5.7 DNA-technieken

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

5.7 DNA-technieken

Waar gaan we het over hebben?

Genetische modificatie

Crispr-cas

Discussie

Genomics

DNA-tests

eDNA

Synthetische biologie

Leerdoel

5.7.14 Je kunt enkele DNA-technieken in de biotechnologie beschrijven.

Biotechnologie

(klassiek)

Organismen gebruiken om producten te maken.

Bijvoorbeeld 

- brood of bier (gist).

- yoghurt, zuurkool (melkzuurbacteriën)

Moderne biotechnologie

Genetische modificatie

Recombinant-DNA-techniek ; nieuwe erfelijke informatie aanbrengen in DNA, mogelijk afkomstig van ander organisme.

Genetische modificatie

Genetisch gemodificeerd organisme: transgeen

bv. gouden rijst ; meer betacaroteen -> vitamine A

Crispr-cas

Gene-editing ; gerichte wijzingen in DNA

Mechanisme dat door bacteriën gebruikt wordt om zich te verdedigen tegen virussen.

Argumenten voor?

-hogere voedselopbrengst

-gewassen bestand tegen ziekte -> minder chemische bestrijdingsmiddelen

-goedkopere medicijnen

-gezondere voeding

etc.

Argumenten tegen?

-mens heeft het recht niet

-gewassen worden bestand tegen bestrijdingsmiddelen, dus er worden meer bestrijdingsmiddelen gebruikt

-variatie binnen een soort kan afnemen

-GMO's kunnen in de natuur terechtkomen ; gevolgen?

Genomics

Studie van het gehele DNA

DNA-tests

eDNA

DNA dat in een bepaalde omgeving wordt verzameld

Synthetische biologie: (her)ontwerpen van cellen of delen daarvan.

Aan de slag!

Wat?	Basisstof 7: opdr. 1, 2, 3, 4, 6, 7
Tijd:	15 min
Klaar?	Maak de samenhang

Aan de slag!