Spijsverteringsstelsel

• Zorg en Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1,2

Het

Spijsverteringsstelsel

Leerdoel

Je kunt de belangrijkste onderdelen van het spijsverteringsstelsel benoemen en hun functies uitleggen.

Twaalfvingerige darm

Doel spijsvertering

Voeding wordt in het spijsverteringsstelsel verteerd --> voeding wordt opgenomen in het bloed --> het bloed vervoert de voedingsstoffen naar alle delen van het lichaam.

Functie:

• Opnemen van voedsel (via de mond)
• Voedsel fijnmaken (kauwen)
• Voedsel vervoeren (door spierbewegingen)
• Voedsel afbreken en verteren (door verteringssappen)
• Voedingsstoffen voor de lichaamscellen afgeven aan het     bloed (via de dunne darmwand)
• Onverteerbare voedselbestanddelen afvoeren (via de anus)

Mond

• Tanden en kiezen vermalen het voedsel
• Goed kauwen = speeksel toevoegen
  in speeksel zit amylase
• amylase splits koolhydraten

De tong

Functies van de tong:

• Kauwen
• Slikken

Achterin de mondholte begint de keelholte. 

Aan de achterkant van de tong ligt het strottenklepje dat bij het slikken naar beneden wordt geduwd zodat de luchtweg is afgesloten voor voedsel. ​

De neusholte wordt afgesloten door de huig.​

Slokdarm

Functie slokdarm: voedsel naar de maag brengen. 

Peristaltiek zorgt voor het voedseltransport. 

De maag

In de maag wordt het voedsel gemengd met maagsap en gekneed tot een voedselbrij.

De maag is een gespierde, elastische zak. De vorm kan van grootte veranderen.

Voedsel blijft ruim twee uur in de maag. 

Functie van de maag

• Verder kneden en fijnmaken van voedsel dat via de slokdarm uit de mond komt;
  
• Afbreken van vetten en eiwitten (lipase en pepsine);
  
• Doden van bacteriën.
• Uit de maagwand komen sappen vrij, zij breken het voedsel verder af.
  

Twaalfvingerige darm

De dunne darm bestaat uit drie delen​

Het eerste deel van de dunne darm heet

twaalfvingerige darm 

= ca 25 cm

In de twaalfvingerige darm vindt 

het grootste deel van de vertering 

plaats, omdat hier de gal en het 

alvleeskliersap bij het voedsel komen.

Dunne darm

+- 5 meter lang

De binnenwand bestaat uit een slijmvlieslaag.

Hier vindt de resorptie plaats (opnemen van de

 verteerde eiwitten en koolhydraten in het bloed 

en opnemen van vetten in de lymfevaten). ​

Dikke darm

Dikke darm heeft plooien.

Peristaltiek ​

Functie: De dikke darm stuwt onverteerde resten voort en dikt de voedselbrij in. Uitscheiding via endeldarm​ ->opening kringspier -> anus

Lever

Krijgt bloed van de aorta en poortader​

Functies:

• Zorgt ervoor dat glucose in het bloed kan worden opgenomen.
• Maakt eiwitten die nodig zijn voor opbouw en herstel van het lichaam.​
• Maakt gal. Dit is nodig om vet te verdelen in kleine bolletjes. De gal wordt afgevoerd via de galblaas (opslag) naar de twaalfvingerige darm.​
• Een ontgiftende werking.

Alvleesklier

​De alvleesklier maakt alvleeskliersap met enzymen voor de vertering van vetten, koolhydraten en eiwitten.

Deze worden aan de twaalfvingerige darm afgegeven.

Bovendien worden er in de eilandjes van Langerhans de hormonen insuline en glucagon gemaakt (regulatie bloedsuikerspiegel) 

Waar begint de spijsvertering?

1. In de maag
2. In de mond
3. In de dunne darm
4. In de dikke darm

Wat doet de maag met het voedsel?

1. Het kauwt het voedsel
2. Het verteert en mengt het voedsel
3. Het neemt water op
4. Het absorbeert voedingsstoffen

Hoe lang is de dunne darm ongeveer?

1. 1 meter
2. 3 meter
3. 6 meter
4. 10 meter

Waar wordt de meeste voeding opgenomen in het lichaam?

1. Dunne darm
2. Dikke darm
3. Maag
4. Slokdarm

Waar gaat het voedsel naartoe na de slokdarm?

1. Dunne darm
2. Maag
3. Lever
4. Dikke darm

Welk orgaan maakt gal aan?

1. Lever
2. Dikke darm
3. Maag
4. Slokdarm

Evaluatie van de les