwanda en Tanganyika (het vasteland van het huidige Tanzania). De oppervlakte was 994.996 km², bijna drie keer zo groot als het huidige Duitsland.

Opdracht-5b

Er waren in Oost-Afrika ook inheemse soldaten die meevochten met de Duitsers. Om welke reden zouden ze dat doen?

Bijvoorbeeld: 

1. Ze werden ertoe gedwongen. 
2. Ze kregen geld (of een andere beloning), als ze meevochten. 
3. Hun volk kreeg daardoor allerlei voordelen (zoals meer zelfbestuur).

Opdracht-5c

Wat was het doel van de Europese verdeel-en-heerspolitiek?

• Daarmee voorkwamen Europese landen dat volken in de kolonie gingen samenwerken en samen in opstand kwamen.

Opdracht-6

Waar komt het begrip ‘modern imperialisme’ vandaan? Maak de juiste combinaties.

Opdracht-6

Waar komt het begrip ‘modern imperialisme’ vandaan? Maak de juiste combinaties.

Opdracht-7

a.

Welke drie koloniën had Nederland in de 19e eeuw?

• De Antillen, Suriname en Nederlands-Indië.
  

Opdracht-7b

Hoe ontstond de kolonie Nederlands-Indië? Zet de zinnen in de juiste volgorde, van vroeger naar later.

A De Nederlandse regering wordt de eigenaar van de handelsposten.

B De VOC drijft handel in Oost-Indië en had er handelsposten.

C De VOC houdt op te bestaan.

D Het gebied wordt met geweld steeds verder uitgebreid.

E Nederland heeft de hele Indonesische eilandengroep veroverd.

De juiste volgorde is: 

• B, C, A, D, E.

Opdracht-8a

Van welke twee eilanden had Nederland rond 1820 het grootste deel in handen?

A Celebes.

B Java.

C Molukken.

D Nieuw-Guinea.

E Sumatra.

• B en C

Opdracht-8b 

b.

Op welke drie eilanden veroverde Nederland tussen 1820 en 1840 gebied?

• Op Java, Borneo en Sumatra.
  

 

Opdracht-8c

Nederland veroverde Sumatra onder andere vanwege de grondstoffen die er te vinden waren. Welke grondstoffen waren daar te vinden? Noem er twee. Kijk goed op bron 3.

Twee van de volgende: 

• aardolie, rubber en tabak.

Huiswerk

H2.2 | Europese wereldrijken

lezen 87 en 88

maken opdrachten 9 t/m 13

Opdracht 9

Om welke reden was het voor de inheemse bevolking lastig om zich te verzetten tegen het Nederlandse leger?

A Het Nederlandse leger had met zijn wapens al goed kunnen oefenen in andere koloniën.

B Het Nederlandse leger had modernere wapens met veel vuurkracht.

C Het Nederlandse leger was veel beter gemotiveerd dan de lokale bevolking.

Opdracht 9a

Om welke reden was het voor de inheemse bevolking lastig om zich te verzetten tegen het Nederlandse leger?

A Het Nederlandse leger had met zijn wapens al goed kunnen oefenen in andere koloniën.

B Het Nederlandse leger had modernere wapens met veel vuurkracht.

C Het Nederlandse leger was veel beter gemotiveerd dan de lokale bevolking.

Opdracht 9b

Gebruik bron 2. Leg uit waarom de oorlogen in de koloniën vaak uitliepen op vreselijke bloedbaden, waarbij veel inheemse mensen stierven.

Europeanen hadden betere (vuur-)wapens, waarmee ze de inheemse bevolking doodden.

Opdracht 10a

Welke grondstoffen hadden Europese fabrieken nodig?

– Om transportbanden voor machines te maken:

– Om kleren te maken:

– Om benzinemotoren te laten werken:

• Om transportbanden voor machines te maken: rubber
• Om kleren te maken: katoen
• Om benzinemotoren te laten werken: aardolie

Opdracht 10b

Door het modern imperialisme konden Europeanen makkelijker aan grondstoffen komen. Leg dat uit.

• Europeanen veroverden gebieden (modern imperialisme) waar grondstoffen (en afzetgebied) te vinden waren.

Opdracht 10c

In de leertekst staan nóg drie oorzaken van modern imperialisme. Vul de zinnen aan.

– Europese fabrieken zochten naar afzetgebieden, want 

• ze maakten in fabrieken veel spullen die ze in de koloniën wilden verkopen.

– Europese landen hadden een voorsprong op het gebied van techniek waardoor ze bijvoorbeeld

• sterkere wapens hadden dan mensen in Afrika en Azië.

– Europese landen vonden het veroveren van koloniën belangrijk, want 

• een groot koloniaal rijk gaf een land aanzien.

Opdracht 11a

Wat is racisme?

• Het idee dat mensen op basis van lichamelijke kenmerken (met name huidskleur) op te delen zijn in verschillende rassen, waarvan het ene beter zou zijn dan het andere.

Opdracht 11b

Maak de zinnen kloppend.

In de 19e eeuw vonden veel Europeanen witte mensen beter dan mensen met een andere huidskleur. Dat idee vinden mensen nu / vonden mensen toen racistisch.

• Dat idee vinden mensen nu / vonden mensen toen racistisch.

Opdracht 11c

In onze tijd is er nog steeds racisme. Geef daarvan een voorbeeld.

Bijvoorbeeld: 

• als iemand niet wordt aangenomen voor een baan vanwege zijn of haar huidskleur of afkomst.

Opdracht 12a

Welke twee (drie) begrippen passen bij bron 5?

A Afzetgebied

B Nationalisme

C Modern imperialisme

D Racisme

E Verdeel-en-heerspolitiek

Opdracht 12b

Leg de antwoorden bij vraag a uit.

• Nationalisme: 'Stuur de besten - uw zonen-  naar onze koloniën'. 
• Modern imperialisme: de bron gaat over de Britse koloniën in de 19e eeuw. (Tijd van het modern imperialisme). De bron is uit 1899.

• Racisme: Witte mensen moeten opvoeden (en zijn dus slim en beschaafd). De mensen in de koloniën zijn ‘wild’, ‘traag’, ‘half duivel en half kind’.

Opdracht 13a

Opdracht 13b

Opdracht 13c

Huiswerk

2.3 Leven in de koloniën

lezen blz. 92 en 94

maken opdrachten 2, 3, 5 t/m 7

2.3 blz. 92

2.3 blz. 94

2.3 blz. 96-97