3.2 Van dorpje tot wereldrijk

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Belangrijke begrippen

• kolonie
• mythe
• stadsstaat
• democratie
• directe democratie
• indirecte democratie

Weet je het nog?

Het Romeinse Rijk

2. Van dorpje tot wereldrijk

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je uitleggen hoe de het Romeinse Rijk bestuurd en verdedigd werd.

Maar eerst...

maken vraag 1 :

bladzijde 38 van je werkboek

Romulus & Remus

Hoe is Rome ontstaan?

Hoe gaat de mythe van Romulus en Remus?

G

Het Romeinse Rijk groeit!

• Wat begon als een kleine stad groeit in een paar eeuwen uit tot een enorm rijk.
• Legeraanvoerders, zoals Julius Caesar, veroveren grote delen van Europa.

• Op deze kaart zie je de veroveringen tussen 500 v. Chr. tot ongeveer 40 v. Chr.
  
• Goede wegen, een sterk leger en sterke grenzen ( limes)  zorgen voor veiligheid

Alle wegen leiden naar Rome

In hun hele rijk leggen de Romeinen verharde wegen (via) aan. 

Hierdoor kan niet alleen het Romeinse leger snel in alle uithoeken van het rijk zijn, maar ook handel wordt hierdoor makkelijker.

En inderdaad: alle wegen leiden écht naar Rome!

Slimme Romeinen

• Afspraken met volken in Europa
• In ruil voor vrede: profiteren van Romeinse rijkdom:
• goederen verkopen aan Romeinen, baan in het Romeinse leger etc.
  

De Romeinen in Nederland

De Romeinen kwamen in Nederland tot aan de Rijn. Dit was de grens tussen het Romeinse en het Germaanse gebied. De mensen die toen in Nederland woonden, heetten Germanen. De Romeinen wezen een Germaanse stam aan die de baas mocht worden. Dat waren de Bataven. De Romeinen bouwden grote en sterke steden zoals Nijmegen, Utrecht, Maastricht en Heerlen. 

Romeinen in Nederland

De Limes in Nederland

In Nederland is de grens van het Romeinse Rijk de rivier Rijn. 

Langs deze rivier bouwen de Romeinen forten en wachttorens.

Vanaf de grens kunnen ze de stammen in het noorden van het Rijk 

in de gaten houden, maar óók handel met ze drijven.

Aan de grens

Limes

De komst van de Romeinen

Net als de Grieken, werden de Romeinen een machtig volk. De Grieken zijn nooit in ons land geweest, maar de Romeinen kwamen wel tot in Nederland. Dit gebeurde tijdens de Romeinse overheersing. De Romeinen hebben ons veel gebracht: dijken, kanalen, bruggen en... kippen!

De Limes in Nederland

In Nederland is de grens van het Romeinse Rijk de rivier Rijn. Langs deze rivier bouwen de Romeinen forten en wachttorens.

Vanaf de grens kunnen ze de stammen in het noorden van het Rijk in de gaten houden, maar óók handel met ze drijven.

Reconstructie van Castra Noviomagus (Nijmegen)

Castellum

Zo heeft een Castellum (fort) uitgezien.

Vanuit hier bewaakten de Romeinse soldaten de grens.

Reconstructie van het mini-castellum bij Den Haag 

Thermen

(badhuizen)

Wegen

(Makkelijk en snel verplaatsen)

Opbouw van een weg

Zo ziet de opbouw van zo'n weg er uit.

Romeinse villa's

Reconstructie van een Villa Rustica

Maar eerst...

maken vraag 2-3-5-7 :

bladzijde 38/39 van je werkboek

Rome had eerst een koning 

De Romeinse Republiek

(509 v. Chr. - 27 v. Chr.)

• De laatste koning wordt verdreven
• De Romeinen besluiten om Rome zélf te gaan besturen.

De  Republiek

De republiek wordt bestuurd door de senaat ('raad van ouderen'). Dit waren rijke Romeinen.

• Het volk kiest elk jaar 2 leiders: consuls

• Zij voerden de besluiten van de senaat uit.
  
  

De Atheense democratie

Romeinse democratie?

Julius Caesar

• Julius Caesar was een generaal
  
• Behaalde veel overwinningen.
• Zorgde goed voor zijn soldaten.
• Erg populair!
  

Julius Caesar wordt vermoord

44 v. Chr.

• Julius Caesar wordt steeds machtiger. 
• Tegenstanders denken dat Caesar zelfs koning wil worden: ze moeten hem tegenhouden!
• In de Senaat wordt Caesar door andere senatoren vermoord.

Caesar Augustus

27 v. Chr. - 14 n. Chr.

• Burgeroorlogen in Rome
  
• aangenomen zoon van Caesar: Augustus neemt wraak en zorgt voor rust en vrede.
• De senaat bedankt hem hiervoor en geeft de titel Augustus ('de verhevene') te geven. 
• Augustus wordt de eerste keizer van het Romeinse Rijk.

ZELFSTANDIG WERKEN

maken vraag 7 t/m 10

 bladzijde 39 van je werkboek