9.2 De Sovjet-Unie, een communistische heilstaat?

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Vooraf

Voor het einde van de timer, zorg je dat je klaar bent voor de les (dus niet pas als de timer voorbij is....)

Lessonup

• Gebruik je eigen naam (smiley/emoji mag)

• Gebruik elke keer dezelfde naam!

Rules!

• We respecteren elkaar en elkaars spullen; we laten elkaar uitspreken en behandelen elkaar met respect.
• Je komt goed voorbereid naar de les; materiaal goed voor elkaar, ingelezen, etc.
• Eten, drinken of naar het toilet doen we na de les
• De telefoon blijft in de tas, broekzak
• We gebruiken de laptop uitsluitend voor schooldoeleinden
  

Oorzaken

Aanleiding

Gevolg

Plaats de woorden op de juiste plaats

Militarisme

Imperialisme

Moord in Bosnië

Wraak gevoelens

Bondgenootschap

Eerste Wereldoorlog

Nationalisme

Duitsland was het eerste land dat tot aanval over ging. Wat wilde zij bereiken met deze aanval?

1. Frankrijk uitschakelen zodat zij zich konden richten op Rusland
2. Oostenrijk-Hongarije steunen in de oorlog tegen Servië
3. Rusland uitschakelen zodat zij zich konden richten op Frankrijk
4. Een zo groot mogelijk Duits rijk stichten

Verklaar de blijdschap van deze Duitse soldaten op weg naar het front

Wie is volgens de afbeelding het slachtoffer?

1. Rusland (Russia)
2. Duitsland (Germany)
3. Servië (Serbia)
4. De vrede in Europa

De Franse maarschalk Foch noemde het verdrag van Versailles een 'wapenstilstand van twintig jaar', verklaar deze uitspraak aan de hand van deze afbeelding.

Kort samengevat

•  Keerpunt 1: Na de Russische revolutie in 1917 trok Rusland zich terug uit de oorlog. Hierdoor kreeg Duitsland de overhand aan het westfront.

• Keerpunt 2: Amerika stuurde in het geheim munitie naar het westfront. In een reactie kondigt Duitsland een ongelimiteerde duikbotenoorlog af, elk schip dat iets met de oorlog te maken heeft zou tot zinken worden gebracht. Het Amerikaanse passagiers schip de Lusitania wordt onder deze voorwendselen tot zinken gebracht, wat Amerika ertoe brengt om actief deel te nemen aan de oorlog. De nieuwe aanwas aan Amerikaanse soldaten was te veel voor de Duitsers, waarna zij op 11-11-1918 de capitulatie tekenden.
  

• Tijdens Vrede van Versailles werd Duitsland hard gestraft. Het doel was om Duitsland zowel militair, politiek als economisch te ruïneren. Duitsland zou nooit meer een sterk land worden. Alleen Amerika had bezwaar en besloot door middel van leningen (Dawesplan) de Duitse economie te herstellen.

• Amerika maakte ondertussen economische hoogtij dagen mee. Tot zij in 1930 in de zwaarste economische crisis ooit belanden. Voor de hele westerse wereld had dit vergaande gevolgen, maar nog wel het meeste voor Duitsland.
  

Het winterpaleis

Proletariaat

Bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog, welke bevolkingslagen gaan vechten aan het front?

1. Het proletariaat (arbeiders, boeren)
2. Het proletariaat en de adel
3. Alle bevolkingslagen aangevoerd door de tsaar zelf
4. Een beroepsleger van alle lagen van de samenleving

Bloedige zondag

• De verlichtingsideeën waren niet tot Rusland doorgedrongen. Dit werd bevestigd toen het volk in opstand kwam (1905), die vervolgens hard werd neergeslagen (bloedige zondag)

• Tijdens de Eerste Wereldoorlog nam de kritiek op de Tsaar toe. Het Russische leger was slecht bewapend en slecht getraind. De verliezen waren enorm.

• Doordat de treinen werden gebruikt voor troepentransport kwam ook de voedselvoorzieningen in de steden in gevaar, dit leidde tot hongersnood.
  

• Wederom brak er opstand uit (1917) dit keer greep het leger niet in. (Februarirevolutie) > De Tsaar treed af.
  

De februarirevolutie had 3 oorzaken:

1) Onvrede over de welvaart en luxe van de Tsaar en de Russische adel
2) De grote verliezen tijdens de Eerste Wereldoorlog

Wat is de derde oorzaak?

1. Communistisch gedachtegoed dat verspreid werd
2. Voedselleveranties naar de steden stopten, waarna er hongersnood ontstond
3. Rusland verloor veel land tijdens de Eerste Wereldoorlog
4. De burgers moesten meer belasting betalen

Sovjets

• De macht werd verdeeld in twee kampen:

1) Voorlopige regering: bestaande uit gematigde liberalen en gematigde socialisten.

2) Sovjets: volksvergaderingen bestaande uit normale burgers en voornamelijk radicale socialisten.

• De voorlopige regering wilde hervormingen uitvoeren, maar daarvoor moest eerst de Eerste Wereldoorlog voorbij zijn. In de praktijk veranderd er niets: grote verliezen, hongersnood

• Ondertussen krijgt een groep radicale communisten Bolsjewieken steeds meer aanhang. Hun leider Lenin had een simpele boodschap: Brood, grond, vrede
  

Na de februarirevolutie besluit de voorlopige regering zich terug te trekken uit de Eerste Wereldoorlog

1. Waar
2. Niet waar

Wat is een Sovjet?

1. Een persoon uit Rusland
2. Een volksraad
3. Een Russische militair
4. Een verkozen politicus

Oktoberrevolutie

• De eisen van Lenin

1) Brood: een einde aan de hongersnood.

2) Vrede: een einde aan de Eerste Wereldoorlog

3) Grond: Verdelen van de grond dat nu in handen was van de grootgrondbezitters (adel)

• In oktober 1917 breekt de Oktoberrevolutie uit en zetten de voorlopige regering af.

• De communistische top trekt vervolgens alle macht naar zich toe, met als leider Lenin (Dictatuur van de Communistische partij)
  

• Elk tegengeluid wordt meteen neergeslagen door de geheim politie > terreur
  

Lenin kwam met een simpele boodschap: Brood, vrede en grond
1) Brood; een einde aan de hongersnood
2) Vrede: Rusland trekt zich terug uit de Eerste Wereldoorlog
3) Grond: ???

Waar doelt Lenin op met 'grond'?

1. Het vergroten van het grondgebied van Rusland
2. Grond van de adel afpakken en herverdelen onder het volk
3. Het Russische grondgebied mooier maken met communistische symbolen
4. Rusland wilde grond verkopen om de andere plannen te kunnen betalen

Sovjet-Unie

• Onder Lenin veranderde de naam in de Sovjet-Unie

• De Sovjet-Unie werd een totalitaire staat waarbij de Communistische partij het beleid bepaalde.

• Aan het hoofd van de Communistische partij stond Lenin (opgevolgd door Stalin) die de beslissingen nam.

• Persoonsverheerlijking, propaganda en indoctrinatie werden middelen om het volk te overtuigen van de standpunten van de staat.

• Elke vorm van kritiek werd meteen de mond gesnoerd door de geheime politie en strafkampen: goelags
  

Stelling: met de oprichting van de Sovjet-Unie komt Lenin zijn belofte van brood, vrede en grond na

1. Waar
2. Niet waar

Problemen in de Sovjet-Unie

• De economie van de Sovjet-Unie was ingestort door toedoen van de Eerste Wereldoorlog.

• Om dit te herstellen werden de boeren en arbeiders 'ondergeschikt gemaakt aan de belangen van de staat'

• Alles wat zij deden moest in het belang van de staat zijn. De staat bepaalde wat ze moesten maken en hoeveel.
  

• Boeren moesten veel afstaan, houden niets over. Boeren verbouwen niets meer> gevolg: Hongersnood.

• Lenin draait het beleid terug en staat boeren toe om producten te verkopen op de vrij markt Nieuwe Economische politiek (NEP)
  

Stelling: de Nieuw Economische Politiek is een typisch communistisch idee

1. Waar
2. Niet waar

Stalin

• In 1924 sterft Lenin en na een machtsstrijd neemt Stalin de macht over.

• Stalin maakt een einde aan de NEP en voerde de planeconomie in > staat bepaald wat er gemaakt, hoeveel en door wie.
  

• Stalin wilde van de Sovjet-Unie een industriële supermacht maken. Hij voegde bedrijven samen tot grote staats geleide mega bedrijven (collectivisatie) 

• Omdat het voor boeren/arbeiders niet meer uitmaakte of je hard werkte of niet, spanden zij zich niet meer in.
  

• Weer kwam de voedselvoorziening in gevaar hongersnood.
  

Wie was schuldig aan het mislukken van de planeconomie volgens Stalin?

1. Hijzelf, hij had het plan bedacht
2. De arbeiders/boeren zij hadden het werk niet goed uitgevoerd
3. De opzichters in de fabrieken die hadden de mensen niet genoeg 'gemotiveerd'
4. De vijanden van de staat

Grote terreur

• Het mislukken van de planeconomie kon volgens Stalin alleen komen door 'vijanden van de staat'

• Tijdens een grote terreurcampagne werden duizenden boeren/arbeiders naar dunbevolkte gebieden verbannen en deel werd opgesloten in goelags. 

• In 1937-1938 was het hoogtepunt van de Grote Terreur waarbij duizenden oud bolsjewieken die de oude idealen van de Russische revolutie niet meer herkenden in het beleid van Stalin vermoord.

• Ruim 2.7 miljoen 'tegenstanders' werden vermoord tijdens de Grote Terreur
  

Definitief einde Tsaren??

• Lenin laat de Romanovs (familie van Nicholaas II) ombrengen...

• Of toch niet? Het lichaam van prinses Anastasia ontbreekt bij de gevonden lichamen.
  

Anna Anderson

Op 17 februari 1920 sprong om negen uur ‘s avonds een jonge vrouw vanaf een brug in het koude water van het Landwehrkanaal in Berlijn. Ze werd gered en naar een ziekenhuis gebracht. Ze had geen tas of papieren bij zich waaruit haar identiteit kon blijken. Toen ze bijkwam weigerde ze iets over zichzelf te zeggen. Na zes weken werd ze als ‘juffrouw Onbekend’ in een gesticht in Dalldorf opgenomen. Ze was toen 1,68 meter, woog 55 kg en haar lichaam was overdekt met littekens. Ze bleef twee jaar opgenomen en begon na enkele maanden wat te praten. Volgens een Duitse zuster die Russisch sprak, sprak ze deze taal ‘als een geboren Russin’. Later bladerde ze door een tijdschrift en vroeg aan een van de zusters of die een gelijkenis zag tussen haar en de jongste tsarendochter, Anastasia.....

En de echte Anastasia?

The remains of Anastasia and other members of the royal family had been located by Russian scientists in 1976, but the discovery was kept secret until after the collapse of the Soviet Union. Genetic testing conducted on the remains concluded that the grand duchess was, in fact, killed with the rest of her family in 1918.....

Homework

Lezen:

Maken:

Wie zaten er in de Sovjets?

1. Bolsjewieken (radicale communisten)
2. Geleerde mensen
3. Arbeiders en boeren
4. Mensen uit alle lagen van de samenleving