Basisstof 1 en 2 waarneming regeling gedrag

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Waarneming regeling en gedrag

Basisstof 1 en 2

Lesdoelen BS1

• Je kunt de werking van zintuigen beschrijven.
  
• Je kunt de zintuigen noemen met hun ligging en hun prikkel.

Waarnemen

Om je omgeving waar te nemen gebruik je zintuigen.

Zintuig = orgaan dat reageert op invloeden uit je omgeving.

Invloed = prikkel

Prikkels

Invloeden vanuit de omgeving.

Opgevangen door zintuigen, waardoor je ze kunt waarnemen.

Licht, geluid, geur, smaak en aanraking.

Zintuigen

Hebben speciale zintuigcellen die prikkels opvangen.

Sturen een impuls (elektrisch signaal) naar de hersenen, via de zenuwen.

In je hersenen wordt je bewust van de prikkels.

Zintuigen

Alle zintuigen samen = zintuigenstelsel

Zintuigen en prikkels

Elk zintuig vangt andere prikkels op.

Sommige vangen er maar 1 op, andere 4.

Zintuigen & prikkels

Geluid

Licht

Warmte

Kou

Druk

Aanraking

Geur

Smaak

zintuigen in de huid

B1: Je omgeving waarnemen

Zintuigen

Oren: 

• Gehoorzintuig
• Evenwichtszintuig

Pijnpunten

• pijnpunten nemen pijn waar. 
• pijnpunten zijn vrije uiteinden van een gevoelszenuw. 

     Voelen, ruiken en proeven

Huid

Opperhuid

(Haarzakje en talgklier)

Lederhuid

(Zenuwen, Zweetklier, Spier, Bloedvaten)

Onderhuidse bindweefsel

(Vet)

De meeste dingen liggen in de lederhuid (bloedvaten, zweetklier, zenuwen, spier)

Behalve de haartjes en talgklieren. Deze zitten in de kiemlaag.

Zintuigen in de huid

Tastzintuigen: reageren op lichte aanrakingen van de huid. Tastknopjes. Ruw, glad.

Drukzintuigen: dieper in de huid. Regelen bv. kracht waarmee je iets vastpakt. 

Warmtezintuigen: Reageren als je huid in aanraking komt met iets dat warmer is dan je huid.

Koudezintuigen: Reageren als je huid in aanraking komt met iets dat kouder is dan je huid. 

Pijnpunten: komen overal in je lichaam voor. 

Huid

Hoornlaag slijt.

In de kiemlaag ontstaan nieuwe cellen.

VOELEN:

Huid

Braille: blinde mensen lezen met hun vingertoppen. 

Vingertoppen zijn erg gevoelig. 

Ruiken

Verschillende soorten geurstoffen.

Verschillende soorten typen reukzintuigcellen.

Past precies op elkaar (Specifiek!)

Het reukzintuig

Bedekt met neusslijmvlies

Boven in de neusholte de reukzintuigcellen met reukharen

Geur is de prikkel

Ruiken

Verschillende type reukzintuigcellen

Elk type is gevoelig voor een bepaalde geurstof

De impulsen wordt naar de hersenen gestuurd.

Je hersenen 'vertalen' de impulsen en je ruikt de geur

Proeven

Je proeft met je tong, maar ook met behulp van je reukzintuig

Een tong heeft aparte smaakzones.

1. Waar
2. Niet waar

Kennis van Vroeger

Kennis van Nu