4.2 Culturele globalisering 9-12-2021

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

H1: De wereld een mozaïek van regio's 

Globalisering = doorgaande proces van politieke, sociale en culturele

samenhang tussen bedrijven,  gebieden of landen over de hele wereld, 

waardoor landgrenzen vervagen. (Mondialisering)

De mate van globalisering verschilt per land! (figuur 1.2) 

Dat komt door het verleden en het heden. In de geografie kijken we dan vooral naar ontwikkelen op het gebied van cultuur, politiek, economie en demografie. 

In deze diagram is er
sprake van een...?

1. hoge demografische druk
2. lage demografische druk
3. een gemiddelde demografische druk

Welke fases in de demografische transitie zie je terug in deze diagram?

1. fase 1 en 2
2. fase 2 en 3
3. fase 3 en 4
4. fase 4 en 5

H2: De wereld: een systeem van landen en relaties  

Je kunt indelen op...

• centrum / semiperiferie / periferie
• economische activiteiten en omvang
• relaties: politiek / economisch / cultureel

Wereldsysteem

Oude internationale arbeidsverdeling:

Periferie

/kolonie:                 

Levert grondstoffen (aan kolonisator) en diende als exploitatiekolonie 

Centrum

- Hier kwam de industrie op gang (industrialisatie)

- Verwerkten grondstoffen tot (eind)producten

- Verkochten en vervoerden de producten (marketing en distributie)

Nieuwe internationalearbeidsverdeling: 

Periferie:                 

- Levert grondstoffen aan semi-periferie/centrum voor de productie van goederen

- Hebben last van ruilvoetverslechtering/negatieve handelsbalans

Semi-periferie:                 

- Verwerkt grondstoffen tot halffabricaten/eindproducten

- Landen waar de industrie (nu pas) opkomt (industrialisatie)

- Nemen ook simpele dienstverlenende taken over (verschil tussen verschillende semi-perifere landen )

Centrum:                 

- Research and Development (kennisniveau is hoog)

- Marketing and Distribution (koopkracht is hoog) 

- Concurrentie tussen centrumlanden -> positie behouden

   -> innovatie 

Met welk begrip geef je aan dat de relatieve afstand in de wereld afneemt?

1. Tijd-ruimtecompressie
2. Relativering
3. Global shift
4. Nieuwe arbeidsverdeling

Kolonie levert grondstof voor opkomende industrie in Europa, welk soort kolonie?

1. Exploitatiekolonie
2. Vestigingskolonie

Bekijk het kaartje. Gaat dit over sociale ongelijkheid of regionale ongelijkheid?

1. sociale ongelijkheid
2. regionale ongelijkheid

Welk type ongelijkheid zie je in de afbeelding?

1. Regionale ongelijkheid
2. Sociale ongelijkheid

Hoe ontwikkeld een land is, kun je vaak weten door te kijken naar de beroepsbevolking. Wat voor soort werk doen de mensen?

Centrum

Periferie

Semi-periferie

Tertiaire sector

Secundaire sector

Primaire sector

Aan de slag:

-Maak alle opgaven t/m 4.1 af.

-Maak de examentraining h3 

*opgave 1 (vraag 3 mag je overslaan) & opgave 2

4.2 Culturele globalisering

4 havo

LessonUp inloggen

Ga naar lessonup.app en vul onderstaande code in, 
gebruik je eigen naam (geen nicknames, emoji's)

Diffusie

• Verspreiding of vermenging van cultuurelementen of ideeën over/door landen of mensen 
• Vroeger: door contacten die handelaars, veroveraars en reizigers legden 
• Nu: snelle culturele diffusie door media, migratie, toerisme

Global Village

1. Transporttechnologie

2. Communicatietechnologie

Afstandsverval

Tijd-ruimtecompressie

Relatieve afstand

Is de volgende stelling juist of onjuist:

Globalisering = Mondialisering

1. juist
2. onjuist

Wat is globalisering?

Door de globalisering is de internationale handel toegenomen.

Dit is een voorbeeld van:

1. Sociale globalisering
2. Culturele globalisering
3. Economische globalisering
4. Politieke globalisering

Welke drie begrippen of omschrijvingen zijn een oorzaak voor economische globalisering?
A daling van de transportkosten
B de ontwikkeling van de transporttechnologie
C global shift
D het wegvallen van handelsbarrières
E ontstaan van handelsblokken
F tijd-ruimtecompressie

1. C, B, F
2. E, C, A
3. E, F, D
4. A, B, D

De opdeling van de productieketen zorgt voor:

1. een toename van de wereldhandel
2. een afname van de wereldhandel

Welk begrip past het best bij de afbeelding?

Transport en informatietechnologie zijn ...

1. Sneller
2. Goedkoper
3. Groter
4. Overal

In de nieuwe internationale arbeidsverdeling

1. komen migranten naar de welvarende landen om te werken
2. wordt ook hooggekwalificeerd werk ge-outsourd
3. worden alle onderdelen uit de productieketen verplaatst

Wat is zuid-zuid migratie en waarom neemt deze toe?

4.2 Culturele globalisering

4 havo

Lesdoelen §4.2

Aan het eind van de les kan je:
 1. Uitleggen wat de gevolgen van diffusie, migratie en handel zijn voor de cultuurgebieden.

2. Uitleggen tot welke reacties de culturele eenwording leidt

3. Uitleggen welke rol wereldsteden spelen in mondiale netwerken

culturele globalisering

Culturele globalisering

Proces waarbij er een grotere verwevenheid ontstaat tussen cultuurgebieden. Vooral het proces van amerikanisering speelt een rol 

Wat heeft dit met elkaar gemeen?

Uitleg begrippen amerikanisering en verwestering. Dit staat heel erg in verbinding met globalisering en geeft duidelijke stromen weer

Lingua Franca

'Alles' lijkt steeds meer op elkaar. Zo wordt het Engels overal op de wereld gesproken, het is een lingua franca geworden, een taal die op grote schaal wordt gebruikt door mensen met een verschillende moedertaal 

- gebied met overeenkomsten in cultuur (taal, godsdienst, muziek ,gewoonten, kleding)

- Gebieden zijn vervlochten met elkaar

Cultuurelementen verspreiden zich (diffusie)

Diffusie

De verspreiding en vermenging van vernieuwingen of ideeën over landen en/of bevolkingsgroepen.  

Culturele eenwording:

Alles begint steeds meer op elkaar te lijken (vermenging van culturen en cultuurelementen)

Problemen:

- Identiteitsverlies

- Verlies talen

- Verlies religies

- Verlies tradities 

- Polarisatie omdat niet  

   iedereen ervan profiteert

Opkomst glokalisering:

Globalisering op lokaal niveau waarbij er rekening wordt gehouden met lokale voorkeuren

Hoe zou McDonald's glokalisering kunnen toepassen in een regio/land?

Wereldwijde voertaal op grote schaal die door meerdere landen gesproken wordt

1. Diffusie
2. Mondiale voertaal
3. Lingua franca
4. Amerikanisering

Verspreiding of vermenging van ideeën over landen en/of bevolkingsgroepen

1. Diffusie
2. Global Shift
3. Triade
4. Cultuurgebied

Wereldstad?

Wereldstad (global city):

• Een stad dat op mondiale schaal een grote rol van betekenis speelt op economisch, cultureel en politiek gebied op mondiale schaal
• Waarom verloopt in eerste instantie globalisering via wereldsteden
• Noem eens voorbeelden van......? 

Aan de slag

Zie de studiewijzer voor de opdrachten van §4.2 die je moet maken

Lesdoelen §4.2

Aan het eind van de les kan je:
 1. Uitleggen wat de gevolgen van diffusie, migratie en handel zijn voor de cultuurgebieden.

2. Uitleggen tot welke reacties de culturele eenwording leidt

3. Uitleggen welke rol wereldsteden spelen in mondiale netwerken