hst 4 paragraaf 4 "Chemische reacties"

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Hst 4.4 "Chemische reacties"

leerdoelen

• 4.4.1 Je kunt een aantal chemische reacties herkennen die veel in het dagelijks leven voorkomen.
  
• 4.4.2 Je kunt toelichten dat bij een chemische reactie zowel stoffen verdwijnen als stoffen ontstaan.
  
• 4.4.3 Je kunt aan de hand van een reactieschema uitleggen wat er gebeurt bij een ontledingsreactie en een verbrandingsreactie.
  
• 4.4.4 Je kunt uitleggen wat er nodig is om een verbrandingsreactie op gang te brengen.
  
• 4.4.5 Je kunt beschrijven hoe corrosie verloopt bij ijzer en bij andere veelgebruikte metalen.

voorbeelden van reacties 

• als je beton na het storten laat uitharden;

• als je bakpoeder gebruikt om een cake te laten rijzen;

• het roesten van een fiets die dag en nacht buiten staat 

• het aanbranden van een stokbrood dat te lang in de oven ligt;

• het ontstaan van chloor als je bleekwater en wc-reiniger mengt

Chemische reactie = verandering van stofeigenschappen

 Chemische reacties

Bij elke chemische reactie verdwijnt er minstens 1 stof. Er ontstaat ook minstens 1 stof.

Een chemische reactie is ook niet terug te draaien. Als je een eitje bakt, kun je hem niet meer terug in zijn originele vorm krijgen. Een ijsklontje kun je steeds opnieuw bevriezen en smelten. Dit is een faseovergang.

Voorbeelden van chemische reacties

Het bereiden van voedsel zoals het bakken van een eitje

Het roesten van ijzer, bijvoorbeeld je fiets

Het hard worden van lijm

Verbranding

Als een stof snel en met vlammen reageert met zuurstof uit de lucht, zeg je dat die stof verbrandt.

Er zijn 3 brandvoorwaarden:

Corrosie

Veel metalen worden aangetast door stoffen in de lucht zoals zuurstof (O2) en water (H2O). Dat noem je corrosie.

Reactieschema

In een reactieschema zet je de beginstoffen  vóór de pijl

In een  reactieschema zet je de  reactieproducten na de pijl

Reactieschema voor verbranding:

brandstof + zuurstof -->  reactieproducten

reactieschema

glucose + zuurstof ➡️ koolsofdioxide + water + energie

(brandstof)         (verbrandingsproducten)

Soorten reacties

- Verbrandingsreactie (met zuurstof)

- Ontledingsreactie (1 stof voor de pijl, meerdere achter de pijl)

Een fase overgang is geen reactie, deze is omkeerbaar.

aan de slag

maken 1 t/m 12

overslaan: 6 en 8