Biologie Toepassen Cellen: Topsport

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Afsluitende les 'cellen'

Context: topsport

Wat heeft jouw lichaam nodig om als topsporter te kunnen presteren?

Zuurstoftransport

Gebonden aan (eiwit) hemoglobine in rode bloedcellen

EPO

• Wordt in je nieren gemaakt
• Stimuleert de aanmaak van rode bloedcellen

Rode bloedcellen zijn de enige cellen in ons lichaam zonder celkern. Wat is daarvan het voordeel?

1. Geen mutaties in DNA
2. Meer ruimte voor zuurstof
3. Kunnen makkelijker door je bloedvaten

Wat is het nadeel van het niet hebben van een celkern?

1. Cel kan niet zelf delen
2. Cel kan niet zijn eigen eiwitten aanmaken.

Spieren

• In je spieren worden brandstoffen (met zuurstof) verbrand
• Door dit proces kunnen de spiereiwitten hun werk doen

In welke organellen maakt een spiercel haar eiwitten?

Welk organellen zijn nodig om de verbranding van de spiercel uit te voeren?

Een deel van een veel gebruikt spiereiwit heeft de volgende code in het DNA:
CCCCACTTCCTGTTGGAC

Wat is de RNA-code die bij deze DNA-code past?

Noteer de namen van de eerste twee aminozuren die hier worden aangemaakt

1. Methionine, Alanine
2. Proline, Histidine
3. Glycine, Valine

Tijdens welke fase van de celcyclus verandert een cel uit het beenmerg in een rode bloedcel?

1. S-fase
2. G2-fase
3. G1-fase
4. Celspecialicatiefase

Nut van EPO als doping

Uit recent onderzoekt zou blijken dat EPO niet leidt tot verbeterde (fiets)prestaties

Hoe zou het kunnen komen dat sporters na het nemen van EPO niet sneller een berg op fietsen dan sporters die geen EPO hebben genomen?

Osmose en zalm

Welk dier uit de afbeelding kan zijn osmotische waarde het best zelf regelen?

1. Krab
2. Kikker
3. Paling