Les 4, deel 1/3: Genetische modificatie

Les 4: Genetische modificatie
DEEL 1
1 / 20
volgende
Slide 1: Tekstslide
WoordenschatWereldoriëntatie+1BasisschoolGroep 6

In deze les zitten 20 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 15 min

Onderdelen in deze les

Les 4: Genetische modificatie
DEEL 1

Slide 1 - Tekstslide

NB:
Dit lesmateriaal is tot stand gekomen in de periode 2021 - 2024 in het project UGO (Utrecht Gelijke Onderwijskansen) op basis van het curriculum van de voormalig Brede School Academie (BSA) Utrecht en in samenwerking met de gemeente Utrecht en de Utrechtse schoolbesturen PCOU Willibrord, SPO Utrecht en KSU. Het project UGO eindigt op 1 oktober 2024.
 
       weet je meer over genetische
       modificatie;

       heb je kennisgemaakt met tien
       nieuwe woorden.
     Aan het eind van dit deel van de les:

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

de introductie op de tekst
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken 

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De banaan in gevaar

Wist jij dat voedsel ook ziek kan worden? Ja, echt waar! Het zorgt er zelfs voor dat de banaan bijna uitsterft. Hoe komt dat en wat kunnen we ertegen doen? 
de introductie
de woordenschat
In de volgende slide kun je invullen waar je aan denkt bij (zieke) bananen.
terugblikken en vooruitkijken

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Vul in waar jij aan denkt bij dit onderwerp.
de banaan in gevaar
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken 

Slide 5 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

het introductiefilmpje
Vóórdat je de tekst gaat lezen,
ga je deze video bekijken. Het filmpje van de Buitendienst geeft uitleg over het grote probleem van de banaan; een schimmelziekte.

Bekijk het filmpje vanaf 3:50 minuut (vanaf het begin mag natuurlijk ook!).
Klik op de afbeelding om het filmpje te starten.
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken 

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Vragen beantwoorden
In deze lessen ga je vaak vragen beantwoorden:
     Van sommige vragen staat het antwoord in de tekst of hoor of zie je het 
     antwoord in het introductiefilmpje. Dit zijn de lees- en kijkvragen.
     Bij andere vragen is dat niet zo. Daarop vind je je antwoord door goed na te
     denken over de informatie uit de tekst of het introductiefilmpje. Die vragen 
     noemen we denkvragen.

de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken
Bij deze lessen hoort een hand-out met uitleg over hoe je op een goede manier antwoord geeft op de denkvragen. Vraag ernaar bij je leerkracht en maak steeds gebruik van de tips. Die gelden natuurlijk ook voor andere vragen!

Slide 7 - Tekstslide

Print de hand-out 'Denkvragen beantwoorden' voor je leerlingen uit en besteed er deze 1e les van het blok veel aandacht aan.

Het is de bedoeling dat de leerlingen steeds gebruik maken van de tips en handvaten die in de hand-out geboden worden en zich deze manier van antwoord geven eigen gaan maken.

Benoem dit regelmatig bij de open vragen.

In het filmpje wordt uitgelegd waardoor de bananenplant ziek wordt.
Hoe komt het dat er zo veel bananenplanten doodgaan?
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken 

Slide 8 - Open vraag

In het filmpje wordt verteld dat de Cavendish-banaan het ras is dat overal op de wereld wordt geteeld en gegeten. Dat is het ras dat 50 jaar geleden geen last bleek te hebben van een schimmel die toen andere bananenrassen wel aantastte. Er zijn toen over de hele wereld heel veel kopieën van dit ras geplant.
Er is helaas nu een nieuwe schimmel (Tropical Race 4) waar de Cavendish-banaan niet tegen kan en dus gaan al die kopieën dood.

Wat kan er volgens het filmpje gedaan worden om de banaan te redden?
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken 

Slide 9 - Open vraag

De onderzoeker in het filmpje vertelt dat ze op zoek zijn naar bananen die anders zijn om allemaal verschillende nieuwe bananen te maken (telen). Als er dan één bananensoort ziek wordt, halen ze die weg en zetten ze er een andere soort voor in de plaats. Op die manier 'vecht' je beter tegen bananenziektes.

Wat vind je ervan dat de onderzoekers ook andere bananen (bijvoorbeeld met 
een rode schil) kunnen maken?
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken 

Slide 10 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

woordenschat
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken 

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

de genetische modificatie
de bioloog
de voedselvoorziening
het monster
van oudsher
In de tekst die je in deel 2 van deze les gaat lezen, leer je tien nieuwe woorden.
Hier zie je alvast de eerste vijf:
Woord: het monster
Betekenis: het kleine beetje stukje of om te onderzoeken of als voorbeeld
Voorbeeldzin: Voor het maken van een vaccin tegen het coronavirus, hebben ze in het labaratorium bloedmonsters van coronapatiënten onderzocht.
4
Woord: de genetische modificatie
Betekenis: het aanpassen van de erfelijke eigenschappen van een plant of dier met een speciale techniek
Voorbeeldzin: Genetische modificatie heeft veel voordelen. Een mooi voorbeeld hiervan is, dat er dan minder ziektes in gewassen komen.
1
Woord: de bioloog
Betekenis: iemand die alles wat leeft (mensen, planten, dieren) bestudeert
Voorbeeldzin: Om te weten te komen welke ziektes in planten kunnen zitten, kun je bij een bioloog terecht.
2
Woord: de voedselvoorziening
Betekenis: het zorgen dat er voedsel is
Voorbeeldzin: In Nederland is de voedselvoorziening goed geregeld. Als je niet genoeg geld hebt voor eten, kun je bij de voedselbank eten halen.
3
Woord: van oudsher
Betekenis: altijd al, zoalang je je kunt herinneren
Voorbeeldzin: Van oudsher is mijn familie een schippersfamilie. Mijn overgrootvader, mijn opa, mijn vader en mijn ooms varen allemaal. En nu is mijn zoon ook weer een matroos!
5
Klik op het nummer bij het woord om
de betekenis van het woord en een
voorbeeldzin te laten verschijnen.
Klik op het geluidsfragment om het woord te beluisteren.
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken 

Slide 12 - Tekstslide

Kernbegrippen uit de tekst:
  • de genetische modificatie
  • de voedselvoorziening

(zie ook 4.2.1 van de 'Algemene handleiding PO')

de voorwaarde
er belang bij hebben
de schaarste
bestand zijn tegen
de consumptie
En hier de tweede helft van de nieuwe woorden:
Woord: de consumptie
Betekenis: het opeten of opdrinken van iets
Voorbeeldzin: De consumptie van aardappelen in Nederland is dit jaar weer hoger dan vorig jaar.
6
Woord: bestand zijn tegen
Betekenis: ergens goed tegen kunnen
Voorbeeldzin: De schaal die ik gebruikte om lasagne in te maken, was helaas niet bestand tegen hoge temperaturen. Hij ging kapot in de oven!
7
Woord: de voorwaarde
Betekenis: iets dat nodig is voordat iets anders kan gebeuren
Voorbeeldzin: Om toegelaten te worden tot de universiteit is het een voorwaarde dat je een academische houding laat zien.
8
Woord: er belang bij hebben
Betekenis: ergens voordeel van hebben
Voorbeeldzin: Iedereen heeft er belang bij dat we zuinig omgaan met energie. Dit is beter voor het milieu.
9
Woord: de schaarste
Betekenis: het tekort aan iets
Voorbeeldzin: Tijdens de oorlog was er een grote schaarste aan olie, suiker en meel. In de winkels waren deze dingen bijna niet meer te krijgen.
10
Klik ook hier op het nummer bij het woord om de betekenis van het woord en een voorbeeldzin te laten verschijnen.
Klik op het geluidsfragment om het woord te horen.
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken 

Slide 13 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Spelen met de woorden: memory!
Klik links op de bananenkaartjes en lees de betekenis die dan verschijnt. Kijk aan de rechterkant welk woord erbij hoort. Klap het bananenkaartje eerst dicht en sleep het dan naar het bijbehorende woord aan de rechterkant.

 
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken 
de genetische modificatie
de bioloog
de voedselvoorziening
het monster
van oudsher
de consumptie
bestand zijn tegen
de voorwaarde
er belang bij hebben
de schaarste
ergens voordeel van hebben
ergens goed tegen kunnen
het kleine beetje stukje of om te onderzoeken of als voorbeeld
altijd al, zoalang je je kunt herinneren
het zorgen dat er voedsel is
het tekort aan iets
het aanpassen van de erfelijke eigenschappen van een plant of dier met een speciale techniek
iemand die alles wat leeft (mensen, planten, dieren) bestudeert
het opeten of opdrinken van iets
iets dat nodig is voordat iets anders kan gebeuren

Slide 14 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Welke van deze woorden kende je al? Sleep ze naar het juiste vak.
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken 
Ja, dit woord ken ik al.
Nee, dit woord ken ik nog niet.
de schaarste
er belang bij hebben
de voorwaarde
bestand zijn tegen
de consumptie
van oudsher
het monster
de voedsel-
voorziening
de bioloog
de genetische modificatie

Slide 15 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

terugblikken & vooruitkijken
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken 

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat heb je geleerd dit onderwerp?
de banaan in gevaar
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken 

Slide 17 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

De tekst die je in deel 2
gaat 
 lezen, gaat over de
genetische modificatie
van bananen
.
In de volgende
slide kun 
je invullen wat
je daar 
al over weet.
het onderwerp van de tekst
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken 

Slide 18 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Waar denk jij aan bij dit onderwerp?
genetische modificatie
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken 

Slide 19 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

Je bent nu klaar met deel 1 van deze les.
Veel plezier met deel 2!
de introductie
de woordenschat
terugblikken en vooruitkijken 

Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies