2.2 zoektocht naar een nieuwe route

• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Zoektocht naar een nieuwe route

specerijen uit het verre oosten

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

Leerdoel

Aan het eind van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen waarom Europese landen ontdekkingsreizen maakten.

Einde van de middeleeuwen

• Aan het einde van middeleeuwen verbeterde de landbouw, hierdoor kon er meer voedsel worden verbouwd.
• Door de overproductie kon er worden gehandeld en ontstonden er steden
• in de steden nam de welvaart enorm toe

Handel 

Door de toenemende welvaart wilden de rijke Europeanen graag luxe producten, zoals specerijen

Specerijen

• Europeanen wilden graag specerijen, want:

1. ze gaven het eten weer smaak én 
2. zorgden ervoor dat eten langer houdbaar blijft
   
3. ze werden gebruikt als medicijn

• 
  
• Maar ze groeien alleen in Zuidoost-Azië.

• Door lange route, met veel tussenhandel zijn specerijen peperduur.

Maar kennen jullie die specerijen die de geschiedenis veranderden? Sleep de namen naar de foto's

foelie 

peper

kaneel 

kruidnagel

nootmuskaat

De verschillende handelsroutes vanuit Azië

Europese landen willen zelf winst maken

• De Portugezen ontdekken de route naar Azië over zee
  

• Vasco da Gama maakt als eerste Europeaan de zeereis naar India (1498)

• Portugezen houden deze Carreira da India strikt geheim

waarom verdienden de Europese landen eerst niet aan de handel in specerijen?

1. de koningen verboden het maken van winst
2. de handel ging via veel tussenpersonen
3. het vervoer van de specerijen is heel duur
4. De Arabieren hadden de handel in handen

Waarom wilden de Portugezen graag een zeeroute naar Azië ontdekken?

Waarom hielden de Portugezen de zeeroute geheim?

Nederlanders willen ook meedoen!

• Dus: Spionage! Want de Portugezen geven hun route niet weg. 

• Jan Huygen van Linschoten reist mee met de Portugezen en beschrijft de reis in zijn Itinerario

De Itinerario, of Voyage ofte schipvaert, naer Oost ofte Portugaels Indien (...enz. enz.), was meer dan alleen een routekaart.

Er stonden heel veel tekeningen in van vreemde kusten, dieren, mensen en hun rituelen. De Nederlanders keken hun ogen uit.

Eerste Nederlanders in Azië

• Cornelis de Houtman komt in 1596 als eerste Nederlander in Oost-Indië aan
  

• Opbrengst net voldoende om de kosten eruit te krijgen, vooral door verkeerde ruilmiddelen.

• Toch is het doel bereikt: een route via Kaap de Goede Hoop is bewezen

waarom wilden de Nederlanders ook meedoen?

waarom maakte Huygen van Linschoten ook afbeeldingen van de dieren en mensen die daar leefden?

Ontdekkingsreizen

in de vijftiende eeuw werden steeds meer ontdekkingsreizen gemaakt. Door de volgende oorzaken:

• economie: er kon veel geld verdiend worden
• religie: ook buiten Europa moesten mensen bekeerd worden tot het christendom
• politiek: voor koningen betekende meer grondbezit meer macht
• techniek: door uitvinden worden zeereizen makkelijker
• kennis : door nieuwe zeekaarten worden zeereizen makkelijker

wat is geen reden om op ontdekkingsreis te gaan?

1. mensen bekeren tot het christendom
2. veel geld verdienen
3. amerika ontdekken
4. meer grond veroveren

Begrippen uit deze les

• specerijen
• tussenhandel
• Itinerario

Personen uit deze les

• Vasco da Gama 
• Cornelis de Houtman
• Jan Huygen van Linschoten

Jaartallen uit deze les

• 1498: Vasco da Gama maakt als eerste Europeaan de zeereis naar India
• 1596: Cornelis de Houtman komt als eerste Nederlander in Oost-Indië aan

Aan de slag! 

TvG

lezen 2.2 helemaal 

Havo maken: 2bc, 4ab, 5, 6ab, 8a

Vwo maken: 2b, 2c,