Basisstof 4: Het verteringsstelsel

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Thema 2: Voedingsmiddelen

Basisstof 4: Het verteringsstelsel

Even herhalen 

Je lichaam heeft voedingsstoffen nodig om te kunnen functioneren. Voordat je cellen de voedingsstoffen kunnen opnemen, moet je voedsel (voedingsmiddelen) worden verteerd. Daarvoor zorgt het verteringsstelsel. 

Voedingsmiddelen           vertering          voedingsstoffen

Herhaling

Combineer de functies van voedingsstoffen met de juiste omschrijving. 

Brandstoffen

Bouwstoffen

Reservestoffen

Beschermende stoffen

Zorgen ervoor dat je niet ziek wordt

Niet direct nodig, worden opgeslagen in lichaam

Leveren energie, nodig voor verbranding

Nodig voor groei, ontwikkeling en herstel bij schade, om nieuwe cellen en weefsels te maken

Zet de voedingsmiddelen op de juiste voedingsstoffen.

Herhaling

Brandstoffen

koolhydraten en vetten

Bouwstoffen

eiwitten en water

Beschermstoffen

vitaminen en mineralen

Het verteringsstelsel

Leerdoel:

• Je kunt de bouw en werking van de darmen beschrijven

Wat weet je van het verteringsstelsel?

Verteringsstelsel

Een lang kanaal van je mond tot je anus -> van mond tot kont ;) -> het darmkanaal. 

Slokdarm, twaalfvingerige darm, dunne darm, dikke darm, endeldarm. 

Voedingsstoffen uit voedsel worden opgenomen in je bloed.

Verteren

Sommige voedingsstoffen kunnen door de wand van het darmkanaal heen -> kunnen meteen in het bloed worden opgenomen.

Andere voedingsstoffen kunnen niet door de wand heen. Dit zijn eiwitten, de meeste koolhydraten en vetten -> moeten worden verteerd voordat zo kunnen worden opgenomen.

Kauwen

(Mechanische vertering)

Verteringssappen

(Chemische vertering)

Verteren = het afbreken van grote voedingsstoffen tot kleinere stoffen: de verteringsstoffen. Deze stoffen kunnen in het bloed worden opgenomen.

Mechanische vertering

Verteringssappen

Verteringsklieren:

• Speekselklieren 
• Maagsapklieren 
• Lever
• Alvleesklier
• Darmsapklieren

Scheikundige reacties met enzymen: stoffen worden omgezet in andere stoffen

Darmperistaltiek

    Schema darmperistaltiek

1. Lengtespieren ontspannen; kringspieren trekken samen.
2. Darmkanaal wordt nauwer en duwt voedsel vooruit.
3. Lengtespieren trekken samen; kringspieren ontspannen.

Welke stof kan zo zonder vertering in het bloed worden opgenomen?

1. Mineralen
2. Eiwitten
3. Vetten
4. Koolhydraten

Wat doen enzymen?

1. Enzymen verbranden voedingsstoffen
2. Enzymen maken voedingsstoffen kleiner
3. Enzymen bevatten verteringssappen
4. Enzymen nemen voedingstoffen op in het bloed

Wat is geen functie van darmperistaltiek?

1. Voedselbrij kneden
2. Voedselbrij mengen
3. Voedselbrij voortduwen
4. Voedselbrij filteren

Huiswerk nakijken

Pak basisstof 2 erbij in je boek of in de online leeromgeving.

Wees stil tijdens het bespreken, je praat alleen wanneer je de beurt krijgt.

Steek je hand op als je een vraag hebt of als je het antwoord weet. 

Aan de slag!

Thema 2 voedingsmiddelen

Basisstof 4: het verteringsstelsel

Opdrachten 1, 2, 3, 4, 6, 8, 9

+ de Test jezelf (online)