Workshop 10 motiverende gespreksvoering

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 3

workshop 10 Motiverende gespreksvoering

leerdoelen

• Legt het begrip “motiveren” uit

• Legt uit welke vaardigheden je kan inzetten om mensen te motiveren.

• Legt uit wat anderen kan motiveren.

• Legt de begrippen interne en externe motivatie uit.

• Legt uit welke gesprekstechnieken je kunnen ondersteunen om mensen te motiveren.

• Heeft geoefend met verschillende gesprekstechnieken

Motiverende Gespreksvoering is een op samenwerking gerichte gespreksstijl, die iemands eigen motivatie en bereidheid tot verandering versterkt.

Wat kan het jou opleveren?

Definitie

• Motiverende Gespreksvoering is een benadering die mensen helpt hun gedrag ‘van binnenuit’ te veranderen. 

• Motiverende gespreksvoering is een op samenwerking gerichte gespreksstijl die iemands eigen motivatie en bereidheid tot verandering versterkt. Daarbij speelt het verkennen en oplossen van ambivalentie een belangrijke rol.
  

Motiverende gespreksvoering

Motivatie

Autonome motivatie

Extrinsieke motivatie

Intrinsieke motivatie

drie vormen

Naar aanleiding van het filmpje:
Wat is het doel van motiverende gesprekstechniek?

1. Motiveren
2. Gedragsverandering
3. Informatie
4. Ontwikkeling

Uitgangspunten

Partnerschap: vanuit werkelijk gelijkwaardigheid werken cliënt en hulpverlener met elkaar samen. 

Acceptatie: de accepterende houding van de hulpverlener probeert de autonomie van de cliënt op volledige sterkte te laten functioneren.

Compassie: de hulpverlener doet alles om de belangen en het welzijn van de cliënt zo optimaal mogelijk te dienen

Ontlokken: de hulpverlener probeert doelgericht gedachten en gevoelens van de cliënt te onderzoeken en te begrijpen ten einde samen met de cliënt zijn intrinsieke motivatie (zijn doelen, wensen, verwachtingen en beweegredenen) te ontdekken en te versterken.

"Techniek"

Open vragen stellen

Reflectief luisteren

Bevestigen

Samenvatten

Informatie en advies geven

- 

Basis gesprekstechnieken

Open vragen

- Samenvatten

- Bevestigen en ondersteunen

- Reflectief luisteren

reflectief luisteren

- Wat wordt eigenlijk bedoeld?

- Wat speelt er, wat gaat er in iemands hoofd om?

- Een reflectieve uitspraak roept minder weerstand op dan een vraag

- Het zijn uitspraken die getuigen van begrip

- Herhalen

- Herformuleren

- Parafraseren (eigen woorden)

- Reflectie van gevoel

Valkuilen open vragen

• Na een open vraag meteen een gesloten vraag
  
• Te kort wachten op een antwoord
  
• Zelf antwoord geven
  
• Een stapelvraag stellen
  
• Wollige vragen
  
• Vragen ‘de verkeerde kant’ op
  

Open vragen stellen

Reflectief luisteren

Bevestigen

Samenvatten

Informatie en advies geven

Drie manieren van samenvatten

• Verzamelende samenvatting
  
• Koppelende samenvatting
• Overgankelijke samenvatting

Open vragen stellen

Reflectief luisteren

Bevestigen

Samenvatten

Informatie en advies geven

Laten zien dat je luistert, checken of je het goed hebt begrepen, structuur aanbrengen in het gesprek.

Processen

1 Engageren

2 focussen

3 ontlokken

4 plannen

Fase 1: engageren

Fase 1 betreft de mate waarin iemand zich een comfortabele en actieve deelnemer in het gesprek voelt. Engageren is het proces van het vestigen van een helpende relatie die zich kenmerkt door wederzijds vertrouwen en respect. 

Valkuilen; 

- Deskundigheid;

- Voortijdig focussen;

- Etiketteren;

- Schuldvraag.  

Bevorderende factoren

1. Wensen of doelen: wat hoopte je toen je erheen ging? Waar ben je naar op zoek?

2. Belang: hoe belangrijks is het waar je naar op zoek bent, welke prioriteit heeft het?

Fase 2: focussen

Focussen is een doorgaand proces van richting zoeken en behouden. Het proces van focussen bij MGV gaat om het vinden van die richting en daarbinnen meer specifieke en haalbare doelen. 

Doelen:

Agenda bespreken en begrijpen

Drie focusbronnen

1 de cliënt (mensen komen zelf en hebben hulpvraag)

2 de setting (bijv gedwongen opname)

3 de expertise van de hulpverlener (wanneer de hulpverlener in verloop van gesprek een ander soort verander idee krijgt)

Bij focussen kun je zowel sturen, volgen en gidsen waarbij de laatste vorm de meest effectieve is. Soms is een koers duidelijk en soms moet je samen een focus kiezen. Met name als er complexe problematiek speelt.

Fase 3: ontlokken

Ontlokken is gericht op verandertaal en motivatie

Doelen:

- toestemming vragen

- exploreren wat de cliënt al weet

- navragen wat hij nog wil weten

 

Verandertaal en behoudtaal

Fase 4: plannen

Fase 4 bestaat uit drie scenario’s : 

1. Het veranderplan is al duidelijk, 

2. route kiezen uit verschillende opties;

3. de weg naar het doel is nog niet duidelijk zichtbaar.

"Ja maar"

(en het herkennen van de reparatiereflex)

Het herkennen van de reparatiereflex. 

Verandertaal

Taalgebruik waarmee je gesprekspartner bereidheid tot verandering aangeeft.

  

Je vraagt niet rechtstreeks naar verandertaal. 

Als professional weet je vaak wat beter zou zijn voor de leerling. Bijvoorbeeld in hoe hij kan leren. 

Maar zodra je zegt: zou je het niet eens zo doen. Dan ontstaat er meestal weerstand. 

Voorbeeld - Flip. 

Je kan uiteindelijk wel een tip geven. Maar het is altijd met toestemming van de leerling. De leerling houdt de regie. 

Oefening: uitnodigen tot verandertaal

In tweetallen: Welke verandering ben je aan het overwegen (en

waar ben je ambivalent over?)

Ga met elkaar in gesprek, geef geen advies en stel de

volgende vragen:

1) Wat zou je willen veranderen?

2) Hoe zou je dit kunnen veranderen?

3) Welke 3 redenen heb je om te veranderen?

4) Hoe belangrijk is dit voor jou? (op een schaal van 1-10…wat maakt dat je x zegt en niet y (lager getal)

5) Geef een korte samenvatting en vraag:

“Wat denk je dat je gaat doen?

Ambivalent

1) Dubbelwaardig 2) Tegenstrijdig 

3) Tweeslachtig

Ambivalent

1) Dubbelwaardig 2) Tegenstrijdig 3) Tweeslachtig

Volgende oefening

• Wat maakt dat dit belangrijk voor je is? Welk dieper liggend verlangen of wens ligt eronder?

• En hoe belangrijk is het voor je op een schaal van 0-10?

• Wat maakt dat het dit cijfer is en geen lager cijfer?

• Stel je zou ervoor kiezen om het niet te veranderen, waar zou je het meeste last van hebben?

• Stel je zou ervoor kiezen om het wel te veranderen, wat zou het je allemaal opleveren?

• En wat nog meer?

• En stél je zou het wel aan gaan pakken, wat zou een eerste kleine stapje in de goede richting kunnen zijn die je vandaag of morgen al zou willen of kunnen zetten?

Ambivalent

1) Dubbelwaardig 2) Tegenstrijdig  3) Tweeslachtigst

Neem eens een eigen ambivalentie (misschien een goed voornemen) in gedachten. Bijvoorbeeld dezelfde als ik óf misschien zou je graag wat minder op je telefoon willen kijken, óf misschien zou je eigeanlijk graag de zolder eens opruimen, óf misschien zou je eigenlijk graag wat meer vrije tijd willen en wat minder werken?

Wat zou jij graag willen veranderen in je gedrag, wat zijn jouw goede voornemens?

Heb je het in gedachten?

Beantwoord dan stuk voor stuk onderstaande vragen eens voor jezelf.

Bespreek dit binnen eigen groepje aan de hand van volgende vragen:

Wat kan je morgen doen?

Welke eerste haalbare stap kun je morgen zetten?

Ook al heb je niet echt kunnen oefenen.

Wat is de juiste volgorde van motiverende gesprekstechniek?

1. Focussen-engageren-plannen-ontlokken
2. Ontlokken- focussen- engageren- plannen
3. Engageren- focussen- ontlokken- plannen
4. Engageren- ontlokken- focussen- plannen

To do or not to do

Do

Don't

De ander overtuigen

Gesloten vragen

Oordelen

Confronteren

Open vragen

Samen onderzoeken

Samenvatten

Bevestigen & erkennen

Je visie opleggen

Empathie tonen

Dwingen

Strijd

Samenwerking

Uit hoeveel fases bestaat motiverende gesprekstechniek?

1. 3
2. 4
3. 5
4. 6

Wat moet je juist niet doen bij motiverende gesprekstechniek? (meerdere antwoorden mogelijk)

1. Discussie aangaan
2. Empathie tonen
3. Meeveren met weerstand
4. Argumenten aanvoeren

Sleep de fases naar de juiste betekenis

Engareren (een relatie opbouwen)

Focussen

Ontlokken

Plannen

Fase 1

Fase 2

Fase 3

Fase 4

Straf of belonen

Nut ervan inzien

Leuk vinden

Intrinsieke motivatie

Extrinsieke motivatie

Autonome motivatie