Concept 5: Erosie en verwering (Europa)

Concept 5: Erosie en verwering       (2.2, 2.3)

1 / 44
volgende
Slide 1: Tekstslide
AardrijkskundeMiddelbare schoolvmbo, mavo, havo, vwoLeerjaar 1-6

In deze les zitten 44 slides, met interactieve quiz, tekstslides en 8 videos.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

Concept 5: Erosie en verwering       (2.2, 2.3)

Slide 1 - Tekstslide

The animation above shows a sequence of false-color images from Landsat 5 and 7 (wavelength bands 5-4-3) of Baltoro Glacier flowing in the Karakoram range from 1991 to 2002. The moving ice appears in shades of gray and blue; the brighter blues on the surrounding landscape are changing snow and ice cover. The image below is an example of the flow velocity maps that Dehecq, Gardner, and colleagues can derive from such imagery.
Openingsfoto
Wat zie je?
Waar komt het voor?
Waarom komt dit hier voor?
Is dit gewenst?
Komt dit overal zo voor? 

Slide 2 - Tekstslide

Beschrijving van de afsluitende foto

Een mooie U-dal
Concept 5: Erosie en verwering        (2.2, 2.3)

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 4 - Kaart

Deze slide heeft geen instructies

Weekplenda
Week 1
Week 2
Week 3
Week 4
Week 5
Week 6
Week 7

Concept 1:
Landen indicatoren (China)


Concept 2:
Mondiale relaties
(China)

 Leerdoelen check
&
SO

Concept 3:
Verstedelijking (China)

Concept 4:
Platentektoniek, vulkanen en bergen (Europa)

Concept 5:
Erosie en verwering (Europa)

 Leerdoelen check
&
SO

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Programma periode 1

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Programma periode 1

Slide 7 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Benodigde voorkennis 
Voor deze les hebben jullie nog geen voorkennis opgedaan

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Activerende lesopening
- Tekenopdracht met Whiteboard.fi
- LessonUp startvraag
- Of iets anders

Slide 9 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies



Opdracht:
Teken het begin en het einde van een rivier 

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Het grotere plaatje

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Lengteprofiel rivier

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Gletsjer
Sneeuw komt op de grond;

Sneeuw veranderd in                  ;   

IJsmassa beweegt.

firn
Korrelige, overjarige en ijsachtige sneeuw.

Slide 13 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Erosie en sedimentatie
zijmorene
Gletsjerpuin aan de zijkant van een gletsjer.
grondmorene
Sediment dat onder het ijs ligt en dat achterblijft als de gletsjer smelt.
eindmorene
Verpulverd materiaal dat een gletsjer voor zich uit heeft geschoven en dat na het afsmelten van de gletsjer is blijven liggen.

Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Bovenloop
Gemengde rivier
Rivier die behalve regenwater ook smeltwater van gletsjers afvoert.
Groot verhang
Het verval per kilometer.
Veel verwering en erosie

Slide 15 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Middenloop
Ook regen rivieren
Afnemend stroomsnelheid
Ontstaan meanders
Natuurlijke bocht in een rivier.

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Meanderen

Slide 18 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Benedenloop
Klein verhang
Het verval per kilometer.
Lage stroomsnelheid
Sedimentatie en deltavorming

Slide 19 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Stroomgebied Rijn en Maas

Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 21 - Video

Deze slide heeft geen instructies

W
WAT GEEFT DE KAART WEER (LEGENDA)?
A
Algemene patroon?
WAAR VEEL? WAAR WEINIG? GEBRUIK SPREIDINGSWOORDEN
U
Uitzonderingen
WELKE GEBIEDEN VALLEN BUITEN HET ALGEMENE PATROON?
W
Windrichtingen. 
BESCHRIJF MET BEHULP VAN WINDRICHTINGEN (EN TOPONIEMEN)

Slide 22 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

W
WAT GEEFT DE KAART WEER (LEGENDA)?
A
Algemene patroon?
WAAR VEEL? WAAR WEINIG? GEBRUIK SPREIDINGSWOORDEN
U
Uitzonderingen
WELKE GEBIEDEN VALLEN BUITEN HET ALGEMENE PATROON?
W
Windrichtingen. 
BESCHRIJF MET BEHULP VAN WINDRICHTINGEN (EN TOPONIEMEN)

Slide 23 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Werkvorm Brain dump
Schrijf in twee minuten alles op wat je weet over:
Boven-, midden- en de benedenloop

Slide 24 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Samenvattingsopdracht 2.2

Slide 25 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Samenvattingsopdracht 2.3

Slide 26 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

     toets

Slide 27 - Tekstslide

https://quizlet.com/604967824/test
Mini SO | 2.2

R


3p

Hoe ontstaan gletsjers?

T1


3p
Gebruik de bron.
(1p) Wat is een morene?
(2p) Welke morenen zijn zichtbaar in de bron?

T2


2p
Gebruik beide bronnen.
In de bron is een "V-dal" zichtbaar in een "U-dal".
Verklaar hoe dit landschap is ontstaan.

I


2p
Het smelten van de gletsjers als gevolg van klimaatverandering
biedt naast risico's ook kansen en mogelijkheden.
Geef hiervan een tweetal voorbeelden.

Slide 28 - Tekstslide

Houdt PTD aan

Mini SO | 2.3

R


3p
Benoem tenminste één kenmerk van de:
(1p) bovenloop, (1p) middenloop en de (1p) benedenloop.

T1


3p
Gebruik de bron.
(1p) Beschrijf wat je ziet;
(2p) Beschrijf hoe dit landschap is ontstaan.

T2


2p
Als gevolg van verstening en ontbossing in de boven- en middenloop heeft Nederland te maken met een hogere overstromingsrisico. 
Leg dit voor beide voorbeelden uit.

I


2p
Benoem twee maatregelen die Nederland kan nemen waardoor het overstromingsrisico zal afnemen. 

Slide 29 - Tekstslide

Houdt PTD aan

Atlaskaarten

Slide 30 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Atlaskaarten

Slide 31 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Actualiteit

Slide 32 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Actualiteit

Slide 33 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Woordenboek
verwering
erosie
sedimentatie
stroomgebied
bovenloop
middenloop
benedenloop

gletsjers
morene
verhang
meanderen

Slide 34 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 35 - Video

Verwering wordt nogal eens verwisseld met erosie. Met deze uitleg creëren jouw leerlingen zelf een overzicht van het begrip verwering.

Vragen aan de klas:
  • Wat is verwering?
  • Welke twee hoofdvormen van verwering zijn er en waarin verschillen deze?
  • Binnen de fysische/mechanische verwering worden drie typen onderscheiden, welke?
  • Beschrijf de werking van elk type binnen de fysische/mechanische verwering.

Slide 36 - Video

Waar vind je gletsjers en waarom juist daar? Laat jouw leerlingen deze vragen beantwoorden en alvast vooruit denken over de toekomst van de gletsjer.

Vragen aan de klas
  • Wat is een gletsjer?
  • Onder welke klimaatomstandigheden ontstaat een gletsjer?
  • Welke rol speelt zwaartekracht bij het ontstaan en bij het verdwijnen van een gletsjer?
  • Waarom worden gletsjers steeds kleiner? Noem de twee oorzaken die in het filmpje worden genoemd.
  • In welke gebieden op aarde vind je gletsjers? Gebruik eventueel de atlas.
  • Waarom zijn er zulke grote verschillen tussen de tijd die zal verstrijken voordat de gletsjers in die gebieden volledig gesmolten zullen zijn?

Slide 37 - Video

De IJslandse gletsjer Okjökull is de eerste voormalige gletsjer op IJsland. Officieel is de gletsjer dood en dat wordt door actievoerders herdacht. Maar hoe sterft een gletsjer eigenlijk? Met deze korte video zien jouw leerlingen hoe de gletsjer wordt herdacht en denken ze na over toekomstscenario’s.

Vragen aan de klas
  • Met hoeveel km2 is de omvang van de gletsjer tussen 1986 en 2019 afgenomen?
  • Wat is het gemiddelde tempo (per jaar) van de smelt van de gletsjer geweest?
  • Wat veroorzaakt het smelten van de gletsjer?
  • Zoek op wat ‘albedo’ betekent. Waarom zorgt het smelten van de gletsjer voor het nog sneller smelten van de gletsjer?
  • Denk je dat de gletsjer tussen 1986 en 2019 ook eens aangegroeid is?
  • Denk je dat de gletsjer ooit nog weer opnieuw ‘geboren’ kan worden?

Slide 38 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Slide 39 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Slide 40 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Slide 41 - Video

Water stroomt van boven naar beneden en zo ontstaan rivieren, maar door rivieren ontstaan allerlei verschillende landschappen. Laat jouw leerlingen met deze video uitvinden wat de invloed van rivieren is op het landschap.

Vragen aan de klas
  • Wat is erosie?
  • Wat is sedimentatie?
  • Verdeel de loop van een rivier in een bovenloop, middenloop en een benedenloop. Geef aan in welke delen vooral erosie en sedimentatie plaatsvinden.
  • Waarom vinden erosie en sedimentatie juist in deze delen plaats? Gebruik het begrip verhang in je antwoord. Denk aan het voorbeeld van de vruchtensap.
  • Hoe noem je de landschapsvorm die in de bovenloop van een rivier overblijft? Beschrijf hoe dit landschap ontstaat.
  • En hoe noem je de landschapsvorm die in de benedenloop van een rivier ontstaat? Beschrijf waarom dit landschap ontstaat.
Schrijfopdracht
Maak je eigen samenvatting;
Schrijf een artikel over.

Slide 42 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Afsluitende foto
Wat zie je?
Waar komt dit voor?
Waarom komt dit hier voor?
Is dit gewenst?
Komt dit overal zo voor? 

Slide 43 - Tekstslide

Beschrijving van de openingsfoto

De Rijn bij de Duitse stad Boppard.
mooie meander

Exit Ticket
Hoe goed heb je de les begrepen?
😒🙁😐🙂😃

Slide 44 - Poll

Deze slide heeft geen instructies