07-02

• Economie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Welkom

6.2 De overheid en de economie

Pincode

Mark Barnhoorn

07-02-2023

Programma

- drie soorten economie geleidt door overheid

-raadgevers voor de overheid

- BBP

-economische crisis

Planeconomie

- Landen organiseren hun economie op verschillende manieren.

- Planeconomie: De overheid bepaald wat er wordt geproduceerd, hoeveel, door wie en welke prijs het wordt verkocht. ( Didactuurlanden)

Vrije markteconomie

- Vraag en aanbod bepalen de prijzen. Overheid bemoeit zich nergens mee. 

- Vroeger werd het gebruikt, tegenwoordig nergens meer!

- Zelfs toen bemoeide de overheid zich met de economie. Btw verhogen of invoerrechten. 

sociale marktvorm

Vraag en aanbod bepalen de prijs, maar als het nodig is grijpt de overheid in.

bijvoorbeeld: Sociale zekerheidsstelsel, minimumloon en goede werkomstandigheden. 

De overheid zorgt dan als het nodig is voor

iedereen.

Raadgevers

Centraal planbureau

Centraal bureau voor statestieken

verzameld informatie

achteraf gebeurd

handelscijfers

bevolkingsgroei

CBR

onderzoekt mogelijke gevolgen van economische maatregelen

nieuwe pensioenregeling gevolgen

Sociaal -economische raad

Afhankelijksbureau dat de regering adviseert op economische onderwerpen.

Werkgelegenheid, lonen, uitkeringen

BBP

Bruto binnenlands product: Totale waarde van de productie in een land. 

Productie stijgt, stijgt het BBP dat leidt tot een economische groei!

Economische groei, gunstig voor de overheid!

inkomen stijgt= Meer inkomen --> Meer bestedingen --> Meer btw, inkomenbelasting en vennootbelasting binnenkomt!

Uitgaven daalt= werkloosheid daalt -->minder uitkeringen betalen --> sociale premies en loonbelasting omlaag kunnen --> Meer besteding werkne

Economische crisis

- Recessie: Als de economische groei, twee kwartalen lager is dan in de voorgaande periode en lager dan gemiddeld.

- Economische crisis± Bedrijven maken minder winst -->  minder investeringen en minder uitgaven consumenten --> productie staat stil --> werkloosheid zal stijgen.

- Overheid kan helpen: investeren in infrastructuren of belasting verlagen. 

Opdrachten

- Waarom komt er nergens in landen een echte    vrijemarkteconomie voor?

- Wat zijn de grootste verschillen voor bedrijven in planeconomie en sociaal markteconomie?

- Wat zijn de voordelen voor consumenten tussen plan en social

Welke raad bij welke daad?

- Onderzoeken wat het doet met de koopkracht als wij de btw verhogen

- Hoeveel is de werkloosheid afgelopen kwartaal gestegen of gedaald?

- Welke bedrijven kan de overheid subsidie geven.

Centraal planbureau

Goede volgorde

1. Bedrijven nemen meer werknemers in dienst

2. Bedrijven produceren meer.

3. De inkomsten van bedrijven en werknemers stijgen. 

nationaal inkomen= totale verdienen inkomen van een land

Economische groei     1  -  2  - 3   Stijging nationaal inkomen

Economische groei     1  -   3 -  2   Stijging nationaal inkomen

Economische groei     2   - 1 -  3     Stijging nationaal inkomen

Economische groei      3  -   2 -  1  Stijging nationaal inkomen

Economie vragen

Om de zoveel jaar raakt de economie in een recessie.

A) Wanneer is er sprake van een recessie.

B) Wat gebeurt er met de economie als de recessie zich lang aanhangt.

C) Wat kan de overheid doen om de economie te stimuleren? benoem twee mogelijkheden.