Welke rol speelden de koloniën in sociaal-economische ontwikkelingen in Groot Brittannië (1750-1900)?
Slide 2 - Tekstslide
Slide 3 - Tekstslide
Schaalvergroting
Slide 4 - Tekstslide
Slide 5 - Tekstslide
1764
Slide 6 - Tekstslide
1784
James Watt
Mechanisering: handarbeid vervangen door machines
Slide 7 - Tekstslide
Ontstaan nieuwe sociale klassen: arbeiders en ondernemers
Urbanisatie/
verstedelijking
Arbeiderswijken bij de fabrieken
Slide 8 - Tekstslide
Rol van de koloniën
Britse wereldrijk + beheersing van de handelsroutes = economische voorsprong
1) Levering van grondstoffen voor de Britse industrie
2) ondernemers investeerden hun winst in GB
3) Koloniën worden gebruikt als afzetmarkt
Slide 9 - Tekstslide
Slide 10 - Tekstslide
Gevolgen Britse economie
1) Markt werd gevoelig voor mondiale gebeurtenissen
2) Aard kapitalisme verandert; handelskapitalisme naar industrieel kapitalisme
3) Rol van de overheid verandert: bescherming naar liberale markteconomie en vrijhandel, door grotere invloed van ondernemers
Slide 11 - Tekstslide
Gevolgen Britse samenleving
Ondernemersklasse
Meer politieke invloed
1832 Reform Bill + uitbreiding kiesrecht
Arbeidersklasse
Slechte leef- en werkomstandigheden
1833 Factory Acts
Robert Owen + vakbonden
Deze wet schafte de oud kiesdistricten af, omdat deze - mede door de verstedelijking tijdens de Industriële Revolutie - onvoldoende representatief werd gevonden. De Britten spraken van rotten boroughs. De geïndustrialiseerde steden kregen nu een betere vertegenwoordiging in het Britse Lagerhuis.
Enkele bepalingen:
Fabriekseigenaren moesten voor alle kinderen in hun fabriek een leeftijdscertificaat hebben.
Kinderen van 13 -18 jaar mochten voortaan niet meer dan twaalf uur per dag werken.
Kinderen van 9-13 jaar mochten niet meer dan acht uur per dag werken, met een maximum van 48 uur per week.
Er kwam een verbod op nachtelijke werktijden voor kinderen.
Ieder kind diende minimaal twee uur per dag onderwijs te krijgen.
Kinderen die werkten hadden recht op minimaal anderhalf uur eettijd per werkdag
Maar, de wet moest uiteraard ook goed gehandhaafd worden. Dit gebeurde door vier fabrieksinspecteurs, die de naleving van de Fabriekswet actief controleerden. De controle op naleving van de wet werd echter bemoeilijkt, omdat de vier inspecteurs samen verantwoordelijk waren voor het controleren van zo’n vierduizend fabrieken.
Hij wordt beschouwd als de grondlegger van de coöperatiebeweging en het Britse socialisme. Owen pleitte als eerste voor de invoering van de achturige werkdag. Owen behoorde zelf tot de bourgeoisie, maar probeerde met zijn hervormingen de economische, intellectuele en morele status van de arbeiders te verhogen.
Slide 12 - Tekstslide
Britse Rijk als wereldmacht; Londen financiële hart van de wereld
De eerste wereldtentoonstelling: GB de werkplaats van de wereld.
Slide 13 - Tekstslide
Maar vanaf 1870 opkomst industriële concurrenten: VS en Duitsland