3 vmbo-pm 4.5 bacteriën en schimmels

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 3

Thema 4: ordening en evolutie

4.5  Bacteriën en schimmels

wat gaan we vandaag doen?

herhalen vorige les/bespreken huiswerk

leerdoelen vandaag

nieuwe theorie: bacteriën en schimmels

zelf aan de slag

herhalen leerdoelen

herhalen vorige les

4.4 ontwikkeling van het leven op aarde

geologische tijdschaal

stamboom

bespreken huiswerk

leerdoelen vandaag

Aan het einde van de les:

- ken je de belangrijkste kenmerken van bacteriën en schimmels

- weet je hoe bacteriën en schimmels zich voortplanten

- weet je hoe bacteriën en schimmels schadelijk kunnen zijn

- weet je hoe bacteriën en schimmels nuttig kunnen zijn

bacteriën

nieuwe theorie - bacteriën

kenmerken:

- eencellig

- zeer klein: enkel met microscoop te zien: elektronenmicroscoop

- GEEN kernmembraan/kern: chromosomen liggen los in het cytoplasma; chromosomen zijn kringvormig

nieuwe theorie - bacteriën

voortplanting:

- door deling

- snel! veel nieuwe bacteriën in korte tijd! onder gunstige omstandigheden kan een bacterie zich elk half uur delen

 

deling van een bacterie

nieuwe theorie - schimmels 

kenmerken:

- eencellig (=gist) of meercellig

- GEEN bladgroenkorrels

- wel een celwand en celkern

nieuwe theorie - schimmels

voortplanting:

- gisten (eencellig) planten zich voort door deling

- meercellige schimmels planten zich voort met  sporen; 

dit zijn cellen waaruit een nieuwe schimmel kan ontstaan

nieuwe theorie - bacteriën en schimmels

Bacteriën en schimmels kunnen nuttig en schadelijk zijn.

nieuwe theorie - bacteriën en schimmels

Bacteriën en schimmels worden ook wel reducenten genoemd, omdat ze dode resten van organismen opruimen. 

Hierbij komen voedingsstoffen vrij die door planten kunnen worden gebruikt.

nieuwe theorie - bacteriën en schimmels

productie voedingsmiddelen: 

- bacteriën: yoghurt, zuurkool

- schimmels: kaas, brood, bier en wijn

nieuwe theorie - bacteriën en schimmels

bacteriën en schimmels worden ook gebruikt bij het maken van medicijnen (bijvoorbeeld penicilline), hormonen en eiwitten

biotechnologie: het gebruik van organismen in technische processen

nieuwe theorie - bacteriën en schimmels

bacteriën en schimmels kunnen ook schadelijk zijn:

- voedselbederf

- infecties: ziekteverwekkers

Met een goede hygiëne kan je dit voorkomen.

nieuwe theorie - bacteriën en schimmels

bacteriële infecties:

- bijv. longontsteking en oorontsteking 

- wordt bestreden met antibiotica

schimmelinfecties:

- bijv. zwemmerseczeem

- wordt bestreden met geneesmiddelen (GEEN antibiotica)

Vragen

zelf aan de slag

opdracht 38 t/m 48

leerdoelen vandaag

Aan het einde van de les:

- ken je de belangrijkste kenmerken van bacteriën en schimmels

- weet je hoe bacteriën en schimmels zich voortplanten

- weet je hoe bacteriën en schimmels schadelijk kunnen zijn

- weet je hoe bacteriën en schimmels nuttig kunnen zijn