Les copd en astma

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 2

COPD en astma

Lesdoelen

Aan het einde van deze les:

- Kunnen jullie de organen van het ademhalingsstelsel benoemen.

- Kunnen jullie uitleggen wat de functie van gaswisseling is. 

- Weten jullie wat de ziekten, COPD en Astma inhouden.

- Kunnen jullie verschillen benoemen tussen COPD en Astma.

- Kennen jullie de volgorde van het geven van luchtwegmedicatie. 

0

Tekening bespreken

Anatomie

Luchtpijp: slijmvlies en trilharen

Bronchien: twee vertakkingen van de luchtpijp die zich in steeds kleinere vertakkingen splitsen -> bronchiolen -> tot aan longblaasjes met haarvaten.

Waarom is de linkerlong groter dan de rechterlong?

Het ademhalingsstelsel

Gaswisseling

1. Opname van O2

2. Afgifte van Koolzuurgas uit het bloed

Longvliezen

Longvlies

Borstvlies

Pleuraholte

Wat is pleuritis?

Brein

Ademhalingscentrum

Ademhalingssysteem

Ademhalingscentrum stelt de AH af op de behoefte van je lichaam -> zuurgraad en zuurstof in het bloed.

CO2 stijgt? AHfreq omhoog. 

Bij een COPD-patiënt altijd veel CO2 in bloed, ademcentrum ongevoelig voor CO2. Daarom reagerend op O2. Stijging O2? AFfreq omlaag. 

Verhoogde ademhaling:

Je ademt veel koolzuurgas uit. koolzuur in het bloed daalt en raakt verstoord.

Verlaagde ademhaling:

zuurstofgehalte in het bloed daalt.

Als ik de ademhaling observeer, let ik op..?

Observeren op

1. Frequentie

2. Diepte 

3. Ritme/gelijkmatigheid

4. Geluid

5. Inspiratoire stridor

6. Expiratoire stridor

7. Huidskleur - cyanose

8. Geur

Normale ademhaling

Cheyne-stokes

Kussmaul

Cheyne-stokes

0

COPD is een verzamelnaam voor:

Chronische bronchitis:

Bij chronische bronchitis zijn de bronchiën steeds ontstoken. 

Slijmvlies wordt dikker en produceert meer slijm.

Benauwdheid en hoesten

Longemfyseem:

Longblaasjes rekken uit en gaan kapot.

Komen met elkaar in verbinding en vormen grote slappe blaasjes. 

Des te meer beschadiging des te minder O2 de longen kan opnemen. 

COPD

Chronic Obstructive Pulmonary Disease / (Chronische Obstructieve Long Ziekte)

Chronische longziekte

Permanente vernauwing van de luchtwegen

Ontstaan op oudere leeftijd

FE1 = Forced Expiratory Volume in one second

FVC = Forced Vital Capacity

Astma, wat weet je hier al van?

Astma

Chronische ontsteking van de luchtwegen

Ontstaat al op jongere leeftijd en is een combinatie van omgevings- en erfelijke factoren.

De luchtwegen raken snel geprikkeld door allerlei stoffen. Veel mensen met astma zijn allergisch. Klachten komen in aanvallen

 

Diagnose

Anamnese

Lichamelijk ondezoek

Spirometrietest

Maximale lucht die kan worden in en uitgeademd. 

Maximale lucht die in 1 seconde kan worden uitgeblazen. 

2 metingen

1ste keer: Obstructie meten. 

2de keer: vooraf Luchtverwijderaar/medicatie gebruiken

wat een patiënt zijn arts aan medische voorgeschiedenis kan vertellen.

Behandeling

Medicatie: ontstekingsremmers en luchtwegverwijdende medicatie. 

Salbutamol (kortwerkend, luchtwegverwijdend)

Atrovent (kortwerkend, luchtwegverwijdend)

Tiotropium/olodaterol (langwerkende luchtwegverwijderaar)

Salmeterol (langwerkende luchtwegverwijderaar)

corticosteroïden (ontstekingsremmend)

corticosteroïd (ontstekingsremmend)

Theofylline (tablet als luchtwegverwijderaar)

Acetylcysteïne (slijmoplosser)

Furosemide/lasix = plastablet

COPD 

- Luchtwegen vernauwd door beschadiging, zoals roken

- Symptomen zijn Chronisch

- Het beloop is geleidelijk verergerend en de levensverwachting verminderd.

Astma

- Geen echte oorzaak aan te wijzen, maar er zijn wel factoren die de kans op astma vergroten

- Symptomen zijn periodiek

- Het beloop met behandeling is met astma gunstiger en men kan er gemiddeld ouder mee worden.

0

Behandeling

Aanpassen van leefstijl.

Revalidatie. 

Chronische medicatie:

- Kortwerkende en langwerkende luchtverwijders.

- Slijmoplossers

- Antibiotica

- Ontstekingsremmers

Inhalatoren:

Verstuiver

Poederinhalator

Vernevelapparaat

Voordelen:

Direct effect

Minder medicatie nodig

Minder bijwerkingen

Revalidatie

https://longenenleven.nl/leven-met-copd/blijven-bewegen/

Soorten astma

Allergisch: lichaam maakt histamine aan. 

Niet-allergisch: niet-allergische prikkels geven klachten. -> uitlaatgassen,benzine,balkuchtjes,parfum of schoonmaakmiddelen. Maar ook kou, mist en vochtige lucht. 

Inspanning: lichamelijke inspanning, stress en heftige emoties.

Beroep: vaak en lang inademen van chemische stoffen.