In deze les zitten 24 slides, met tekstslides en 2 videos.
Onderdelen in deze les
Staatsinrichting van Nederland
Slide 1 - Tekstslide
§1 Grondwetswijziging
1815: Nederland wordt een constitutionele monarchie.
De koning en minsisters vormden de regering, de koning nam alle belangrijke beslissingen.
Het parlement bestond uit rijke mensen uit belangrijke families.
Slide 2 - Tekstslide
Slide 3 - Video
Grondwetswijzing 1848
Johan Rudolph Thorbecke
Ministeriële verantwoordelijkheid
Parlementair stelsel
Districtenstelstel
Eerste kamer indirect gekozen
Grondrechten
Slide 4 - Tekstslide
Luxemburgse kwestie (1866 - 1867)
Koning Willem III wil Luxemburg verkopen zonder toestemming van het parlement. Het parlement stuurt de ministers (het kabinet) naar huis.
Ministers moeten opstappen, maar weigeren. Het kabinet wordt gesteund door de koning.
Koning stuurt het parlement weg. Er komen nieuwe verkiezingen.
Het nieuwe parlement vindt ook dat ministers moeten opstappen. De koning en het kabinet beseffen dat het parlement de macht heeft.
Parlement is nu echt de baas in Nederland
Slide 5 - Tekstslide
§2 Politieke stromingen
Drie belangrijke stromingen
Liberalisme; aan de macht door censuskiesrecht
Socialisme; wilden algemeen kiesrecht
Confessionalisme; protestanten en katholieken
Slide 6 - Tekstslide
De sociale kwestie
De sociale kwestie :
de discussie over de werk- en leefomstandigheden van de arbeiders.
De sociale kwestie leidde uiteindelijk tot het invoeren van sociale wetten.
Standpunt liberalen?
Standpunt socialisten?
Slide 7 - Tekstslide
Schoolstrijd
Bijzonder en openbaar onderwijs
Slide 8 - Tekstslide
verzuiling
Protestanten
ARP
Abraham Kuyper
Katholieken
RKSP
Herman Schaepman
Liberalen
Liberale Unie
Thorbecke
Socialisten
Pieter Jelles Troelstra
SDAP
Slide 9 - Tekstslide
§3 Sociale wetten en kiesrecht
1873 economische crisis
Sociale wetten
1874; Kinderwetje van Van Houten
1901; Ongevallenwet
1901; Woningwet
Slide 10 - Tekstslide
Slide 11 - Video
Caoutchouc-artikel
Kiesrecht uitbreiding op basis van geschiktheid (1887)
Kiesrecht werd steeds verder uitgebreid
1890 14%, 1913 65%
Type rubber 'caoutchouc'
Slide 12 - Tekstslide
Eerste Feministische Golf
Aletta Jacobs en Wilhelmina Drucker
Gelijke behandeling van vrouwen (in de wet)
Kiesrecht en (hoger) onderwijs
Vereniging voor vrouwenkiesrecht (VvVK)
Slide 13 - Tekstslide
pacificatie 1917
maken afsluiting.
Pacificatie 1917
Slide 14 - Tekstslide
Veranderingen grondwet 1917:
Algemeen mannenkiesrecht
Financiële gelijkstelling openbaar en bijzonder onderwijs
evenredige vertegenwoordiging
§1.3
Sociale wetten en kiesrecht
C
DeBoze burgers
Algemeen kiesrecht
Slide 15 - Tekstslide
§4 Nederland als parlementaire democratie
Hoe werkt het bestuur tegenwoordig?
Stemmen voor gemeenteraad, provinciale staten en tweede kamer.
Referendum
Slide 16 - Tekstslide
tweede kamer
150 leden
coalitie
oppositie
Slide 17 - Tekstslide
rechten
Eerste en Tweede kamer:
recht van budget
recht van interpellatie
recht van enquete
Tweede Kamer:
recht van initiatief
recht van amendement
Slide 18 - Tekstslide
Klassieke grondrechten
Om mensen te beschermen, zijn er klassieke grondrechten. Daarbij horen het recht op vrijheid, gelijkheid en privacy. Klassieke grondrechten zorgen ervoor dat de overheid iedereen eerlijk behandelt.
Slide 19 - Tekstslide
Klassieke grondrechten
Slide 20 - Tekstslide
sociale grondrechten
sociale grondrechten zijn plichten van de overheid
sinds 1983
voorbeelden:
recht op veilig bestaan
recht op onderwijs
recht op rechtsbijstand
Slide 21 - Tekstslide
Sociale grondrechten
Overheid moet haar best doen om de sociale grondrechten te verwezenlijken
