Herhaling hoofdstuk 1 en 2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Herhaling

Proefwerk hoofdstuk 1 & 2

1800-1900

1900-1950

Kenmerkende aspecten

Hoofdstuk 1:

- De Industriële Revolutie en de opkomst van emancipatiebewegingen.

- Het modern imperialisme.

Hoofdstuk 2:

- Het ontstaan van een parlementair stelsel en de toename van de volksinvloed.

- De Industriële Revolutie en de opkomst van emancipatiebewegingen.

- De politiek-maatschappelijke stromingen nationalisme, socialisme, confessionalisme en feminisme. 

Maar eerst...

Wat willen jullie zelf herhalen? Welke vragen heb je nog?

1.2

Nederland als koloniale mogendheid

Wat was het cultuurstelsel ook alweer?

Hoe werkt het cultuurstelsel? (1)

• Javaanse boeren moeten 1/5 deel van hun land verbouwen met voor de Nederlanders interessante producten: koffie, thee en indigo (cultures)
  

• Javaanse boeren krijgen hiervoor plantloon

Hoe werkt het cultuurstelsel? (2)

• Javaanse boeren moeten 66 dagen werken voor de Nederlanders (herendiensten), bijvoorbeeld wegen, kanalen en spoorwegen aanleggen

• De Javaanse vorsten (Regenten) krijgen cultuurprocenten. Hoe meer hun boeren leveren, hoe meer cultuurprocenten.

Gevolgen voor Nederland

• Indië is binnen paar jaar weer winstgeven voor Nederland: het batig slot
  

• Infrastructuur (wegen, kanalen en spoorwegen) in Nederland  zijn vrijwel geheel betaald door deze winsten

Negatieve gevolgen voor Java

• Uitbuiting door eigen Javaanse vorsten (regenten)

• Vaak meer dan 66 dagen herendiensten

• Plantloon is laag

Negatieve gevolgen voor Java

• Beste land moest voor het cultuurstelsel worden gebruikt
  

• Hongersnoden

Wat was de Agrarische Wet?

1. Een wet uit 1870 waardoor ondernemers plantages konden starten in Nederlands-Indië.
2. Een wet uit 1870 waardoor Javaanse boeren 1,5 deel van hun land moesten afstaan.
3. Een wet uit 1830 waardoor ondernemers plantages konden starten in Nederlands-Indië.
4. Een wet uit 1870 dat ervoor moest zorgen dat Nederlands-Indië weer winstgevend wet.

Leg uit wat Ethische Politiek inhield.

Wat is Modern Imperialisme?

Herhaling politieke stromingen

Politieke stromingen

1. Liberalen
2. Confessionelen 
   Protestanten & Katholieken
3. Socialisten

Liberalen

• Rijke burgers, eerste politici
• Thorbecke
• Politieke partij: Liberale Unie.
• Overheid moet zich zo min mogelijk met het land bemoeien, alleen zorgen voor veiligheid. Zeker niet met de economie.

Confessionelen

• Twee stromingen: Katholieken en protestanten.
• Beleid moet zijn volgens christelijke leer.
• Beiden willen dat overheid ook bijzondere scholen (christelijke scholen) betaald.
• Beiden zijn tegen socialisten en revolutie.

Protestanten

• Eerste politieke partij van Nederland: ARP (1879).
• Abraham Kuyper, 
• Stemmers: "Kleine Luyden": arbeiders die hard werkten: winkeliers, schoolmeesters, boeren.
• Kuyper wil dat zijn achterban mag stemmen.  

Katholieken

• RKSP & KVP
• Herman Schaepman
• Achtergestelde groep (alleen veel katholieken in het Zuiden). Willen zelfde rechten als protestanten.

Socialisten

• SDAP
• Pieter Jelles Troelstra
• Opkomen voor fabrieksarbeiders.
• Gelijkheid

Grondrechten

Klassieke grondrechten

• Om het volk tegen de overheid te beschermen zijn er klassieke grondrechten bedacht:

1. Vrijheid van Godsdienst
2. Vrijheid van meningsuiting
3. Vrijheid van drukpers (mogen schrijven wat je wil)

• Thorbecke voegde  1848 er een aantal aan toe:

1. Vrijheid van vereniging & vergadering
   
2. vrijheid van onderwijs
   

Oefentoets!

Hoofdstuk 2

Opdracht 1,  3, 6, 8, 11 en 15