Jodendom H3 paragraaf 4

• Levensbeschouwing
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Par. 4 De joodse levensbeschouwing

Belangrijke joodse waarden; 

       1. Liefde tot God

       2. Naastenliefde

       3. Rechtvaardigheid

1. Liefde tot God

God is liefdevol en rechtvaardig. God schenkt vergeving bij fout handelen wanneer je je fout erkent.

2. Naastenliefde

Wat je niet wilt dat jou overkomt, laat dat ook een ander niet overkomen.

3. Rechtvaardigheid/gerechtigheid

Ieder mens heeft recht op een menswaardig bestaan/leven.

   - eten, drinken, onderwijs, huisvesting enz.

In de Thora staan veel levenswijsheden, zo weet je hoe het leven in elkaar steekt.

4.2 Joodse visie op de mens

1ste;  De mens naar het beeld van GOd

de mens is geschapen naar het beeld van God

ieder mens heeft de opdracht te worden zoals God. 

liefdevol, rechtvaardig, hulpvaardig en troostend

2de;  De mens is vrij

de mens heeft een vrije wil 

 kiezen uit het goede of het slechte. 

 rekening houden met je medemens.

Wat is het verschil tussen de man en het meisje?

Wat zouden joodse mensen van de man vinden?

Wat zouden joodse mensen van het meisje vinden?

3de; de mens is beperkt.

Je kunt niet alles. sommige dingen moet je aan God over laten.

4.3 Hoe leven mensen samen?

De leefregels over samenleven staan in de 10 geboden.

Gastvrij zijn voor vluchtelingen. volgens de Thora moet je   vluchtelingen helpen

DE 10 GEBODEN

De tien geboden

De eerste vier geboden gaan over de relatie van mens tot God. 

De laatste zes geboden gaan over hoe mensen met elkaar moeten omgaan. 

'Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet'. 

Daarmee bedoelen joodse mensen: 'Wat jij niet wilt dat jou overkomt, doe dat ook niet bij een ander'.

Paragraaf 5. joodse uitingsvormen

                                            Inspirerende personen

Mozes

Maimonides (1135-1204) rabbijn

Martin Buber (1878-1965)

 Ieder mens is uniek, dat zorgt ervoor dat hij anders is dan anderen. (karakter, kwaliteiten en ideeën over het leven)

Je moet mensen niet in "hokjes/vakjes" stoppen.

Martin Buber

Maimonides

Belangrijke geschriften 

De TeNaCH bestaat uit drie delen:

1. Thora ( wet)

2. Nebiim ( profeten)

3. Chetubim ( geschriften)

Christenen noemen de TeNaCh ook vaak het 'Oude Testamen'.

Maken opdracht  

18 t/m 22

5.4 Rituelen en feesten

1. Besnijdenis ( achtste dag na de geboorte)

2. Bar Mitswa / Bat Mitswa

3. Huwelijk ( Synagoge)

4. Sjabbat ( zaterdag heilige dag, begint vrijdagavond al met het sjabbatmaal)

5. Kosjer eten

Een ritueel is een steeds terugkerend gebruik.

Besnijdenis

- Voorhuid van de penis wordt verwijderd

- Achtste dag na de geboorte

- Verbond met God

- Na de besnijdenis krijgen jongens ook pas de naam

- Ook een ritueel bij moslims

Bar - Bat Mitswa

zoon- dochter van de wet

- Bar Mitswa voor jongens

- Bat Mitswa voor meisjes

- Op 13- jarige leeftijd

- De Thora foutlees oplezen in de Synagoge

- Afgesloten met een feestelijke maaltijd

https://www.youtube.com/watch?v=jiw2sOYgb6Q

Het huwelijk

https://www.youtube.com/watch?v=gafZE5wCJ0M 

 -  sabbat

De sabbat begint op vrijdagavond met zonsondergang en eindigt op zaterdagavond met zonsondergang

Heilige dag in de week, bedoeld voor rust, geloof/godsdienst en familie

Het herinnert de joden aan de schepping van de wereld door God (JHWH) en de Exodus (bevrijding uit de slavernij)

Men heeft een maaltijd met het gezin, volgt de diensten in de synagoge en bezoekt familie

Kosjer eten

Kosjer eten is belangrijk. 

Kosjer betekent rein. 

Joden zien bloed als een symbool van het leven. 

In het voedsel zit geen bloed. 

Joden eten geen varkensvlees. 

Orthodoxe joden mengen het vlees niet met melkproducten. Dit gebeurt uit respect voor het leven. Melkproducten komen van levende dieren.

Kosjer kun je vergelijken met het woord 'hallal' dat moslims gebruiken voor rein.

Orthodoxe joden hebben aparte pannen voor melk- en voor vleesgerechten. Ook hebben ze apart bestek en serviesgoed.

Als het kan, heeft men zelfs twee keukens.

Kosjer eten

Joodse organisaties

• In Nederland wonen ongeveer 43.000 joden. 
• Er bestaan drie grote joodse organisaties

1. Het Nederlands Israëlitisch Kerkgenootschap
2. Het Portugees - Israëlitische Kerkgenootschap
3. Het Verbond van Liberaal - Religieuze. joden

Synagoge (Sjoel)

- Dit is de plek waar de Joden samen komen

- Ze bidden ,feesten of bestuderen de Thora hier

-Vrijdagavond en zaterdagochtend sabbat diensten -> Rabbijn geeft uitleg over de Thora

- de voorganger = Chazan

- minimaal 10 joodse mannen aanwezig zijn (minjam)

- de heilige ark; hierin wordt de Thora bewaard.

opdracht 19

 als je mensen in hokjes stopt, zie je niet meer het eigenen van die persoon. Je beoordeelt iemand als lid van een groep en niet als individu

opdracht 20: N= Nebiim, CH= CHetubim

opdr. 21:    1=G, 2= F, 3=F, 4=G

opdr. 22;  

Goochem= slim, jatten = stelen, lef= moed, stiekem= geniepig, pleite=weg, tof= aardig, mesjoche= gek, smeris= politieagent, kapsones=hoge eigendunk, schorem= slecht volk

opdracht 23

1 besnijdenis;       b, d, 

2. Bat Mistwa;       a,  f

3. Huwelijk;            c, e

opdracht 24

sabbat

vrijdagavond na zonsondergang

de schepping,  de bevrijding, arbeid, levensgevaar, geboden

synagoge

opdracht 27

1 = wapen van Israël

2 = synagoge

3 = rabbijn

4 = thora

5 = stenen tafel

6 = Menorah