les 1 puber

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 3

Doelgroepen

Ontwikkelingspsychologie 

Les 4 - puberteit

https://npo.nl/start/serie/breingeheim/seizoen-1/het-puberbrein_1

Puber vs. Adolescent

Puber:                  12 tot 17 jaar

Adolescent:       Levensfase van 17 tot 22 á 25 jaar

Opdracht: Wat voor puber ben jij of was jij?

Bespreek in tweetallen (5 minuten)

Wat gebeurt er in de Puberteit?

Met welke bekende persoon ging jij je identificeren? of keek jij echt tegen op of was jij fan van?

Wat staat centraal in deze fase?

Losmaken van het gezin

Zelfstandig worden

Voor de wet vanaf 21 volwassen – maar vanaf 18 mag je al wel stemmen.

Identiteit staat bij de puber voor?...

1. Puber ontwikkelt zijn persoonlijkheid
2. Veel met zichzelf bezig en gaan ontdekken wie ze zijn
3. Uiterlijk speelt een belangrijke rol (zelfbeeld)
4. A, B en C zijn beide juist

Wat is de leeftijd van een puber?

1. 16-22 jaar
2. 12-17 jaar
3. 12-22 jaar
4. 10-18 jaar

Bij de puber fase hoort NIET;

1. leeftijd 17-22 a 25 jaar
2. Mentale veranderingen
3. Lichamelijke veranderingen
4. Seksuele veranderingen

Hoe heet de laatste fase van de kindertijd 9-12 jr heet:

1. jonge kind
2. prepuberteit
3. anti puberteit
4. oudere kind

Pubers kunnen hun impulsen niet altijd controleren.

1. waar
2. niet waar

Zijn de volgende beweringen juist of onjuist? Sleep naar de juiste kolom.

Juist

Onjuist

Conformisme betekent jezelf aanpassen aan de groepsnormen

De prefrontale cortex is het voorste gedeelte van de hersenen

Pubers hebben moeite met het beheersen van hun impulsen

De prefontale cortex bij puber is goed ontwikkeld

De groeispurt begint bij meisjes gemiddeld eerder dan bij jongens

Abstract denken betekent dat je informatie met een kritische blik beoordeelt, zaken in twijfel trekken

Een peergroup is een groep leeftijdsgenoten waartoe de puber behoort

Pubers kunnen goed plannen en organiseren

Wat gebeurt er bij de lichamelijke ontwikkeling in de puberteit?

Lichamelijke ontwikkeling

• Grote lichamelijke groei (groeispurt) (+/- 10 cm per jaar)
• Daardoor onhandig, lichaam kan groeispurt niet bijbenen
• Onzekerheid: "Vinden anderen mij wel aantrekkelijk?" 

Lichamelijke verschijnselen

meisjes zijn vroegrijp:

- begin groeispurt (10,5 jr)

- Groei van eierstokken baarmoeder (11 jr)

- 1e aanzet uitgroei borsten (11 jr)

- 1e groei schaamhaar (11 jr)

- piek in de groeiversnelling (12 jr)

- Verdere uitgroei borsten (12 jaar)

- 1 e menstruatie (13 jaar)

- okselbeharing (13 jaar)

- geslachtsrijp (15 jr) 

jongens zijn laatrijp: 

- Aanvang groeispurt  (11 jr)

- begin groei zaadballen en scrotum (11,5 jr)

- begin uitgroei penis (12,5 jr)

- 1e groei schaamhaar (12,5 jr)

- Begin van de stembreking (13 jr)

- 1e zaadlozing (13 jr)

- Piek van groeiversnelling (14 jr)

- Okselbeharing (14 jr)

- snor- en baardgroei (14 jr) 

Lichaamsbeleving

Geen raad op emotioneel en motorisch gebied als het gaat om het veranderende lichaam.

Het gaat niet om de maatstaven voor de groei – maar puur om de eigen beleving

Het lichaam staat in deze fase centraal (in geen enkele andere fase zo centraal als deze)

Het gaat hier bij om ER BIJ TE HOREN

Het is ook de experimentele fase op liefdes gebied:

Dit brengt spanning met zich mee – maar ook

Plezier, geluk en verdriet

Cognitieve ontwikkeling

Met 12 á 13 jaar verlaten kinderen de basisschool. Ze kiezen voor een bepaalde school voor voortgezet onderwijs: vmbo, havo of vwo. Het enthousiasme voor school van het begin vlakt vaak al in de brugklas af. De puber is vooral met leeftijdsgenoten en zichzelf bezig. 

Cognitieve ontwikkeling

De hersenen van pubers zijn zó anders dan van volwassenen, dat men spreekt van een puberbrein:

• alcohol drinken extra schadelijk
  
• biologische klok tijdelijk van slag
  
• kiezen vaak voor wat korte termijn winst oplevert, zeker als er emoties in het spel zijn
  
• zijn minder goed in het beheersen van impulsen

Abstract en kritisch denken:

• Kwaliteit: Abstract denken (nadenken over zaken die je niet direct kunt waarnemen) ontwikkelen een mening
• Kwaliteit: Kritisch denken (bijv. over maatschappij, opvoeding ouders of eigen uiterlijk)

cognitieve ontwikkeling

- Langertermijngeheugen neemt toe, waardoor informatie langer bewaard kan blijven

- Er worden strategieën gebruikt om beter dingen te kunnen onthouden

- Tegenstrijdig: Ze klagen over zaken waar ze soms zelf aan mee doen

- De eigen denkwereld staat centraal, ze staan niet altijd open voor een andere mening

- Pubers hebben argumenten nodig om het 'waarom' te begrijpen

Met welke heftige emoties heb jij in je puberteit te maken gehad? 

Emotionele ontwikkeling

Onzekerheid, neerslachtige buien en woede uitbarstingen horen bij het gedrag van pubers. 

Adolescenten minder, zij hebben meer duidelijkheid over hun eigen identiteit. Impulsen zijn makkelijker te beheersen.

Een adolescent (net als een puber) baalt van een lesrooster. Een adolescent is boos maar zal niet zo snel een woede uitbarsting hebben, zoals een puber dat wel kan hebben.

De kans dat pubers ongelukkig zijn en emotioneel uit evenwicht

raken is iets om rekening mee te houden. Denk aan 

gedragsstoornissen zoals anorexia, depressie etc.

Puber

Een puber is op zoek naar zijn eigen identiteit.

Wie ben ik? Wat wil ik? Wat kan ik? Wat vind ik?

Dit doet hij door:

• identificeren met idolen (instagram?)
• experimenteren, dingen uitproberen
• op zoek naar eigen normen en waarden

Instagram vs. reality

Erbij horen *

De peergroup geeft de puber steun – veiligheid- zekerheid en een identiteit

Het liefst wil de puber opgaan in de groep en niet graag anders zijn

De groepsdruk is wel erg groot (denk aan seks, drugs, alcohol) en telefoon gebruik

Op media uiten jongeren zich -> hoe zij zich voelen, of soms provocerend – ook pestgedrag

Meisjes communiceren vaak met lappen tekst terwijl jongens in korte zinnen of steekwoorden met elkaar praten -> 12 uur voetbal?

Seksuele ontwikkeling

Relaties in vriendschappen worden hechter

Pubers kunnen hevig verliefd zijn

Zij ontdekken ook hun geaardheid

Seks is nog wel enigszins taboe.

Sociale en affectieve ontwikkeling

Bij jongeren is er sprake van twee belangrijke invloedsferen: de ouders en de vriendengroep.

Ouders: "Losmakingsproces"

Snel conflicten

Zelfstandig zijn versus leunen op ouders. 

Vooral invloed op morele waarden, schoolkeuze en opvattingen over de maatschappij. Ouders hebben emotioneel moeite hun kind los te laten. Begrip van ouders zorgt ervoor dat pubers zich minder snel afzetten. 

Vriendengroep: "Peergroup"

Samen experimenteren, conformeren aan de groep. Vooral invloed op taalgebruik, mode, muziek.

Los maken van de ouders (gaat gepaard met grote conflicten)

Gemiddeld 1 a 2 keer conflicten per week

Wil eigen beslissingen nemen (als het hem uitkomt)

Belangrijk om de puber serieus te nemen

Soms zelfstandig – soms nog erg afhankelijk van ouders/begeleider

Psychoseksuele ontwikkeling - Freud