6.4

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Planning

Terugblik hoofdstuk 6

Uitleg 6.4 'Energiearmoede in São Paulo'

Aan de slag

Toetsvragen

Blader 6.1

- Bedenk 2 vragen

- Wissel deze eventueel uit met een klasgenoot

Zelfvoorzienend

Tot jaren '70 veel import aardolie.  

Door sterke stijging olieprijs -> opzoek naar goedkopere bronnen. 

Ontstaan energiemix

- Aardolie, aardgas en kernenergie

- Waterkracht, biomassa, windkracht, zonne-energie. 

Uitputbare energiebronnen

Aardolie & aardgas nog belangrijk door ontdekking grote voorraden

Heeft zelf niet de kunde om ruwe aardolie te verwerken tot benzine en diesel. 

Aardgas - gebruik = meer dan productie -> wordt geïmporteerd 

Hernieuwbare energiebronnen

Al sinds '70 gekozen voor waterkracht en biomassa

-> Wind + zon nu in opkomst

Bio-ethanol uit suikerriet 

-> kun je mengen met benzine. 

6.3 Biobrandstof uit suikerriet

Wat zijn de voor- en nadelen van biobrandstof uit suikerriet? 

1e & 2e generatie

1e generatie
Vergisten van uitgeperst suikerriet sap

2e generatie

Uitgeperste stengels worden bewerkt en vergist 

Bio-ethanol: voordelen

* Duurzaam

* Goedkoop

* Bij verbranding komt geen roet of andere schadelijke stoffen vrij

Bio-ethanol: nadelen

* Er is veel energie nodig om bio-ethanol te maken

* Er is veel water en kunstmest nodig om suikerriet te produceren

* Er wordt veel kwetsbare vegetatie gekapt voor de verbouw van suikerriet 

H6: Energie in Brazilië

§3: Bronnen: Biobrandstof uit suikerriet

Opdracht 3.     Hoe zie je in bron 4 dat Brazilië een opkomende economie is?

Bron 4. aantal geregistreerde personenauto's in Brazilië

Hoe zie je aan bron 4 dat Brazilië een opkomende economie is?

Wat is het verband tussen de prijzen van aardolie en ethanol?  

Wat is hiervoor de verklaring?

Olieprijs                                                    Ethanolprijs

Planning

Terugblik 

Uitleg 6.4 'Energiearmoede in São Paulo'

Aan de slag

1e & 2e generatie

1e generatie
Vergisten van uitgeperst suikerriet sap

2e generatie

Uitgeperste stengels worden bewerkt en vergist 

Bio-ethanol: voordelen

* Duurzaam

* Goedkoop

* Bij verbranding komt geen roet of andere schadelijke stoffen vrij

Bio-ethanol: nadelen

* Er is veel energie nodig om bio-ethanol te maken

* Er is veel water en kunstmest nodig om suikerriet te produceren

* Er wordt veel kwetsbare vegetatie gekapt voor de verbouw van suikerriet 

6.4 Energiearmoede in São Paulo

Lesdoelen

• Je kunt drie gevolgen van globalisering voor Brazilië toelichten.
• Je kunt de uitputbare en hernieuwbare energiebronnen die in Brazilië worden gebruikt benoemen, en voor elke energiebron de oorzaak van het gebruik ervan uitleggen.
• Je kunt drie voordelen en drie nadelen van het gebruik van suikerriet als hernieuwbare energiebron van Brazilië benoemen.

Hoe bereikbaar is energie voor de inwoners van São Paulo?

Opbouw São Paulo:

• Groot central business district (CBD)
• Wijken rijken en middenklasse
• Deze wijken omringd door sloppenwijken
  

3 soorten sloppenwijken

1. Favela	Illegaal en gevaarlijk	Illegale, gevaarlijke aansluiting op voorzieningen	Welvaartsindex: (zeer) laag
2. Nederzetting op grond landeigenaar	Legaal, zelf opknappen	Aansluiting op voorzieningen van de overheid	Laag
3. Verstedelijkte nederzetting	Legaal, gesubsidieerde nieuwbouw	Gesubsidieerde besparing van gebruik voorzieningen en energie	Gemiddeld

Aan de slag

6.1 -  (opdracht 1 of 2), 3, 4, 5.

6.2 - opdracht 1, 2abce, 3, 4, 5.

Klaar? -> Opdr. 6

6.3 - Opdr. 2, 3acd, 4acd, 5

6.4 - Opdr. 2, 3ac, 4ab

Aan de slag

Maken 6.3? 

Opdr. 2, 3acd, 4acd, 5

Maken 6.4? 

Opdr. 2, 3ac, 4ab

Aan de slag

6.1 -  (opdracht 1 of 2), 3, 4, 5.

6.2 - opdracht 1, 2abce, 3, 4, 5.

6.3 - Opdr. 2, 3acd, 4acd, 5

6.4 - Opdr. 2, 3ac, 4ab

Klaar? Zelftoets/examentraining/finish