naamwoordelijk gezegde HV2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Grammatica: naamwoordelijk gezegde

Wat gaan we vandaag doen?

• Kort herhalen zinsontleding HV1
• Naamwoordelijk gezegde

Zinsontleding

We verdelen de zin in stukken (zinsdelen). Elk stuk krijgt een naam. 

Bij de andere soort grammatica, woordsoorten, geven we elk woordje een naam.

Zinsdelen

Stap 1: pv --> tijdproef

Stap 2: ww. gezegde --> alle werkwoorden in de zin

Stap 3: verdeel de zin in zinsdelen

Stap 4: onderwerp --> wie of wat + ww. gezegde?

Stap 5: lijdend voorwerp --> wie of wat + ond. + ww. gezegde?

Stap 6: zoek het meewerkend voorwerp --> aan wie/voor wie + ond + ww. gezegde + lv?

Stap 7:  alle overige zinsdelen in de zi n --> waarom? hoe? wanneer? waar?

Gezegde

werkwoordelijk gezegde: zinnen waarbij je iets doet.

naamwoordelijk gezegde: 

zinnen waarin je iets bent/blijft/wordt.

naamwoordelijk gezegde of werkwoordelijk gezegde?

Katrien is moe.

1. naamwoordelijk gezegde
2. werkwoordelijk gezegde

naamwoordelijk gezegde of werkwoordelijk gezegde?

Ze heeft hard gewerkt.

1. naamwoordelijk gezegde
2. werkwoordelijk gezegde

naamwoordelijk gezegde of werkwoordelijk gezegde?

Zij wil gaan slapen.

1. naamwoordelijk gezegde
2. werkwoordelijk gezegde

naamwoordelijk gezegde of werkwoordelijk gezegde?

Later wordt Katrien slaapspecialist.

1. naamwoordelijk gezegde
2. werkwoordelijk gezegde

Naamwoordelijk of werkwoordelijk gezegde?

Ga altijd op zoek naar het belangrijkste werkwoord (enige ww/vdw/laatste ww)

Belangrijkste werkwoord --> koppelwerkwoord? --> naamw. gezegde

Belangrijkste werkwoord --> zelfstandig werkwoord? --> werkw. gezegde

Koppelwerkwoorden

zijn            blijken

worden   lijken

blijven     schijnen

1. Gisteren hebben we gevoetbald op het veldje. --> zww=werkw. gezegde

2. Jantine wil graag arts worden. --> kww=naamw. gezegde

De som bleek te moeilijk te zijn voor de leerlingen.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

Heb jij vandaag je huiswerk gemaakt?

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

Ik word binnenkort 14 jaar.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

Verschil

werkwoordelijk gezegde: werkwoordelijk deel (alle ww)

naamwoordelijk gezegde: werkwoordelijk deel (alle ww) + naamwoordelijk deel (eigenschap/kenmerk)

Naamwoordelijk gezegde

Naamwoordelijk gezegde: werkwoordelijk deel + naamwoordelijk deel

naamwoordelijk deel: eigenschap/kenmerk van het onderwerp

1. Jan wil later helikopterpiloot worden. 

naamw. gezegde: wil helikopterpiloot worden

2. De som bleek te moeilijk te zijn. 

naamw. gezegde: bleek te moeilijk te zijn

Wat is hier het naamwoordelijk gezegde? De interviewer leek erg aardig voor de actrice.

Wat is hier het naamwoordelijk gezegde? Zij is vroeger behoorlijk verlegen geweest.

Wat is hier het naamwoordelijk gezegde? De afstand tussen de continenten wordt elk jaar een stukje groter.

Oefenen!

Ga naar Nieuw Nederlands

Cursus 5, §3

maken opdr. 1-3