Signaalwoorden 3K 24-25

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Welkom

Ga rustig zitten.

Pak je spullen: NN, leesboek, schrift, pen.

Telefoon thuis of in de kluis.

Wacht rustig tot de les begint.

LEZEN

lingecollege-my.sharepoint.com

lingecollege-my.sharepoint.com

Planning deze week

• Lezen

• Woorden van de week
• Herhalen onderwerp, hoofdgedachte, alinea's, kernzinnen

• Signaalwoorden en tekstverbanden:
• uitleg
• oefenen

Herhaling lj. 2 

Schrijf op een blaadje het antwoord op de volgende vragen.

1. Uit welke 3 delen is een tekst opgebouwd?
2. Hoe vind je het onderwerp van een tekst?
3. Wat is de hoofdgedachte van een tekst?
4. Wat zijn alinea's?
5. Wat zijn tussenkopjes?
6. Wat zijn kernzinnen? Waar vind je de kernzinnen meestal?

Herhaling lj. 2 

Antwoorden

1. Inleiding- Kern (Middenstuk) -Slot
2. Lees de titel en de inleiding, kijk naar de plaatjes, kijk naar vetgedrukte woorden, stel jezelf de vraag: WAAR GAAT DE TEKST OVER? Onderwerp is maar een paar woordjes
   
3. Wat zegt de schrijver over het onderwerp. Is altijd een hele zin, nooit een vraag.
4. Stukjes tekst, meestal een witregel.
5. WTitels boven een alinea (zijn er niet altijd).
6. Belangrijkste zin van een alinea. Meestal 1e, 2e, of laatste zin. Is nooit een voorbeeld, toelichting.

WOORDEN VAN DE WEEK

zie andere les

Lesdoelen

Lesstof: Par  --

Opdr. --

Leerdoel:

Ik kan 3 tekstverbanden noemen.

Ik kan bij ieder tekstverband minimaal 3 signaalwoorden noemen.

Ik kan tekstverbanden en signaalwoorden herkennen in teksten.

Klaar? 

--

Verdieping

--

Signaalwoorden

Het woord SIGNAAL betekent net zoiets als:

* Teken

* Seintje 

* Alarm

* Let op

Lees de onderstaande tekst

Mert werd geboren in Turkije. Toen hij acht was verhuisde hij naar Nederland. Toen hij in Nederland was ging hij daar naar school. Dat vond hij stom. En toen werd hij vrienden met Tom. En toen vond Mert het iets leuker in Nederland. Toen bedacht hij dat hij op voetbal wilde. Dat mocht niet van zijn moeder. Toen ging Mert maar gewoon stiekem voetballen met de buurkinderen. 

Wat valt je op?

Lees de onderstaande tekst

Mert werd geboren in Turkije. Toen hij acht was verhuisde hij naar Nederland. Toen ging hij daar naar school. Dat vond hij stom. Toen sprak hij nog bijna geen Nederlands. En toen werd hij vrienden met Tom. En toen vond Mert het iets leuker in Nederland. Toen bedacht hij dat hij op voetbal wilde. En toen mocht dat niet van zijn moeder. Toen ging Mert maar gewoon stiekem voetballen met de buurkinderen. 

Signaalwoorden – je kunt ze beschouwen als de verkeersborden van je tekst

Signaalwoorden

Er zijn heel veel meer signaalwoorden dan alleen maar 'toen'. Ook geven verschillende soorten signaalwoorden verschillende verbanden aan:

UITLEG

Wat zijn signaalwoorden en wat doen ze?

Signaalwoorden geven de lezer een seintje dat

een zin of een alinea 

een opsomming, een tegenstelling, een reden, een conclusie, enz. weergeeft. 

Door signaalwoorden kun je de tekst beter begrijpen en kun jij zelf betere teksten schrijven.

Signaalwoorden

Meest voorkomende signaalwoorden en verbanden

Tijd

Voordat, nadat, eerst, daarna, toen, vroeger.

Opsomming

En, ook, bovendien, ten eerste, ten tweede, vervolgens

Tegenstelling

maar, echter, toch, hoewel, daarentegen

Oorzaak – gevolg

Door, doordat, waardoor, te danken aan

Voorbeeld

bijvoorbeeld, zoals, zo

Conclusie

kortom, dus, vandaar dat

Mindmap maken van signaalwoorden.

Zie voorbeeld (volgende dia).

Mindmap + zinnen maken

Maak bij elk verband minimaal 2 zinnen met verschillende signaalwoorden.

Bijvoorbeeld: 

Opsomming: Ik ga naar school en ik ga voetballen. Ook ga ik zwemmen.

Goed signaalwoord/goede zin

Fout signaalwoord/foutieve zin

Noteer een signaalwoord voor tegenstelling en maak hier een zin mee.

Goed signaalwoord/goede zin

Fout signaalwoord/foutieve zin

Maak een zin waar het verband 'oorzaak-gevolg' in staat.

Goed signaalwoord/goede zin

Fout signaalwoord/foutieve zin

Maak een zin waar het verband 'voorbeeld' in staat.

Signaalwoorden

voorbeeld

• zoals 
• bijvoorbeeld

opsomming

• en
• verder
• ten eerste
• tenslotte

tegenstelling

• maar
• toch
• echter
• hoewel

vergelijking

• net als
• evenals
• zoals

reden/verklaring

• omdat
• want
• daarom

oorzaak-gevolg

• want
• doordat
• daardoor

doel-middel

• daarmee
• door middel van

voorwaarde

• als
• indien
• tenzij

tijd

• vroeger
• intussen 
• tijdens

samenvatting

• al met al 
• geconcludeerd kan worden dat
• kortom

conclusie

• dus
• tot slot

Oefenen met signaalwoorden

Pak je tekst van Salevo (social media).

1. Onderstreep alle signaalwoorden die je geleerd hebt. Dit doe je in stilte.

2. Geef jouw tekst met de door jou onderstreepte signaalwoorden aan je buurman/ buurvrouw en kijk het na.

3. Geef elkaars tekst terug en bespreek het samen.

Signaalwoorden

voorbeeld

• zoals 
• bijvoorbeeld

opsomming

• en
• verder
• ten eerste
• tenslotte

tegenstelling

• maar
• toch
• echter
• hoewel

vergelijking

• net als
• evenals
• zoals

reden/verklaring

• omdat
• want
• daarom

oorzaak-gevolg

• want
• doordat
• daardoor

doel-middel

• daarmee
• door middel van

voorwaarde

• als
• indien
• tenzij

tijd

• vroeger
• intussen 
• tijdens

samenvatting

• al met al 
• geconcludeerd kan worden dat
• kortom

conclusie

• dus
• tot slot

Instructie spel

• Maak twee teams. Kinderen die een biografie over elkaar schrijven, zitten in verschilende teams
• Iedereen krijgt pen en papier.
• Elke beurt heeft elk team een andere leider (tot iedereen is geweest, dan eindigt het spel).
• Team 1 begint en draait aan het rad.
• De leider van het team heeft 30 seconden om een zin te maken met het woord dat is gedraaid. 
• De andere teamleden van team 1 en team 2 bedenken ook een zin en schrijven deze op.
• Heeft de leider een goede zin gemaakt? Dan krijgt team 1 het aantal punten dat achter het woord staat geschreven.
• Heeft de leider niks kunnen bedenken? Dan mag hij of zij één kind aanwijzen uit team 1 om zijn of haar zin voor te lezen. Is die zin goed? Dan krijgt team 1 alsnog de punten.
• Is die zin fout? Dan krijgt team 2 tien seconden om te overleggen welke zin ze gaan gebruiken. Is die goed? dan krijgt team 2 de punten. Is de zin fout? Dan krijgt niemand punten.
• Het team met de meeste punten aan het einde wint.

Maak in 30 seconden een zin met...

Opdracht

Herschrijf je tekst met een focus op signaalwoorden.

Schrijfopdracht

'verder' is een signaalwoord van opsomming.

1. waar
2. niet waar

Wat is/ zijn een signaalwoord(en) van: opsommend verband?

1. Ten eerste
2. Bijvoorbeeld
3. Zo
4. tenslotte

Wat is een signaalwoord van: opsomming?

1. Ten eerste
2. Bijvoorbeeld
3. Zo
4. Echter

wat is een signaalwoord van: OPSOMMING

1. ook
2. maar
3. al met al
4. zoals

Nog vragen?

quizizz.com

Oefenen met signaalwoorden

Hoe kun je oefenen met signaalwoorden? 

Open een website, zoek een nieuwsbericht, pak een recept of een andere tekst en omcirkel zoveel mogelijk signaalwoorden in verschillende kleuren.

Lesdoelen

Aan het einde van deze les:

• weet ik waarom het gebruik van signaalwoorden belangrijk is.
• kan ik signaalwoorden herkennen.
• kan ik signaalwoorden toevoegen en aanpassen in mijn eigen tekst.
• kan ik een originele titel bedenken voor mijn biografie.

onzetaal.nl

Zelfstandig werken 3Kader

Lees	de aantekeningen nog eens goed door.
Maak	blz. 11-16, opdr. 1 t/m 8.
Hoe	opdrachten stil maken, zachtjes overleggen mag als je naast iemand zit.
Tijd	20 minuten
Klaar?	ga lekker lezen
Resultaat

Zelfstandig werken 3Basis

Lees	de aantekeningen nog eens goed door.
Maak	Startopdracht klassikaal doen. Blz. 84-91, opdracht 1 t/m 6. Tekst eerst klassikaal lezen!
Hoe	opdrachten stil maken, zachtjes overleggen mag als je naast iemand zit.
Tijd	20 minuten
Klaar?	ga lekker lezen
Resultaat

maken.wikiwijs.nl

maken.wikiwijs.nl

www.begrijpendlezenoefenen.nl

Doel – middel

Om te, daarmee, waarmee, door middel van

Verklaring / argument

Want, omdat, daarom, vanwege, immers,

Voorwaarde

Als, wanneer, tenzij, in (voor) het geval dat