Examenkatern politiek BK

• Mask
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 4

Examenkatern politiek

Les 1

VMBO-KGT

Startopdracht

Schrijf zoveel mogelijk woorden op je wisbordje die te maken hebben met politiek. 

Startopdracht

Teken een schema van de Nederlandse politiek op:

1. landelijk niveau
2. provinciaal niveau
3. gemeentelijk niveau

Leerdoelen

Aan het eind van deze les...

...ken je de begrippen politiek, politici, politieke besluitvorming, ambtenaren, overheid, overheidsbeleid, politieke macht, volksvertegenwoordiger, algemeen belang, waarden, normen, belang(entegenstelling), macht(smiddelen), politiek probleem/ageneda en dilemma. (R)

...kan je de drie bestuurslagen in Nederland benoemen en uitleggen. (T1)

...kan je de kenmerken van een maatschappelijk probleem herkenenn en toepassen. (T1/T2)

...kan je verschillende machtsmiddelen benoemen. (R)

Kan een samenleving bestaan zonder regels? Leg uit waarom.

Een samenleving kan NIET bestaan zonder regels, want dan wordt het een chaos waarin iedereen alleen maar aan zichzelf denkt. 

Wat is politiek?

Het maken van regels en het nemen van besluiten die te maken hebben meet het besturen van het land, de provincie en de gemeente noemen we politiek.

Mensen die dit voor hun werk doen noemen we politici. Zij worden geholpen door ambtenaren. 

Politici hebben politieke macht, want zij nemen besluiten waar iedereen de gevolgen van merkt. 

Tweede Kamerleden zijn politici. Noem nog twee voorbeelden van politici.

Burgers kiezen de politici/bestuurders die beslissen wat het overheidsbeleid wordt. Dus gemeenteraadsleden zijn politici en ook leden van Provinciale Staten of leden van de Eerste Kamer.

Leg uit waarom een minister politieke macht heeft.

Een minister heeft politieke macht omdat hij of zij belangrijke besluiten kan nemen waarvan iedereen de gevolgen merkt.

Denk aan een besluit om de btw op producten van 9 naar 21 procent te verhogen. Dat merkt iedereen in zijn portemonnee.

Wat is politiek?

politici + ambtenaren = overheid

zij maken samen het overheidsbeleid. 

Wat is politiek?

In Nederland kennen we verschillende politieke niveaus:

(waterschappen)

1. Gemeente 

2. Provincie

3. Land

Schrijf over in je schrift 

politiek

Niveaus

(Europese Unie)

- landelijk

- provinciaal

 - gemeente

(waterschap)

ambtenaren        helpen

- planmakers

- controleurs

- leraren

- politieagenten

- etc.

politici + ambtenaren = overheid > maken overheidsbeleid

het maken van regels + nemen van besluiten die te maken hebben met het besturen van het land. 

politici

volksvertegenwoordiger bij het nemen van politieke besluiten (politieke macht)

Een maatschappelijk probleem

Een maatschappelijk probleem heeft altijd vier kenmerken:

1. Veel mensen hebben ermee te maken/last van

2. Er zijn veel verschillende meningen over

3. De media besteden er aandacht aan

4. De politiek moet het probleem oplossen

> Dit doen ze door het probleem op de politieke agenda te zetten. Politiici heben dilemma's om dit op te lossen.

Een maatschappelijk probleem

Oorzaken:

1. Verschillende waarden/normen

2. Verschillende belangen en/of belangentegenstellingen

3. Het gebruik van macht en/of machtsmiddelen

Welk maatschappelijk probleem is de laatste tijd in het nieuws? Leg uit waarom dit probleem nu in het nieuws is.

Voorbeelden zijn afhankelijk van de actualiteit. Het probleem is vaak in het nieuws omdat er discussie over is. Een kenmerk van een maatschappelijk probleem is immers dat er verschillende meningen bestaan over de oorzaken van het probleem en hoe het moet worden opgelost.

Leg uit waarom bij het oplossen van een maatschappelijk probleem politici nodig zijn.

Omdat politici wetten kunnen maken en besluiten nemen om maatschappelijke problemen op te lossen.

Het lukt niet om met 17 miljoen mensen samen maatschappelijke problemen aan te pakken. We laten dat politici namens ons doen.

Macht

Macht is iets dat je krijgt door verschillende machtsmiddelen:

- geld

- kennis

- beroep

- overtuigingskracht

- vaardigheden 

- charisma 

- aantal

- aanzien

Schrijf over in je schrift

kenmerken maatschappelijk probleem

1. veel mensen hebben ermee te maken/last van.

2. er zijn veel verschillende meningen over het probleem

3. de media besteed er aandacht aan

4. overheid moet een oplossing vinden

Oorzaken:

1. waarden/normen

2. belangen + belangentegenstel-lingen

3. macht + machtsmiddelen

- geld

- kennis

- beroep

- overtuigingskracht

- aanzien

- vaardigheid

- charisma

 - aantal

ZELFSTANDIG WERKEN

Ga aan het werk met:

• Hst 1 vraag 12, 14 en 15. 

Welke drie bestuurslagen kennen we in Nederland?

Noem de vier kenmerken van een maatschappelijk probleem.

Noem vier voorbeelden van machtsmiddelen.

Begrippen uit deze les

• politiek
• politici
• volksvertegenwoordiger
• politieke besluiten
• ambtenaren
• overheid
• overheidsbeleid
• maatschappelijk probleem
• politieke agenda
• dilemma
• waarde 
• norm
• belang
• macht
• machtsmiddelen

Huiswerk

Voor de volgende les:

• leer de begrippen
• mk hst 1 vr. 5, 6, 7, 8 en 10.
• mk begrippen en samenvatting hst 1