8.1 Dekolonisatie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

8.1 & 8.2: Dekolonisatie

Dekolonisatie

Kenmerkend aspect

De dekolonisatie die een einde maakte aan de westerse hegemonie in de wereld

Onafhankelijk

• 19de eeuw: Afrika en Azië gekoloniseerd door Europese landen
• Dankzij socialisme betere behandeling bevolking --> Europese opleiding
• Gevolg: kennis over gelijkheid, vrijheid en zelfbeschikkingsrecht
• Japan belooft kolonies onafhankelijkheid na WO2
• Na capitulatie roepen kolonies onafhankelijkheid uit

Dekolonisatie

Engeland & Frankrijk

• Brits-Indië: belangrijkste kolonie Engeland
• Vanaf jaren '30 verzet Gandhi zich vreedzaam tegen Britse overheersing
• 1930: Zoutmars --> protest op belasting op zout
• NA WO2 erkent Engeland onafhankelijkheid islamitisch Pakistan en hindoeïstisch India
• Frans Indo-China: Laos, Cambodja, Vietnam --> door Japan veroverd en onafhankelijk gemaakt (1945)
• Communistische Viet Minh onder leiding van Ho Chi Minh verzet zich tegen Franse terugkeer
• Bloedige onafhankelijkheidsoorlog eindigt in 1954 met Franse nederlaag bij Dien Bien Phu

Vietnam

• Na Dien Bien Phu trekt Frankrijk zich terug uit Vietnam
  
• Geneve-akkoord: twee onafhankelijke landen in Vietnam (1954)
• +/- 1960: communistische Viet Cong in zuiden
  
• Dominotheorie --> als één land nog communistisch wordt. zullen alle landen dat worden
  
• Gevolg: VS sturen troepen naar Vietnam om dit te voorkomen

Escalatie

• VS krijgen geen grip op Viet Cong --> meer troepen en wapens naar Vietnam
  
• 1964: Tonkin incident --> escalatie oorlog
  
• Om Vietcong te verslaan gebruikt VS napalm en chemische middelen
  
• Media aandacht en aantal doden zorgt voor groeiende protesten in VS
  
• 1968: Tet offensief --> grootschalige verrrassingsaanval Viet Cong
  
• Korte termijn: winst VS
  
• Lange termijn: terugtrekking 

Herhaling

• Koude Oorlog: ideologisch conflict tussen VS (plus NAVO) en SU (plus) Warschaupact
• Verdeling wereld in iedologische blokken in Duitsland meest zichtbaar: scheiding West (BRD) en Oost (DDR), plus scheiding Berlijn met Muur
• Hongaarse Opstand: hongarije wilt uit invloedssfeer SU --> mislukt
• Cuba Crisis: hoogtepunt Koude Oorlog --> start dooi
• Praagse Lente: Tsjechoslowakije wilt uit invloedssfeer SU --> mislukt
• Vietnam Oorlog: Amerikaanse interventie na dekolonisatie Vietnam (Dominotheorie, Truman Doctrine)
• Escalatie conflict omdat vijand onzichtbaar is --> media aandacht maakt oorlog impopulair 

Einde

• 1949: communistische revolutie China 
•  Vanaf eind jaren '60: groeiende spanning China en SU
  
• President Nixon ziet kansen --> China kan Noord-Vietnam overhalen tot vrede
  
• 1972: Nixon bezoekt Mao
  
• Gevolg: vredesbesprekingen Vietnam
  
• 1973: vredesverdrag --> VS trekken zich terug uit Vietnam
  
• 1975: Noord-Vietnam verovert Zuid-Vietnam