3.2 Het bestuur van de polis

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

De Grieken

3.1 De Griekse wereld

Tijd van Grieken en Romeinen

3000 v.Chr - 500 na Chr.

* de oudheid

Beeldkenmerk

Op de voorgrond zie je een Griekse tempel en op de achtergrond een Latijnse tekst. Samen symboliseren ze de Grieks-Romeinse cultuur, die zich over Europa heeft verspreid.

De ontwikkeling van wetenschappelijk denken en het denken over burgerschap en politiek in de Griekse stadstaat . (democratie + wetenschap)

• §3.1 De Griekse wereld
• §3.2 Het bestuur van de polis

De klassieke vormentaal van de Grieks-Romeinse cultuur

• §3.3 Geloven en weten
• §3.4 Strijden of sporten
• §3.5 Griekse kunst

De groei van het Romeinse imperium waardoor de Grieks-Romeinse cultuur zich in Europa verspreidde . (Romeins wereldrijk)

• §4.1 Van stad tot wereldrijk

De confrontatie tussen de Grieks-Romeinse cultuur en de Germaanse cultuur van Noordwest- Europa (romanisering Europa)

• §4.5 Romeinen, Germanen en Kelten

De ontwikkeling van het jodendom en het christendom als de eerste monotheïstische godsdiensten (de eerste christenkeizers)

• §4.4 De opkomst van het Christendom

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je uitleggen wat de volgende vier bestuursvormen uitleggen: monarchie, aristocratie, tirannie en democratie

Monarchie - aristocratie - tirannie

De meeste stadstaten hadden een erfelijke koning. Zij hadden een monarchie.

Monarchie - aristocratie - tirannie

Soms werd de macht overgenomen door een groep rijke mensen, een regering waarbij een groep 'rijken of aanzienlijken' de macht heeft wordt een aristocratie genoemd.

Monarchie - aristocratie - tirannie

Het kwam wel eens voor dat één iemand alle macht opeist. Hij is dan een tiran, zijn bestuur wordt een tirannie genoemd.

De volksvergadering van Athene

Omdat een tiran veel macht had kon hij veel zaken doorvoeren, ook goede zaken zoals het verbeteren van de rechtspraak.

Maar na de 6e eeuw v.Ch. bedacht Kleisthenes een nieuw systeem. Voortaan nam een volksvergadering de beslissingen.

Iedere burger mocht daaraan deelnemen.
Bij een democratie ligt de macht bij de burger.

Monarchie

Aristocratie

Tirannie

Democratie

Goede sprekers

De vergadering kwam meerdere malen per jaar bij elkaar.
Bij een belangrijke beslissing moesten minimaal 6000 mensen komen.
Om veel invloed te krijgen in de volksvergadering moest je dan ook een goede stem hebben.

Schervengericht

Wanneer mensen iemand in de vergadering niet vertrouwden, dan werd er een schervengericht gehouden.

Alle aanwezigen van de vergadering konden dan een naam van een persoon die ze niet vertrouwen op een potscherf schrijven.

ter bescherming van de democratie tegen aristocratenen en mogelijke tirannen. 

Aan het werk

Maak de opdrachten van § 3.2

Wat is een tirannie?

1. Een regering van een kleine groep aanzienlijken
2. Een regering waar meneer Rijkers alle macht heeft
3. Een regering door een vorst, meestal een koning
4. Een regering met een alleenheerser die de macht gegrepen heeft

Wat is een aristocratie?

1. Een regering waarbij het volk beslist
2. Een regering van een kleine groep aanzienlijken
3. Een regering met een alleenheerser die de macht gegrepen heeft
4. Een regering door een vorst, meestal een koning

Wat is een monarchie?

1. Een regering van een kleine groep aanzienlijken
2. Een regering met een alleenheerser die de macht gegrepen heeft
3. Een regering door een vorst, meestal een koning
4. Een regering waarbij het volk beslist

Wat is een democratie?

1. Een regering met een alleenheerser die de macht gegrepen heeft
2. Een regering waarbij het volk beslist
3. Een regering waar meneer Rijkers alle macht heeft
4. Een regering van een kleine groep aanzienlijken