Eindtoets tijdvak 5

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Tijdvak 5

Tijdvak 6

De wetenschappelijke revolutie

Het absolutisme

Een wereldeconomie

De Nederlandse Opstand

1600 - 1700

1500 - 1600

De Gouden Eeuw van Nederland

De Reformatie

De Europese expansie

De renaissance

Welke periode past het best bij ontdekkers en hervormers?

1. 1300-1400
2. 1400-1500
3. 1500-1600
4. 1600-1700

Waar komt de naam ‘humanist’ vandaan?

1. Humanist komt van het Latijnse woord voor menselijkheid
2. Humanist komt van het Latijnse woord voor onderwijs
3. Humanist komt van het Griekse woord voor natuur
4. Humanist komt van het Griekse woord voor wedergeboorte

Welke van onderstaande uitspraken is onjuist?

1. Het is zeker dat Leonardo gevlogen heeft
2. Leonardo da Vinci bestudeerde het vliegen van vogels en schreef daar in zijn boek over
3. Leonardo was een schilder, beeldhouwer en uitvinder
4. Leonardo was een renaissance kunstenaar

Waar was het leven in de tijd van ontdekkers en hervormers vooral op gericht?

1. Op het leven na de dood (Memento Mori)
2. Op het streven naar gelijkheid tussen mensen
3. Op het genieten van het heden (Carpe Diem)
4. Op een leven met God in bijvoorbeeld een klooster

Welke zin zijn juist?

1. De renaissance had erg veel belangstelling en waardering voor kunst en de wetenschap van de middeleeuwen
2. De renaissance had erg veel belangstelling en waardering voor kunst en de wetenschap van de oudheid
3. De renaissance was aan het begin van de middeleeuwen
4. De kunstenaars van de oudheid waren veel knapper dan de kunstenaars van de renaissance

Welke combinatie van de onderstaande zinnen is juist?

1. Een ander woord voor hervorming is renaissance- en zonder de boekdrukkunst had Luther veel minder aanhangers gekregen
2. Een ander woord voor hervorming is renaissance- en Luther vertaalde de bijbel in het Nederlands
3. Erasmus had net als Luther kritiek op de kerk maar hij bleef wel rooms-katholiek- en zonder de boekdrukkunst had Luther veel minder aanhangers gekregen
4. Luther vertaalde de bijbel in het Nederlands- en Erasmus had net als Luther kritiek op de kerk maar hij bleef wel rooms-katholiek

Welke uitspraak is juist?

1. Luther dacht dat een plek in de hemel te koop was
2. Luther vond dat je eigenlijk de paus helemaal niet nodig had om in de hemel te komen
3. Luther vond dat niet iedereen de Bijbel moest lezen
4. Luther wilde dat de kerk meer priesters in dienst nam

Deze vraag heeft 3 zinnen. Welke van de onderstaande antwoorden is goed?

1. Calvijn had in Nederland meer aanhangers dan Luther
2. Reformatie is hetzelfde als hervorming
3. Luther en Calvijn waren Duitsers.

1. Zin 1 en 2 zijn goed, zin 3 is fout
2. Zin 2 en 3 zijn goed, zin 1 is fout
3. Alle zinnen zijn goed
4. Alle zinnen zijn fout

Wat is een kenmerk van protestantse kerken in Nederland?

1. Heiligenbeelden
2. Witte muren en geen versiering
3. Biechthokjes
4. Veel schilderijen aan de muur

In welke twee grote groepen raakte het christendom door de Reformatie verdeeld?

1. calvinisten en christenen
2. gereformeerden en hervormden
3. protestanten en katholieken
4. katholieken en rooms-katholieken

In 1581 publiceerden de opstandige gewesten het Plakkaat van Verlating. Wat stond daar in?

1. Dat sommige Nederlandse gewesten in het zuiden van de Nederlanden Philips II voortaan niet langer als hun vorst erkenden
2. Dat de vrouw van Philips II hem ging verlaten
3. Dat Philips II de Nederlanden had verlaten en voortaan in Spanje ging wonen
4. Dat sommige Nederlandse gewesten in het noorden van de Nederlanden Philips II voortaan niet langer als hun vorst erkenden

Welke van de onderstaande gewesten behoorden allemaal tot de Republiek der Verenigde Nederlanden?

1. Limburg, Zeeland en Brabant
2. Zeeland, Brabant en Holland
3. Holland, Friesland en Limburg
4. Zeeland, Holland en Friesland

In 1588 werd de Republiek der Verenigde Nederlanden gesticht. In welke tijd was dat?

1. de tijd van steden en staten
2. de tijd van regenten en vorsten
3. de tijd van ontdekkers en hervormers
4. de tijd van monniken en ridders

“Ik kan niet goedkeuren dat vorsten over het geweten van hun onderdanen willen heersen en hen de vrijheid van geloof en godsdienst ontnemen.’ Van wie is deze uitspraak?

1. Philips II
2. Margaretha van Parma
3. Willem van Oranje
4. Karel V

Kies het juiste antwoord.

1. Willem van Oranje kwam in opstand tegen Karel V
2. Karel V volgde Philips II op in 1555
3. Willem van Oranje kwam in opstand tegen Alva die voor Philips II de Nederlanden bestuurde
4. Willem van Oranje kwam in opstand tegen Alva die voor Karel V de Nederlanden bestuurde

Wat is de juiste zin?

1. 1602 Cornelis de Houtman reist als eerste Nederlander naar Indië
2. 1492 Columbus vaart naar Kaap de Goede Hoop
3. 1451 Bartholomeüs Diaz ontdekt de zuidkust van Afrika
4. 1498: Vasco da Gama vaart langs Kaap de Goede hoop naar India

Willem Barentszs probeerde een kortere weg naar Indië te vinden.

Wat is de juiste zin?

1. WIllem Barentszs probeerde via het noorden van Scandinavië naar Indië te varen
2. WIllem Barentsz vond geen noordelijke route, maar hij ontdekte wel Manhattan het latere New York
3. Willem Barentsz kwam met zijn schip vast te zitten in het ijs bij Spitsbergen en daar overwinterde hij
4. Willem Barentsz probeerde via het noorden van Amerika naar Indië te varen

Welke zin is onjuist?

1. De Spanjaarden ontdekken de zeeweg naar Amerika en stichten daar handelsposten en forten
2. De Portugezen ontdekken de zeeweg naar West-Indië en stichten daar handelsposten
3. De Nederlanders ontdekken de zeeroute naar Azië en stichten daar handelsposten en forten
4. De Portugezen ontdekken de zeeweg naar Azië en stichten daar handelsposten

Na de komst van de Spanjaarden stierf wel driekwart van de Indianen. Wat zijn de 3 juiste oorzaken:
a. de Spanjaarden vermoorden Indianen
b. de Indianen pleegden massaal zelfmoord
c. de indianen moesten slavenarbeid verrichten voor de Spanjaarden
d. de indianen waren bang voor de paarden van de Spanjaarden
e. de indianen kregen Europese ziekten

1. A, C en E
2. C, D en E
3. B, A en E
4. E, D en C

Wat is de juiste zin?

1. De Azteken hadden veel goud en dat pakten de Spanjaarden af.
2. Columbus veroverde het gebied van de Azteken.
3. De Spanjaarden namen met duizenden soldaten de gebieden van de Indianen in
4. De Azteken leefden toen nog in de prehistorie want ze konden niet lezen en schrijven

Wat hoort bij de ‘Tijd van ontdekkers en hervormers’ en boven de andere kolom ‘Tijd van regenten en vorsten’

Tijd van ontdekkers en hervormers.

Tijd van regenten en vorsten.

Stadhouder

Stapelmarkt

Unie van Utrecht

Gewetensvrijheid

VOC

Sleep de Ontdekkers & Hervormers naar de goede plek.

Columbus

Specerijen

Erasmus

Calvijn

Amerigo Vespucci

Ontdekt per ongeluk Amerika

Dit zijn Specerijen: lang houdbare smaakmakers

Humanist en geleerde. Wilde mensen opvoeden (etiquette) en kritisch maken

God bepaalde welke mensen naar de hemel gingen

Geeft de naam aan Amerika

Welke zin is onjuist?

1. Zeven gewesten werkten samen in de Staten-Generaal
2. Nederland had een stadhouder van oranje en was dus een koninkrijk
3. Nederland had geen koning en was dus een republiek
4. In de republiek deelden verschillende mensen met elkaar de macht

Wie was de Franse absoluut vorst?

1. Frederik Willem I
2. Lodewijk XIV
3. Peter de Grote
4. Willem III

Welke van deze twee beweringen zijn waar?
1. Het mercantilisme is een economische politiek waarbij er zoveel mogelijk geïmporteerd wordt en zo weinig mogelijk geëxporteerd
2. Tijdens de Glorious Revolution werd de katholieke stadhouder Willem III van Nederland koning van Engeland

1. alleen stelling 1 is juist
2. alleen stelling 2 is juist
3. beide stellingen zijn onjuist
4. beide stellingen zijn juist.

Peter de Grote

Lodewijk XIV

Frederik Willem I

Willem III

Engeland

Rusland

Pruissen

Frankrijk

Wel absolutisme

Wel absolutisme

Wel absolutisme

Geen absolutisme

Paleis van Versailles

1. Hofcultuur
2. Burgerlijke cultuur

Portret van regenten uit de Republiek

1. Hofcultuur
2. Burgerlijke cultuur

Portret van Lodewijk XIV

1. Hofcultuur
2. Burgerlijke cultuur

Stadhuis op de dam

1. Hofcultuur
2. Burgerlijke cultuur

De wetenschappelijke revolutie was:

1. 15e eeuw
2. 16e eeuw
3. 17e eeuw
4. 18e eeuw

Wie zei: Ik denk, dus ik ben?

1. Galileo Galilei
2. Isaac Newton
3. Nicolaus Copernicus
4. René Descartes

Empirisme

Rationalisme

Je verstand en logisch redeneren is de basis voor kennis

Waarneming door je zintuigen is de basis voor kennis

Natuurkunde

Filosofie

Sterrenkunde

Isaac Newton

René Descartes

Galileo Galilei