De Kraamtijd, controles moeder en kind

• kraamzorg
• MBO
• Studiejaar 3

De kraamtijd

Controle bij moeder en kind

Wat wordt gecontroleerd bij de hielprik ?

1. stofwisselingsziekten
2. aandoeningen hart

Door het meten van de temperatuur bij de kraamvrouw controleer je of er zich een infectie heeft ontwikkelt

1. Juist
2. Onjuist

De polsslag kan stijgen bij

1. Stuwing van de borsten
2. Laag HB
3. Ruim bloedverlies
4. Alle antwoorden zijn juist

Tepelkloven ontstaat wanneer de baby onjuist drinkt aan de borst.

1. Juist
2. Onjuist

Afwijkingen bij samentrekken van de baarmoeder zie je bij

1. Afwijking uterus
2. Infectie
3. Multipara
4. Alle antwoorden zijn juist

Ander woord voor baarmoeder is

1. Ovarium
2. Uterus
3. Mammae
4. Lochia

Ander woord voor kraamzuivering is

1. Uterus
2. Meconium
3. Lochia
4. Contractie

Wanneer er een knip wordt gezet in perineum tijdens een wee noem je dit

1. een ruptuur
2. episiotomie

Welke verschijnselen duiden op een wondinfectie

1. wond ziet rood, geen wondvocht
2. wond ziet gezwollen
3. wond ziet rood en gezwollen
4. wond is pijnlijk en ruikt normaal

Klachten bij hemorroïden (aambei) zijn

1. Jeuk
2. Pijn
3. Bloedverlies bij ontlasting
4. Alle antwoorden zijn juist

Controle van de benen van de kraamvrouw op:

1. trombosebeen
2. oedemateuze voeten

3 R's 

- rust 

- reinheid 

- regelmaat 

(kenmerkend voor kraamperiode baby)

4.4  Zorg voor het kind 

Temperatuur	Plassen	Huilgedrag
Ademhaling	Ontlasting	Drinkgedrag
Gewicht	Motoriek	Navel
Huid	Slaapgedrag	Fontanel

Controleren van de temperatuur

* 2 keer per dag rectaal 

* normaalwaarde 36,5-37,5

baby koelt snel af 

Oorzaken te hoge temp

- te warm aangekleed

- te warm gelegen in wieg of bij moeder 

- infectie 

- huilen 

- onvoldoende drinken (dorstkoorts)

Oorzaken te lage temp

- onjuiste meting

- niet warm gekleed

- ontwikkelen van infectie 

Observeren van de ademhaling

misselijk door vruchtwater- op de zij leggen

normale ah: 30-50 keer per minuut 

* buikademhaling

* snel en onregelmatig

* diep, geruisloos, gesloten mond 

afwijkingen ademhaling 

- Neusvleugelen 

- AH meer dan 50 keer per minuut

- ademen met open mond 

- kreunende ademhaling  (hersenbloeding, infectie) 

Controle van het gewicht 

baby mag tot maximaal 10% afvallen van geboorte gewicht (streven is 7%)

binnen 10 tot 14 dagen weer op geboorte gewicht

baby groeit eerste 3 maanden per week: 100-200 gram 

wegen op dag 1,3,5,8

Controle kleur en conditie huid 

- vernix (huidsmeer) huidplooien 

- roze huid 

- turgor controle: plooi huid op pakken

- masker: bleekblauwe kleur rond mond (tijdens drinken)

Icterus 

dag 2, 3 geel zien (bili : afbraakproduct hb: moet door de lever worden uitgescheiden; lukt niet, nu onder de huid)

* Fysiologisch; meer drinken: bili wordt afgebroken

* Pathologisch: afwijkende vorm

Verschijnselen pathologische icterus 

- suf en slaperig

- drinkt minder goed

- voelt slap aan

- onrustig en hard huilen 

(vaak bij te vroeg geboren baby's)

Behandelen !

Complicaties

- doofheid

- spasme

- achterstand ontwikkeling

Huid "afwijkingen"

- rode vlekjes : soort allergie, trekt weg

- gerstekorrels (milia): niet ontwikkelde talgklieren. verdwijnt vanzelf 

- talgklierbultjes: gele puntjes op neus baby (hormonen moeder)

Huid "afwijkingen"

- geboortevlek (voorhoofd, nek, bovenlip, oogleden en kin)

ooievaarsbeet

- mongolenvlek (donkere vlek op onderrug)

- Aardbeivlek 

uitscheiden van urine 

binnen 24 uur plassen

- oranjekleurige spikkels (uraten) nieren nog niet ontwikkeld

- bij meisjes: slijm met bloed : hormonen moeder 

- te weinig plasluiers: donkere urine: meer drinken 

- bij hoge temp: extra voeding/ water 

uitscheiden ontlasting 

meconium: eerste ontlasting baby

* binnen 48 uur ontlasting

- 3 tot 6 poepluiers per dag: dag 1-3

- spuitluiers: borstvoeding

Controle motoriek en spierspanning 

normaal: baby beweegt alle lichaamsdelen, goede spierspanning, symmetrie in bewegingen

Afwijking: door pijn niet bewegen - slap of futloos - overstrekken.

Baby met pijn 

- kreunend geluid

- huilen en onrustig bewegen 

- weinig willen drinken

- moeilijk inslapen

- afwijkende gelaatskleur 

Controle slaapgedrag 

-  baby slaapt gemiddeld 18-20 uur

- om de 3 uur wakker 

controle huilgedrag 

- honger, te veel voeding, darmkrampen, vieze luier, pijn, te warm of te koud, zuigbehoefte, vermoeidheid door te veel prikkels, behoefte aan contact, huiluurtje 

kenmerken afwijkend huilgedrag 

- hoge en gillende toon huilen 

- huilen in vlagen

- nooit huilen

- aaneengesloten huilen 

acties kraamverzorgende 

- oorzaak achterhalen

- afwijkend huilgedrag - contact met verloskundige 

Controle drinkgedrag 

Afwijkend drinkgedrag: 

- misselijk en spugen

- verslikken

- drinkt te langzaam

- te korte tongriem: onvoldoende voeding 

- zuigreflex is onvoldoende 

Duur voeding: rond 20 minuten 

Controle navel 

- navelstompje : indrogen en afvallen

eerste en tweede week 

- aan lucht drogen, dus de luier onder de navel 

navelstompje dat stinkt en pus afgeeft = ontstoken (gevaar sepsis)

Controle fontanel

ingetrokken fontanel- uitdroging

bolstaande fontanel- verhoogde druk hersenen (infectie)

Opdracht

Opdrachtenboek: blz 42 en 43

Opdracht 1, 2 en 3 uitwerken in tweetallen

Gebruik je theorieboek:

Blz 54 t/m 57

Volgende week elkaar beoordelen