1.1 Wat is Maatschappijleer

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Vandaag

1. Hoe ziet het schooljaar eruit?

2. Wat is analyseren?

3. Wat is een maatschappelijk vraagstuk?

4. Hebben we de doelen bereikt?

Overzicht

Periode 1

Wat? H1 Wat is maatschappijleer?

Hoe? Een handelingsdeel - je maakt een analyse van een maatschappelijk vraagstuk O/V

Periode 2

Wat? H2 Rechtsstaat

Hoe? Schoolexamen (2)

Overzicht

Periode 3

Wat? H3 Parlementaire democratie

Hoe? Po 'eigen politieke partij' (1) + schoolexamen (2)

Periode 4

Wat? H4 en h5 - Pluriforme samenleving + verzorgingsstaat

Hoe? Een po over verzorgingsstaat (2) + schoolexamen pluriforme samenleving (2)

Goed om te weten

Dit is een compensatievak. Dus een 7 of een 8 op ma compenseert een 5 of 4 elders. Doe er je voordeel mee!

Je cijfer voor ma gaat mee naar havo 5 en wordt gecombineerd met ckv en je pws. Dus ma+ckv+pws is een combinatiecijfer dat meetelt. Ook hier weer: een 7 of 8 compenseert een 5 of 4

Hoofddoel

Je oefent met de vaardigheid analyseren

Je maakt kennis met de drie kenmerken van een maatschappelijk vraagstuk

Je oefent met het analyseren van een actueel maatschappelijk vraagstuk

Waar sta je nu en straks?

Ik weet wanneer er sprake is van een maatschappelijke kwestie

Ik kan verwoorden waarom iets een maatschappelijke kwestie is 

Ik kan bij een maatschappelijke kwestie in beeld brengen:

- wat er speelt

- wie er betrokken zijn
- welke (botsende) belangen en waarden de betrokkenen hebben

- welke machtsmiddelen de betrokkenen hebben

- welke rol sociale ongelijkheid speelt

- hoe de kwestie leidt tot conflicten in de samenleving (sociale cohesie)

Einde periode 1

Ik kan zelfstandig een actueel maatschappelijk vraagstuk analyseren aan de hand van de analysevragen uit het lesboek.

Ik kan op basis van argumenten verwoorden wat mijn mening is over en wat volgens mij de beste aanpak is voor een maatschappelijk vraagstuk.

Huh?! Analyseren?

Het nauwkeurig onderzoeken van een onderwerp, tekst, gebeurtenis of probleem door het in kleinere delen op te splitsen en die afzonderlijk te bekijken. Hierbij kijk je niet alleen naar wat er gebeurt, maar ook naar hoe en waarom iets gebeurt.

Belangrijke aspecten van analyseren zijn:

 1. Onderzoeken van onderdelen: Je kijkt naar verschillende aspecten van het onderwerp.

 2. Relaties leggen: Je kijkt hoe de verschillende onderdelen met elkaar samenhangen. Hoe beïnvloeden ze elkaar?

 3. Achterliggende oorzaken zoeken: Je probeert te begrijpen waarom iets gebeurt. Wat zijn de redenen achter bepaalde gebeurtenissen of keuzes? 

 4. Beoordelen: Bij analyse geef je ook een oordeel. Je kijkt naar de effectiviteit of logica van de keuzes die zijn gemaakt. Zijn ze overtuigend? Waarom wel of niet?

Bijvoorbeeld, bij het analyseren van een literair werk kijk je naar de structuur, het taalgebruik, de thema’s en hoe die allemaal bijdragen aan de betekenis van het werk. Op Havo 4-niveau wordt van je verwacht dat je deze stappen kan doorlopen en verbanden kunt leggen.

Huh?! Analyseren?

Het nauwkeurig onderzoeken van een onderwerp, gebeurtenis of probleem door het in kleinere delen op te splitsen en die afzonderlijk te bekijken. Hierbij kijk je niet alleen naar wat er gebeurt, maar ook naar hoe en waarom iets gebeurt.

Twee leerlingen hebben ruzie gehad - het gesprek dat volgt

Het nauwkeurig onderzoeken van een onderwerp, tekst, gebeurtenis of probleem door het in kleinere delen op te splitsen en die afzonderlijk te bekijken. Hierbij kijk je niet alleen naar wat er gebeurt, maar ook naar hoe en waarom iets gebeurt.

Belangrijke aspecten van analyseren zijn:

 1. Onderzoeken van onderdelen: Je kijkt naar verschillende aspecten van het onderwerp.

 2. Relaties leggen: Je kijkt hoe de verschillende onderdelen met elkaar samenhangen. Hoe beïnvloeden ze elkaar?

 3. Achterliggende oorzaken zoeken: Je probeert te begrijpen waarom iets gebeurt. Wat zijn de redenen achter bepaalde gebeurtenissen of keuzes? 

 4. Beoordelen: Bij analyse geef je ook een oordeel. Je kijkt naar de effectiviteit of logica van de keuzes die zijn gemaakt. Zijn ze overtuigend? Waarom wel of niet?

Bijvoorbeeld, bij het analyseren van een literair werk kijk je naar de structuur, het taalgebruik, de thema’s en hoe die allemaal bijdragen aan de betekenis van het werk. Op Havo 4-niveau wordt van je verwacht dat je deze stappen kan doorlopen en verbanden kunt leggen.

Analyse

Wat kun je op basis van alleen deze poster al over de film zeggen?

Stel jezelf vragen als: Wie zie ik? Wat zie ik? Wat betekent het wat ik zie? Waarom?

Nu jullie 😎

1. Gebruik het lesboek blz. 8/9 - kenmerken maatschappelijk vraagstuk

2. Leg aan de hand van de drie kenmerken van een maatschappelijk vraagstuk waarom fatbikes hieronder vallen

3. Oftewel: welke gevolgen heeft het en voor welke groepen?Welke verschillende meningen hebben die betrokken groepen? Waarom speelt de overheid een rol?

Bespreking

1. Welke gevolgen en voor welke groepen?

2. Welke verschillende meningen hebben de betrokkenen?

3. Waarom speelt de overheid een rol bij de aanpak?

Vooruitblik (verdieping)

1. Welke waarden spelen hier?

2. Welke belangen botsen met elkaar?

3. Op welke manier hebben de betrokkenen macht en invloed?

4. Speelt sociale ongelijkheid een rol?

5. Hoe leidt de kwestie tot conflicten en spanningen?

Afsluiting. Doelen bereikt?

Je oefent met de vaardigheid analyseren

Je maakt kennis met de drie kenmerken van een maatschappelijk vraagstuk

Je oefent met het analyseren van een actueel maatschappelijk vraagstuk

Aan de slag!

1. Ga naar de mediatheek - zoek naar een actueel maatschappelijk probleem (criminaliteit/woningtekort/vluchtelingenstroom/personeelstekort/armoede/etc) en bewaar de bronnen/internetlinks
TIP: zoek niet letterlijk 'maatschappelijk probleem' op in Google

2. Leg aan mij in een Word-bestand uit waarom jullie probleem voldoet aan de kenmerken van een maatschappelijk probleem en print deze uit:

- Welke gevolgen heeft het voor welke groepen in de samenleving?

- Welke verschillende meningen bestaan er over de oorzaken en de aanpak?

- Toon aan hoe en waarom de overheid een rol speelt bij de aanpak van het probleem

Comazuipen

Betrokken groepen: jongeren: kunnen in coma raken, ouders: willen kinderen beschermen, dokters: krijgen te maken met kinderen in coma, ziekenhuizen: idem doktoren, supermarkten: verkopen alcohol/willen regels, horeca: riskeren boetes, politie: te maken met jongeren en alcohol - overlast, vandalisme, vechtpartijen

Comazuipen

Verschillende meningen over oorzaken en oplossingen

Jongeren: willen gewoon drinken, vanaf 16?

Ouders: willen hun kinderen beschermen/duidelijkheid

Doktoren/ziekenhuizen: willen kinderen beschermen, hoge alc leeftijd

Supermarkten/horeca: willen geld verdienen/boetes vermijden

Politie: wil veiligheid/duidelijkheid

Huiswerk

Lezen lesboek blz. 8 t/m 11

Maken werkboek blz. 4/5 opdrachten 1 t/m 9

Vervolg 1.1

Vorige keer:

- Geoefend met analyseren

- De drie kenmerken van een maatschappelijk vraagstuk

- Geoefend met analyseren maatschappelijk vraagstuk (fatbikes)

Vandaag:

- Nieuws bekijken

- Maken en bespreken 1 t/m 9 van 1.1

- Nieuw begrip: dilemma!

- Wat zijn de vier thema's van maatschappijleer

- Maken uit werkboek opdrachten 10 en 13 van 1.1

- Tijd over?

Hoofddoel

Ik leer dilemma's herkennen en omschrijven

Dilemma's

00:43

Wat zou jij doen als dit je zou overkomen?

1. Het geld teruggeven aan de bank
2. Het geld zelf houden

Dilemma

Keuze tussen twee zaken die niet samen kunnen gaan.

Dilemma

Dilemma tussen:

Geld ↔️ Eerlijkheid

Geld teruggeven of houden?

Afsluiting. Doelen bereikt?

Je kan omschrijven wat een dilemma is

Je kan herkennen wanneer er sprake is van een dilemma