Stijlfiguren 3

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Stijlfiguren

Onder stijlfiguren verstaan wij: 

afwijkingen van de ‘normale’ wijze van zeggen, met de bedoeling een of ander effect te bereiken. 

antithese-tegenstelling

eufemisme-verzachting

hyperbool-overdrijving

ironie, sarcasme, cynisme-mide, harde, bijtende spot

paradox-schijnbare tegenstelling

pleonasme-eigenschap dubbelop

retorische vraag-vraag die geen antwoord behoeft

tautologie

understatement

tautologie: woordherhaling op woordsoortniveau

Hij sprak in het zadel en zeide (...)

Ik zou daar nooit ofte nimmer naartoe gaan.

Deze maaltijd is heerlijk en verrukkelijk

understatement: manier van zeggen waarbij de bewering wordt afgezwakt; onderkoelde bewering

met Dirk bleef je lachen

zoals 

die keer

dat hij 

zijn hoofd

op de spoorbaan legde

Voor de rechterkant van de Republikeinse partij was George Bush een bedenkelijke linkse figuur

Gymles

Vroeger bij het touwklimmen

als de zon in strepen viel

zat ik boven in het touw

en zag de wereld dan

een beetje zoals God

ik zag de klasgenootjes

beneden op de grond

en zwaaide minzaam

met mijn hand

dat moet je niet doen

als je in een touw hangt

Bijzondere woordkeus

• Gevoelswaarde
• woordspeling
• jargon
• spelen met klanken

Gevoelswaarde: Bewust kiezen voor woorden met een positieve of negatieve klank; ook ouderwetse woorden=archaïsmen

De interieurverzorgster nam haar taak serieus.

Deze beslissing moet eerst aan dit gremium voorgelegd worden.

Woordspeling: taalgrapje waarbij met de dubbele betekenis van een woord gespeeld wordt.

• De duiker was diep gezonken. 
  
  
• Word bokser: meer kans op slagen.  
  
  
• Freek Vonk gaat naar de haaien. 
  
  
• Sommige mensen hebben hun buik vol van gezond eten.
  

Jargon: vaktaal. Vergroot het begrip tussen mensen in een bepaald vakgebied

Spelen met klanken: rijm in alle soorten, vaak in reclame

• Wie had dat gedacht, van shoppen in Milaan, naar achter de koopjes aan!
• Heerlijk helder Heineken
• Retteket, naar Beter Bed