paragraaf 6.3 Europese Wereldrijken

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

§6.3- Europese wereldrijken

Modern imperialisme

Wat gaan we doen? 

• Nakijken paragraaf 6.1 (2, 3 en 4)
• 6.3 Modern imperialisme
• Voorbeerlden: Azie, Nederlands-Indie, Afrika. 
• Hoe zien we het nu nog terug? 

2 Naties en staten

a 1 minder belangrijk om bij een stad, streek of stand te horen. 

 2 belangrijker om bij een natie te horen.

b A, B, C

c/d Groot-Brittannië, Rusland, Frankrijk, Oostenrijk, Pruisen, het Ottomaanse rijk

e Bijvoorbeeld: Griekenland was deel van het Ottomaanse rijk. Door het nationalisme kwamen Grieken in opstand en stichtten ze hun natiestaat.

3 Deutschland über alles V

a 1841 

b Bijvoorbeeld: Duitsland is het beste in de wereld, volgens de tekst. Het moet bijeenblijven.

4 Belgen en Italianen

a Spanje, Oostenrijk, Frankrijk, Nederland 

b Bijvoorbeeld: Ze voelden zich niet met Nederland verbonden.

c 1 Na 1815 bestond de staat / het land Italië uit kleine (delen van) staten.

 2 In 1861 werd de staat / het land Italië gesticht na een opstand tegen Oostenrijk / Sardinië.

https://www.demorgen.be/nieuws/leopold-ii-wankelt-maar-niet-overal~b3465407/

Modern Imperialisme

Machtsuitbreiding van Europese landen na 1870 in Azië en Afrika 

Vanuit economische, politieke en culturele motieven

19e eeuw

Groot-Brittannië is oppermachtig

Een wereldrijk veroveren

• Na 1800 beginnen ook de Europese landen meer gebieden in de wereld te veroveren
  
  
• De kolonies waar veel Europese landen handelsposten hadden, werden nu volledig veroverd
  
  
• Dit verschijnsel noemen we modern imperialisme

oorzaken modern imperialisme

1. De Europese landen hadden door de industrialisatie meer grondstoffen nodig, deze grondstoffen (zoals katoen, olie, rubber en kolen) konden ze in hun kolonie ophalen
2. De producten die de Europeanen maakten konden weer in de kolonie verkocht worden: afzetmarkten
3. Door het nationalisme vonden Europese landen het belangrijk om een groot rijk te hebben

'The White mans burden' van Rudyard Kipling. 

Draag uw last, o blanke man,

Zend steeds vooruit uw besten.

Stuur uw zoons in ballinschap, om uw gevang'nen vet te mesten. 

Om daar in zwaar harnas te waken. 

Over volk verward en wild,

Duivels, kinds en onderdrukt, Doe het zacht en doe het mild.

Draag u last, o blanke man, Gehoorzaam met geduld. Maskeer de dreiging van terreur, Wees u bewust van schuld. 

The White Man's Burden

'De blankelingen hebben de plicht om de wereld te overheersen. De blankelingen moeten de wereldse bevolking opvoeden en welvaart realiseren.'

Voorbeelden modern-imperialisme

1. kolonisatie Azië: Nederlands-Indië

2. Kolonisatie Afrika: de wedloop om Afrika

Modern imperialisme in Azië

Invloedssferen:  gebieden waar Europese landen de baas over zijn.

Nederland: Nederlands-Indië

Groot-Brittannië: India, Pakistan, Bangladesh, Birma

Frankrijk: Vietnam, Laos, Cambodja

VOC

• in 1799 ging de VOC failliet. De bezittingen van de VOC werden van de Nederlandse staat.

Atjeh-Oorlog

Piraten uit Atjeh vielen schepen aan.

1873: KNIL valt Atjeh aan.

30 jaar, 100 000 doden.

Van Heutsz krijgt Atjeh in handen--> veel geweld.

Nederlands-Indië

• In de tijd van de VOC had Nederland alleen controle over het eiland Java
  
  
• Met de komst van het imperialisme ging Nederland ook de andere eilanden veroveren
  
  
• De Nederlanders noemden hun nieuwe land Nederlands-Indië

Modern imperialisme in Afrika

Imperialisme in Afrika

• In de 19e eeuw ontstaat er een race tussen de Europese landen om zoveel mogelijk gebieden
  
  
• Alle grootmachten willen een stukje van Afrika in hun bezit hebben
  
  
• Afrika wordt in een paar jaar tijd volledig verdeeld tussen de Europese landen

Op welke manier zagen de gewone burgers het imperialisme terug in Europa?

Hoe zien we het modern imperialisme nu nog steeds terug? 

• Racisme
• Burgeroorlogen

Kolonialisme is hetzelfde als imperialisme

1. juist
2. onjuist

Welke economische motieven waren er voor het modern imperialisme?

1. grondstoffen en afzetmarkten
2. arbeidskrachten en grondstoffen
3. slaven en afzetmarkten
4. grondstoffen en eindprodukten

Kenmerken Modern Imperialisme

1. Periode 1870-1900 waar niet Europese landen zoveel mogelijk grondgebied in Azië en Afrika willen veroveren
2. Periode 1870-1970 waar Europese landen zoveel mogelijk grondgebied in Azië en Afrika willen veroveren
3. Periode 1870-1900 waar Europese landen zoveel mogelijk grondgebied in Azië en Afrika willen veroveren
4. Periode 1870-1900 waar Europese landen zoveel mogelijk grondgebied in Azië en Australië willen veroveren

"Het modern imperialisme kwam door de industrialisatie in Europa"
"Modern imperialisme en beschavingsoffensief gingen hand in hand"

1. alleen uitspraak 1 klopt
2. alleen uitspraak 2 klopt
3. geen van de uitspraken kloppen
4. beide uitspraken kloppen

Opdracht

Maken vragen over Modern Imperialisme

Huiswerk.

Maken van paragraaf 6.3 de opdrachten 1 t/m 6 + 8.