Verlichting en Romantiek (5)
1 / 28
Lesduur is: 45 minOnderdelen in deze les
Slide 1 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 2 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 3 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 4 - Tekstslide
Met Julia bezorgde Rhijnvis Feith literair Nederland in 1783 een schok. In deze sentimentele roman in brieven draaide alles alleen nog om gevoelens of sentimenten. Feith beschreef de verliefdheid van twee jongeren: Eduard en Julia. Zij worden geconfronteerd met allerlei obstakels, zoals een tegenwerkende vader en de wetten van het christendom. Die wetten schreven voor dat goede christenen geen seks voor het huwelijk mogen hebben.
Dit is het trekje van de Verlichting, opvoedende element!
De Zwolse schrijver Rhijnvis Feith was een sentimentalist die zwelgde in overdreven en zwaarmoedige gevoelens. Een voorbeeld van deze gevoelige literatuur is het verhaal Julia, waarin wordt verteld over de liefde tussen Eduard en Julia. Zij hebben elkaar een avond in een donker woud ontmoet en de aantrekkingskracht is zo groot dat ze zich nauwelijks kunnen bedwingen. Julia’s vader maakt bezwaar tegen haar liefde en om hun liefde niet door seksuele driften in gevaar te brengen, besluiten ze elkaar een poos niet te ontmoeten. Eduard begint een zwerftocht en ontvangt op een gegeven moment een brief van Julia waarin zij schrijft dat haar vader toch toestemt. Hij keert terug, maar bij aankomst in het dorp ziet hij een rouwstoet. Julia blijkt overleden. Eduard stort ter aarde en koopt een huis vlakbij haar graf om daar te wachten op hun vereniging na de dood.
Slide 5 - Tekstslide
technieken om het effect te vergroten, het gevoel te laten spreken, tot het hart door te dringen.
Julia was een enorm succes.
Ook veel kritische geluiden: aanzet tot afzonderen, niets doen, terugtrekken uit de wereld.
Al snel kwamen er persiflages op Julia.
Slide 6 - Tekstslide
Een middel om de werkelijkheid te ontvluchten is erom te lachen. Daarom werd in de literatuur veel gebruik gemaakt van humor. Als je het toch niet kan veranderen, kun je er maar beter om lachen. Vooral in de romantiek kwam de humor naar voren. Een lach en een traan zitten dicht bij elkaar. De humor zorgde ervoor dat de mensen konden relativeren, dat ze met de werkelijkheid om konden gaan.
Het leed van de wereld werd verzacht met grappen. Dat kon op verschillende manieren gebeuren. Veel humor zit verscholen in de context. Er werden parodieën geschreven, waarin schrijvers de draak staken met zichzelf of het overdreven sentiment. (een parodie is een spottende nabootsing van een kunstwerk (lied, gedicht, film, verhaal), waarin alle kenmerken van het origineel voorkomen, maar de stijl wordt overdreven om de lachlust op te wekken).
De literatuur in de 18e eeuw is beïnvloed door:
A
de burgerij
B
de verlichting
C
de romantiek
D
de kinderen
Slide 7 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
De Hollandsche Spectator wordt uitgegeven door:
A
Pieter Langendijk
B
Hubert Corneliszoon Poot
C
Jean Jacques Rousseau
D
Justus van Effen
Slide 8 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Het spectatoriaal tijdschrift richt zich vooral op:
A
burgers
B
vrouwen
C
kinderen
D
dichters
Slide 9 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Hiëronymus van Alphen vindt dat kinderen:
A
slim moeten zijn
B
netjes moeten zijn
C
braaf moeten zijn
D
vrij moeten zijn
Slide 10 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
De stroming die op gang kwam in de tweede helft van de 18de eeuw, noemen we
A
de gevoelsstroming
B
de verstandstroming
C
de ratiostroming
D
de levensstroming
Slide 11 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Typerende elementen van de Romantiek zijn
A
liefde voor de natuur
B
vluchten naar het verleden
C
vluchten in humor
D
verlangen naar de dood
Slide 12 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 13 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 14 - Tekstslide
Piet Paaltjes is een pseudoniem voor
Francois Haverschmidt. Hij schrijft
gedichten met een grote zwaarmoedigheid
om alles wat in het leven maar tegenviel.
Het zou onleesbaar zijn als dat het enige was, maar gelukkig schrijft hij met veel zelfspot en humor. De titel van de gedichtenbundel zegt dat ook al: "Snikken en grimlachjes".
Slide 15 - Video
Deze slide heeft geen instructies
Slide 16 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 17 - Video
Deze slide heeft geen instructies
Slide 18 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 19 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Wiens leven beschrijft Hildebrand in de "Camera Obscura"?
A
het leven van de arme student in Leiden
B
het leven van de adellijke families in de grote steden
C
het leven van doorsnee families in provinciestadjes
D
het leven van welgestelde burgers in provinciestadjes
Slide 20 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Wie schreef "Max Havelaar"?
A
Staring
B
Potgieter
C
Beets
D
Multatuli
Slide 21 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Wat betekent "Multatuli" letterlijk?
A
Ik heb veel geschreven
B
Ik heb veel gedragen
C
Ik heb veel meegemaakt
D
Ik heb veel geleerd
Slide 22 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Wat is de echte naam van Multatuli?
A
Eduard Douwes Dekker
B
Jan Douwe Dekkers
C
Eduard Johannes Douwe
D
Johannes Josephus Douwe
Slide 23 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Welke twee doelen had Multatuli met het schrijven van "Max Havelaar"?
A
zich literair uiten
de positie van de Javaan verbeteren
B
geld verdienen
de positie van de Javaan verbeteren
C
het van zich afschrijven
de positie van de Javaan verbeteren
D
eerherstel voor zichzelf
de positie van de Javaan verbeteren
Slide 24 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 25 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 26 - Video
Deze slide heeft geen instructies
Slide 27 - Video
Deze slide heeft geen instructies
Slide 28 - Video
Deze slide heeft geen instructies
